ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان که حالا سمت وزیر اطلاعات و فرهنگ افغانستان را نیز عهده‌دار شده است، عصر سه‌شنبه در نشست خبری با رسانه‌ها گفت که بهتر است زنان فعلا  در خانه‌ بمانند؛ تا زمانی که دولت جدید دستورالعملی را برای حضور زنان در جامعه تهیه کند.

مجاهد گفت: «سربازان ما درست آموزش ندیده‌اند. آنان نمی‌دانند با زنان باید چگونه برخورد کرد یا در صحبت با زنان باید چه رویه‌ای پیش گرفت؛ به همین دلیل تا زمانی که تدابیر امنیتی کامل نشود، بهتر است زنان در خانه بمانند.»

آقای مجاهد افزود که این روند موقتی خواهد بود؛ اما درباره اینکه چقدر طول خواهد کشید، توضیحی نداد.

این در حالی است که ذبیح‌الله مجاهد هفته گذشته در همین مرکز رسانه‌های حکومتی گفته بود که زنان در چارچوب قوانین شریعت می‌توانند از تمام حقوق و مزایای لازم برخوردار شوند. منظور مجاهد از حقوق و مزایا، حق تحصیل، کار و خروج از منزل بود. اما با گذشت یک هفته، طالبان یک قدم از دیدگاه‌های قبلی خود عقب‌ کشیده‌اند. برخورد طالبان با زنان، یکی از نگرانی‌های اساسی جامعه جهانی و سازمان‌های حقوق بشری است.

پیش از اینکه طالبان کابل را نیز به چنگ بیاورند، سازمان‌های حقوق بشری نگرانی خود را از برخورد این گروه با زنان ابراز داشته بودند. گزارش‌هایی هم که از مناطق مرکزی و شمالی افغانستان منتشر شد، نشان می‌داد که طالبان تعدادی از زنان بیوه و دختران را به‌زور به عقد سربازان درآورده‌اند. پیش از این نیز در گزارش‌هایی مطرح شده بود که جنگجویان مدارس پاکستانی به هوای به دست آوردن غنائم که زنان را نیز شامل می‌شود، به افغانستان می‌آیند تا کنار طالبان بجنگند. با این حال سخنگویان طالبان این مسئله را رد کرده‌اند. آنان می‌گویند هیچ زنی به‌زور به ازدواج سربازان طالب درنیامده است.

با این حال سازمان‌های حقوق بشری نمی‌توانند نگرانی‌های خود از برخورد طالبان با زنان را پنهان کنند. میشل باشله، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه درباره آنچه احتمال نقض حقوق زنان در افغانستان نامید، هشدار داد. خانم باشله گفت که حقوق زنان از خطوط قرمز بنیادی این سازمان است. او گفت از افغانستان گزارش‌ می‌رسد که طالبان کودکان را به‌عنوان سرباز به استخدام خود درآورده و اعدام‌های صحرایی را هم دوباره از سر گرفته‌اند.

برخورد طالبان با زنان در دوره اول حکمروایی‌ آنان در میانه دهه ۷۰ شمسی، به‌شدت سخت‌گیرانه و ضدانسانی بود. گروه طالبان نه تنها زنان را از حق تحصیل و کار محروم کرده بودند که حتی به آنان اجازه خروج از خانه را نیز نمی‌دادند؛ مگر اینکه با محرمی شرعی همراهی شوند. در آن دوره هم خبرهای زیادی از ازدواج اجباری دختران با جنگجویان طالب به گوش می‌رسید و حتی فرماندهان طالبان چندین زن را عقد کرده بودند اما این بار طالبان در آغاز سعی دارند چهره تحول یافته و بهتری از خود به نمایش بگذارند. از آغاز تصرف کابل، آنان ظاهرا کاری به کار خانم‌ها ندارند و زنان کارمند در رسانه‌ها همچنان به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند. هرچند تعدادی از کارمندان زن تلویزیون ملی که در کنترل کامل طالبان است، می‌گویند که طالبان آنان را به داخل تلویزیون ملی راه نداده‌اند و دیگر اجازه کار کردن ندارند.

از سوی دیگر، زنان تا حد زیادی هم به خودسانسوری دچار شده و به دوباره به پستوی خانه‌ها عقب‌نشینی کرده‌اند. حضور زنان در شهر مانند گذشته پررنگ نیست و مغازه‌ها، کافی‌شاپ‌ها و دکان‌هایی که در گذشته زنان آنان را اداره می‌کردند حالا یا مردی را به جای آنان به کار گمارده‌ یا کلا بسته شده‌اند.

هرچند در روزهای اول تعدادی از فعالان مدنی با خروج از خانه و راهپیمایی اعلام کردند که حقوق گذشته خود را می‌خواهند اما با گذشت زمان و خارج شدن بخش زیادی از این زنان، تنها زبان‌های گویای زنان نیز در کام فرو رفتند و کم‌کم حضور زنان در جامعه کم‌رنگ شد.

فعالان مدنی بر این باورند که در افغانستان هیچ دورنمای روشنی برای زنان دیده نمی‌شود؛ زیرا حتی اگر طالبان تغییر کرده باشند، جهان‌بینی و قرائتشان از دین هیچ‌گونه تغییری نکرده است.