دو هفته قبل رسانههای آمریکایی از آمادگی مرکز فضایی امام خمینی در نزدیکی سمنان برای انجام یک آزمایش موشکی یا پرتاب ماهواره خبر دادند. اکنون گزارشها حاکی از آن است که این آزمایش انجام شده، اما در همان آغاز با مشکل مواجه شده و ظاهرا راکت در سکوی پرتاب منفجر شده است.
ایران در یک سال اخیر سه بار برای قرار دادن یک ماهواره در مدار زمین تلاش کرده که ناموفق بوده است.
خبر مربوط به انفجار در مرکز امام خمینی در حالی مطرح میشود که روز گذشته ( پنجشنبه)، نیویورک تایمز از حمله سایبری موفق آمریکا به پایگاه دادههای اطلاعاتی سپاه در مورد رصد نفتکشها در خلیج فارس خبر داده بود. در این گزارش تنها به از کار افتادن سیستمهای رهگیری نفتکشها اشاره شده، اما یاهو نیوز اوایل تیرماه - پس از سرنگونی پهپاد آمریکایی با موشک زمین به هوای سپاه- مدعی شد حملههای سایبری آمریکا، به سیستمهای هدایت موشکی سپاه خسارت وارد کرده است. البته هنوز دلیل انفجار در سکوی پرتاب مرکز فضایی امام خمینی روشن نیست و در ایران سابقهای طولانی از انفجارها و عملیات ناموفق برای پرتاب ماهواره و آزمایشهای موشکی وجود دارد.
رویترز در مورد انفجار روز پنجشنبه در مرکز فضایی امام خمینی مینویسد، راکتی که قرار بود ماهوارهای را در مدار زمین قرار دهد، در همان شروع عملیات، منفجر شد.
آمریکا و اسرائیل ادعا میکنند آزمایشهای موشکی ایران و تلاش برای قرار دادن ماهواره در مدار زمین، مغایر با قطعنامههای شورای امنیت است که ایران را از آزمایش تکنولوژی مرتبط با حمل کلاهک هستهای منع میکند.
از سوی دیگر برخی مقامات غربی ادعا میکنند، ایران در تواناییهای موشکی خود بزرگنمایی میکند.
این خبرگزاری انگلیسی به نقل از یک مقام ایرانی مینویسد، انفجار مربوط به یک مساله فنی بوده و متخصصان ایرانی در حال حل مشکل هستند. یک مقام آمریکایی نیز به این خبرگزاری انگلیسی گفت:«عملیات پرتاب ماهواره از سوی ایران شکست خورده است».
اما تصاویر ماهوارهای منتشر شده از سوی پلنت لبز که قبلا خبر آمادگی برای آزمایش موشکی در این مرکز را اعلام کرده بود، دود سیاهرنگ غلیظی را بر فراز محل انجام این آزمایش نشان میدهد که احتمالا مربوط به باقیمانده راکت در حال سوختن است.
دیوید اشمرلر، از موسسه مطالعات بینالمللی میدلبری به آسوشیتدپرس گفت:«تصاویر از این مرکز فضایی نشان میدهد که راکت در جریان پرتاب آتش گرفته یا اینکه پرتاب شده و بعد دوباره به سوی مرکز برگشته و با آن برخورد کرده و منفجر شده است».
تصاویر دیگر حاکی از آن است که ماشینهای آبپاش در حال خاموش کردن آتش هستند.
انپیآر نخست خبر این انفجار را در مرکز امام خمینی در ۲۴۰ کیلومتری جنوب شرق تهران منتشر کرده بود.
The imagery from the commercial company Planet, shows smoke billowing from the pad at the Imam Khomeini Space Center in northern Iran. The failure is the third this year. https://t.co/iwoyatGWH0
— NPR (@NPR) August 29, 2019
این در حالی است که محمدجواد آذری جهرمی،وزیر ارتباطات ایران اوایل سال جاری از برنامه ریزی برای قراردادن سه ماهواره در مدار زمین خبر داده بود. در هفتههای گذشته نیز اخباری مربوط به آمادگی وزارت ارتباطات برای تحویل ماهواره ناهید-۱ به وزارت دفاع منتشر شده بود. البته جهرمی امروز با انتشار توییتی مدعی شده که ناهید یک سالم است و در آزمایشگاه قرار دارد و خبرنگاران میتوانند از آن بازدید کنند.
رسیدم چابکسر، ادامه سفر فردا در گیلان. گوشی رو چک کردم ودیدم خیلیها جویای احوال ماهوارهی ما شدهاند. ظاهرا اخباری منتشر شده که سومین تلاش برای استقرار ماهواره در مدار ناموفق بوده. راستش ناهید۱ حالش خوبه، الان هم در آزمایشگاه مستقره. خبرنگاران هم میتونن بیان بازدیدش#شفافسازی pic.twitter.com/oBr7LR5l10
— MJ Azari Jahromi (@azarijahromi) August 29, 2019
امیر حاتمی، وزیر دفاع ایران، صبح پنجشنبه به ایرنا گفته بود، فعالیتهای ماهوارهای ایران با شفافیت کامل انجام میشود. او ادامه داد:«هر زمانی که فعالیتها و تحقیقات نتیجه موفقی داشتند، آن را اعلام میکنیم». اخبار مربوط به شکستهای مکرر این آزمایشها معمولا در رسانههای داخلی ایران انعکاس نمییابد. با این حال ایران میگوید، در در یک دهه گذشته دو ماهواره «امید» و «رصد» را در مدار زمین قرار داده و در سال ۹۲ شمسی نیز عملیات قرار گرفتن ماهواره «نوید» در مدار زمین با موفقیت همراه بوده است. ایران در مورد پرتاب موفقیتآمیز «سیمرغ» نیز گزارشهایی را در سال ۱۳۹۶ منتشر کرده بود، اما مقامات و موسسههای فضایی غربی صحت این گزارشها را زیر سئوال بردهاند.
مقامات تهران هنوز به طور رسمی در مورد وقوع انفجار در مرکز فضایی امام خمینی اظهار نظر نکردهاند.