دو هفته پس از دریافت دوز دوم واکسن کووید-۱۹ اثر محافظتی واکسن در بالاترین حد خود خواهد بود. اگرچه بعد از واکسیناسیون کامل، خطر ابتلا به کووید-۱۹ تا حد زیادی پایین است اما احتمال آن هرگز به صفر نمی‌رسد.

 اگر بعدازاین مدت باز هم به کووید-۱۹ مبتلا شدید، دچار عفونت «پیشرفته» شده‌اید. به‌طورکلی عفونت‌های پیشرفته (breakthrough infection) شبیه عفونت‌های معمولی کووید-۱۹ در افراد واکسینه نشده است، اما برخی تفاوت‌ها بین این دو گونه وجود دارد.

پنج علامت شایع عفونت پیشرفته عبارت‌اند از سردرد، آبریزش بینی، عطسه، گلودرد و از دست دادن حس بویایی.

برخی از این علائم همان نشانه‌هایی است که افرادی که واکسینه نشده‌اند با ابتلا به کووید تجربه کرده‌اند. اگر واکسینه نشده‌اید سه مورد از شایع‌ترین علائم ابتلا به کووید سردرد، گلودرد و آبریزش بینی است.

هرچند دو علامت شایع دیگر در افراد واکسینه نشده تب و سرفه‌ی مداوم است. این دو علامت «شایع» کووید -۱۹ هنگامی‌که هر دو دوز واکسن را دریافت کرده‌اید بسیار کمتر دیده می‌شود.

چه عواملی خطر ابتلا را افزایش می‌دهد؟

در بریتانیا تحقیقات نشان داده است که ۰٫۲ از جمعیت، یا یک نفر از هر ۵۰۰ نفر، پس از واکسیناسیون کامل دچار عفونت پیشرفته کووید می‌شود؛ اما همه در معرض خطر یکسانی نیستند. به نظر می‌رسد چهار چیز به میزان محافظت واکسیناسیون از شما کمک می‌کند.

۱. نوع واکسن

اولین عامل نوع واکسنی است که دریافت کرده‌اید و کاهش نسبی احتمال ابتلا که هر نوع واکسن ارائه می‌دهد. «کاهش نسبی ریسک» معیاری است که نشان می‌دهد واکسن چقدر خطر ابتلا به کووید-۱۹ را در مقایسه با فردی که واکسینه نشده کاهش می‌دهد.

آزمایش‌های بالینی نشان داد که واکسن مدرنا خطر ابتلای افراد به کووید-۱۹ با عوارض را ۹۴ درصد و واکسن فایزر این ریسک را ۹۵ درصد کاهش می‌دهد. واکسن‌های جانسون & جانسون و استرازنکا عملکرد کمتری داشتند و این خطر را به ترتیب در حدود ۶۶ و ۷۰ درصد کاهش دادند.

۲. مدت زمان گذشته از واکسیناسیون

ثابت شده که مدت‌زمان سپری‌شده پس از واکسیناسیون نیز عامل مهمی است و یکی از دلایلی است که بحث بر سر افزایش ایمنی پس از دریافت دوز تقویتی (بوستر) در حال افزایش است.

تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که محافظت واکسن فایزر در شش ماه پس از واکسیناسیون کاهش می‌یابد. هنوز برای دانستن اینکه پس از شش ماه برای تأثیر محافظتی دو دوز واکسیناسیون چه اتفاقی می‌افتد بسیار زود است، اما به‌احتمال‌زیاد اثر آن بیشتر کاهش می‌یابد.

۳. سویه‌های جدید (واریانت‌ها)

عامل مهم دیگر نوع ویروسی است که با آن روبرو هستید. کاهش ریسک ابتلا تا حد زیادی با آزمایش واکسن‌ها در برابر نوع اولیه‌ی ویروس کرونا محاسبه شد.

اما هنگام مواجهه با نوع آلفا، داده‌های بهداشت عمومی انگلستان نشان می‌دهد که دو دوز واکسن فایزر محافظت کمتری دارد و خطر ابتلا به کووید-۱۹ با علائم را تا ۹۳ درصد کاهش می‌دهد. در برابر نوع دلتا سطح حفاظت حتی بیشتر هم کاهش می‌یابد و به ۸۸ درصد می‌رسد. واکسن استرازنکا نیز به همین ترتیب تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

۴. سیستم ایمنی شما

باید به خاطر داشته باشید که ارقام فوق به متوسط کاهش ریسک ابتلا در افراد اشاره دارد. خطر ابتلای شما بستگی به میزان ایمنی شما و سایر عوامل خاص شخصی دارد؛ مانند اینکه چقدر در معرض ویروس قرار دارید.

ایمنی معمولاً با افزایش سن کاهش می‌یابد. مشکلات پزشکی طولانی‌مدت نیز ممکن است واکنش ما به واکسیناسیون را تحت تأثیر قرار دهد؛ بنابراین افراد مسن یا افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند ممکن است سطوح کمتری از محافظت واکسن در برابر کووید-۱۹ داشته باشند یا ممکن است تأثیر واکسن سریع‌تر کاهش یابد.

پیشنهاد مقامات بهداشتی این است که مراقبت‌های معمول درباره ویروس کرونا را تا حدی که می‌توانید ادامه دهید تا هم از خود و هم از افرادی که امکان دریافت واکسن را نداشته‌اند محافظت کنید.

یک مطالعه نشان داده است که افرادی که پس از واکسیناسیون به کووید-۱۹ مبتلا شدند در مقایسه با افراد واکسینه نشده ۵۸ درصد کمتر در معرض تب هستند؛ و علائم برای بسیاری از افراد مانند سرماخوردگی توصیف‌شده است.

همچنین افراد واکسینه شده کمتر از افراد واکسینه نشده در صورت ابتلا به کووید-۱۹ در بیمارستان بستری می‌شوند. آن‌ها همچنین علائم کمتری در مراحل اولیه بیماری دارند و کمتر احتمال دارد به کووید طولانی مبتلا شوند.