اخبار گوناگون و تفسیرهای متعدد از وقایع جدید در محافل سیاسی ایران و آمریکا این روزها امید مماشات و راه‌گشایی در روابط تیره ۴۰ سال گذشته بین این دو کشور را در جامعه ایرانی زنده می‌کند.
گرچه آمار دقیقی در مورد تعداد ایرانیان مهاجر و پناهندگان ایرانی در آمریکا وجود ندارد (آمار غیر رسمی تعداد ایرانیان مقیم آمریکا را بین 300 هزار تا 2 میلیون تخمین زده‌اند) اما در ۴۰ سال گذشته تعداد قابل توجهی از ایرانیان از طریق پناهندگی موفق به کسب اقامت و سپس تابعیت آمریکا شده‌اند. افرادی که موفق به کسب تابعیت آمریکا شده‌اند طبیعتا و قانونا شهروند آمریکا به‌شمار می‌آیند و از حمایت قانونی دولت آمریکا برخوردار هستند. به‌عنوان مثال این گروه، در بسیاری از موارد، نمی‌توانند از آمریکا اخراج شوند. این گروه حق استفاده قانونی از مزایای دولتی (بیمه دولتی، کمک‌های نقدی و مسکن دولتی و ...) را دارند. محدودیتی در مورد مدت زمان خارج از آمریکا برای این گروه وجود ندارد و به‌راحتی با ارائه گذرنامه آمریکائی بدون نیاز به ویزا می‌توانند به اکثر کشورهای دنیا مسافرت کنند.
اما درباره ایرانیان مقیم و پناهنده، آینده نگران کننده‌ای پیش‌بینی می‌شود. از زمان روی کار آمدن دولت آقای ترامپ موج ضد مهاجرتی دولت او مهاجرت به آمریکا را برای ایرانیان تقریبا ناممکن کرده و با حکم دیوانعالی آمریکا در ماه ژوئن ۲۰۱۸، اختیارات تام در امور مهاجرت به ایشان اعطا شد. رئیس جمهور ترامپ با چنین اختیاراتی و حتی استفاده از فرمان‌های اجرایی خود و مهم‌تر از همه با متوسل شدن به زور و تهدیدهای اقتصادی کشورهای مختلف آمریکای جنوبی را وادار به پذیرش مقررات برنامه‌های مهاجرتی خود می‌کند. به‌طور مثال، مکزیک را در مقابل افزایش سرسام آور تعرفه‌های گمرگی وادار به اسکان هزاران پناهجو در آن کشور می‌کند و یا با تهدید قطع کمک‌های دولتی به کشورهای آمریکای مرکزی آنها را وادار به قبول و اسکان پناهندگانی می‌کند که قصد سفر و پناهندگی در آمریکا را دارند. دولت ترامپ با تهدیدهای اقتصادی کشورها را وادار به پس گرفتن افراد تحت تابعیت خود کرده و به این طریق کسانی‌که در آمریکا تقاضای پناهندگی کرده و به دلایل مختلف این تقاضاها رد شده و کشورشان از قبول آنها خودداری می‌کنند را مجبور به پذیرش آنها می‌کند.
با نادیده گرفتن حقوق بشر و زندانی کردن و یا شکنجه افراد گوناگون به دلائل سیاسی، عقیدتی، نژادی و مذهبی؛ دولت ترامپ دیگر دلیل موجهی برای نگهداری این افراد در آمریکا نمی‌بیند. به کنوانسیون‌های پناهندگی سازمان ملل توجه نمی‌کند. پناهندگان را سودجویان اقتصادی به‌شمار می‌آورد و درها را بر روی آنها می‌بندد. با زندانی کردن آنها به مدت‌های نامعلوم حقوق پناهجویان را نادیده می‌گیرد. به داستان غم انگیز پناهندگان اعتقاد ندارد. طبق تعریف کنوانسیون پناهندگان سازمان ملل، که آمریکا هم عضوی از آن است، پناهنده به کسی گفته می‌شود که از کشور خود فرار کرده و نمی‌تواند به آنجا برگردد، زیرا او ترس موجه از آزار و اذیت بر اساس مذهب، نژاد، ملیت، عقیده سیاسی یا عضویت در یک گروه اجتماعی خاص دارد.
با سازش احتمالی سیاسی بین ایران و آمریکا، دولت ترامپ، ایران را وادار به پذیرش ایرانیانی خواهد کرد که یا پناهنده شده‌اند و یا تقاضای پناهندگی آنها رد شده است ولی تا به‌حال به‌علت نداشتن روابط سیاسی و عدم توانایی و عدم پذیرش دولت ایران، امکان اخراج این افراد به ایران وجود نداشته است. یکی از بارزترین و غم انگیزترین شرایط «برجام» مطرح نکردن مسائل حقوق بشر در ایران بود، که باعث خروج صدها هزار ایرانی از ایران شد. بدون شک دولت ترامپ در مذاکرات احتمالی خود برای سازش با ایران به این مسئله اشاره خواهد کرد و در کنار تحمیل خواسته‌های خود، ایران را وادار به قبول پناهندگان ایرانی خواهد کرد که سال‌ها در آمریکا بلاتکلیف مانده‌اند و یا به اتهامات گوناگون در زندان‌ها به‌سر می‌برند.
