فرانسه از تصمیم استرالیا برای لغو قرارداد ۴۳ میلیارد پوندی برای خرید زیردریایی‌های فرانسوی به نفع یک پیمان امنیتی جدید انتقاد کرد.

دولت فرانسه با خشم به خبر مشارکت استرالیا، بریتانیا و ایالات متحده برای ساخت ناوگان زیردریایی هسته‌ای و پروژه‌های وسیع در زمینه جنگ سایبری، هوش مصنوعی و پردازش کوانتومی واکنش نشان داد.

ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه، ادعا کرد که این اقدام خنجری بود که استرالیا از پشت فرود آورد. وی به فرانس اینفو گفت: «ما با استرالیا یک رابطه مبتنی بر اعتماد برقرار کرده بودیم و این به اعتماد خیانت شد.»

جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا، همزمان با رونمایی از استراتژی بروکسل برای منطقه هند و اقیانوس آرام، گفت که اتحادیه اروپا درباره این پیمان امنیتی طرف مشورت قرار نگرفته است.

او گفت تصمیم دولت استرالیا برای لغو قرارداد زیردریایی با فرانسه برای اتحادیه اروپا حائز این معنای مهم است که این اتحادیه باید راه [مستقل] خود را در منطقه پیش بگیرد.

بورل هنگام ارائه این استراتژی با بیان اهمیت «خودمختاری استراتژیک» گفت: «ما باید تنها زنده بمانیم، چنان که دیگران نیز چنین می‌کنند. من درک می‌کنم که این اقدام چقدر ممکن است برای دولت فرانسه مایه دلسردی بوده باشد.»

با این حال، بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، روز پنجشنبه در پارلمان این کشور در پاسخ به پرسشی روابط بریتانیا و فرانسه را «مستحکم» خواند.

توافق موسوم به اوکوس همچنین موجب خشم چین شده است. چین این سه کشور را متهم به «وارد کردن آسیب شدید به صلح و ثبات منطقه‌ای‌، تشدید مسابقه تسلیحاتی و آسیب به تلاش‌های بین‌المللی برای عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای» کرد.

ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، گفت که کشورها نباید وارد شراکت‌هایی شوند که کشورهای ثالث را مورد هدف قرار می‌دهد. وی گفت که چین «از نزدیک این تحول را زیر نظر می‌گیرد.»

این حرکت به شکلی گسترده تلاشی برای مقابله با موضع تهاجمی نظامی چین در منطقه اقیانوس هند و اقیانوس آرام تفسیر شده است.

با این حال، نخست وزیر [بریتانیا] تاکید کرد که پیمان دفاعی جدید را نباید یک اقدام «خصمانه» علیه چین در نظر گرفت.

او به مجلس عوام گفت: «این فقط نشانی از روابط نزدیک ما با ایالات متحده و استرالیا‌، ارزش‌های مشترک ما و سطح بالای اعتماد بین ما است که ما را قادر می‌سازد تا این حد فوق‌العاده از شراکت را پیش ببریم و فناوری هسته‌ای را آنگونه که پیشنهاد کرده‌ایم، با یکدیگر به اشتراک بگذاریم.»

«این درست است که این افزایشی عظیم در سطح اعتماد بین بریتانیا، ایالات متحده و استرالیا است.»

«این یک همکاری فوق‌العاده در زمینه فناوری دفاعی است که ما در حال ایجاد آن هستیم. اما در واقع اقدامی انقلابی نیست.»

دفتر نحست‌وزیر از اظهارنظر درباره قرارداد لغو‌شده استرالیا [با فرانسه] برای [خرید] زیردریایی‌های غیرهسته‌ای خودداری کرد و گفت که این مسئله به پاریس و کانبرا مربوط می‌شود.

سخنگوی رسمی نخست وزیر افزود: «ما به روابط بسیار نزدیک خود با فرانسه ادامه می‌دهیم. ما روابط طولانی‌مدت امنیتی و دفاعی با فرانسه داریم.»

«هم‌اکنون اعضای نیروهای مسلح ما شانه به شانه هم کار می‌کنند و این همکاری همچنان ادامه خواهد داشت.»

این سخنگو گفت که بن والاس، وزیر دفاع، با همتای فرانسوی خود در تماس بوده است، اما هیچ برنامه‌ای برای تماس تلفنی بین بوریس جانسون و امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه وجود ندارد.

او تأیید کرد که توافق اوکوس در ماه ژوئن گذشته بین جانسون، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا و اسکات موریسون، نخست وزیر استرالیا در نشست سه‌جانبه‌ آنها در حاشیه اجلاس گروه ۷ در کورنوال مورد بحث قرار گرفت. اما وی این موضوع را رد کرد که آن نشست لحظه‌‌ای تعیین‌کننده برای حصول این توافق بوده است. او گفت که «این توافقی چند‌ماه» بوده است.

سخنگوی جانسون گفت که توانایی بریتانیا برای انعقاد این توافق را می‌توان یکی از مزایای برگزیت تلقی کرد.

او گفت: «حرکت ما در این مسیر اینک شدنی است، زیرا دیگر عضوی از اتحادیه اروپا نیستیم، و این به نفع مردم بریتانیا است.»

او گفت که توافق اوکوس کوچکترین تغییری در تعهد بریتانیا به ناتو ایجاد نمی‌کند.

او این گزاره را رد کرد که ایجاد این «حلقه داخلی» بین سه عضو از پنج عضو گروه همکاری اطلاعاتی موسوم به «پنج چشم» که در آن کانادا و نیوزلند نیز عضویت دارند، تضعیف آن همکاری خواهد بود.

استراتژی اتحادیه اروپا بر تجارت، همکاری دیجیتالی بیشتر با ژاپن، کره جنوبی و سنگاپور، حمایت از طرح‌های تغییر آب و هوا و حضور بیشتر دیپلماتیک برای حمایت از حقوق دریایی سازمان ملل متحد متمرکز خواهد بود. همچنین این اتحادیه قصد دارد با ژاپن، هند و استرالیا برای برقراری کریدورهای حمل و نقل، به ویژه در صنعت هوانوردی و دریانوردی همکاری کند تا این‌گونه این بلوک را بیشتر با آسیا پیوند دهد.

این موضع پس از آن اعلام می شود که اتحادیه اروپا روز چهارشنبه طرح جدیدی را  تحت عنوان «دروازه جهانی» برای رقابت با استراتژی چین برای توسعه زیرساخت‌ها موسوم به «کمربند و جاده» ارائه کرد.

سخنگوی [نخست وزیر بریتانیا] گفت، اکنون یک فرایند ۱۸ ماهه برای بررسی جنبه‌های فنی و عملی طرح اوکوس اجرا می‌شود و تا جزئیات دقیقی از محل انجام کار و اشتغال‌زایی تعیین شود.

اما او گفت که «کارهای گسترده‌ای» در بریتانیا انجام خواهد شد که «صدها و صدها» شغل ایجاد می‌کند و ده‌ها میلیارد سرمایه‌گذاری در طول عمر پروژه ایجاد می‌شود.

در تنظیم این خبر از گزارش تکمیلی دیگر خبرگزاری‌ها استفاده شده است.