پس از چند ساعت سردرگمی، تکلیف میخائیل ساکاشویلی، رئیس‌جمهور سابق گرجستان، معلوم شد. دولت این کشور روز جمعه اعلام کرد که آقای ساکاشویلی بازداشت شده است. او در آستانه انتخابات حساس شهرداری‌های به گرجستان بازگشته بود تا علیه حزب حاکم «رویای گرجستان» فعالیت کنید.

ایراکلی گاریباشویلی، نخست‌وزیر گرجستان، خبر بازداشت ساکاشویلی را حدود ۱۸ ساعت پس از آن اعلام کرد که او رئیس‌جمهور سابق در صفحه فیس‌بوک خود گفته بود به کشور بازگشته و فیلمی از خودش در بندر باتومی در غرب کشور منتشر کرده بود. مقامات گرجستان و اوکراین تا چندین ساعت بازگشت ساکاشویلی به کشور را انکار کردند. مقامات وزارت کشور گرجستان گفتند اگر هم بازگردد بلافاصله بازداشت می‌شود. حالا آن‌ها ظاهرا به وعده خود وفا کرده‌اند.

آقای ساکاشویلی در سال‌های اخیر در اوکراین زندگی می‌کرد و شهروندی این کشور را هم دارد. شهروندی گرجستان از او در سال ۲۰۱۵ گرفته شده و در سال ۲۰۱۸ پس از محاکمه‌ای غیابی به جرم سوءاستفاده از قدرت به شش سال زندان محکوم شد.

جزئیات بازداشتی این رئیس‌جمهور سابق هنوز معلوم نیست، اما تلویزیون گرجستان روز جمعه تصاویری از ساشاکویلی را در حالی که به او دستبند زده‌اند نشان داد. این رهبر سیاسی در این تصاویر به گوش تا گوش لبخند می‌زند.

ساکاشویلی در روزهای اخیر تاکید کرده که انتخابات روز شنبه برای کشورش «حیاتی» است. او فراخوان به برگزاری راهپیمایی در تفلیس، پایتخت گرجستان، در روز فردای انتخابات (یکشنبه) داده و وعده داده بود که شخصا در این تظاهرات شرکت می‌کند. حزب «جنبش متحد ملی» که ساکاشویلی از بنیانگذاران و رهبر افتخاری آن است نیز گفته بود ساکاشویلی در خاک گرجستان حضور پیدا خواهد کرد.

این رهبر سابق در حالی به کشور بازگشته که حزب حاکم «رویای گرجستان» سخت می‌کوشد در انتخابات روز شنبه تسلط خود بر شهرداری‌ها و شوراهای شهر در سراسر کشور را حفظ کند. عدم موفقیت این حزب می‌تواند به منزله از دست رفتن اعتماد به آن تلقی شود و حتی منجر به انتخابات زودهنگام شود؛ گرچه حزب، توافق با اپوزیسیون در این زمینه را که در پی میانجیگری اتحادیه اروپا به دست آمده بود کنار گذاشته است.

اتحادیه اروپا در اوایل ماه آوریل موفق شه بود توافقی بین «رویای گرجستان» و احزاب اپوزیسیون از جمله «جنبش متحد ملی» (که دومین حزب بزرگ آن کشور است) ایجاد کند. طبق این توافق اگر «رویای گرجستان» در انتخابات شهرداری‌ها (که در ۶۴ شهر برگزار می‌شود) زیر ۴۳ درصد آرا می‌آورد انتخابات زودهنگام پارلمانی می‌بایست در سال ۲۰۲۲ برگزار شود. «رویای گرجستان» اما در ماه ژوئیه اعلام کرد از این توافق بیرون می‌آید چون «جنبش متحد ملی» هنوز آن‌را امضا نکرده بود. این حزب اپوزیسیون البته چند هفته پیش بالاخره توافق آوریل را امضا کرد و ساکاشویلی از هوادارانش خواسته حضوری وسیع پای صندوق‌های رای داشته باشند.

ساکاشویلی از نظر سیاسی گرایش راست میانه دارد و طرفدار نزدیکی بیشتر گرجستان به اتحادیه اروپا شمرده می‌شود. او در سال‌ها پس از سقوط شوروی،‌ از ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۳، در قامت ریاست جمهوری نقش مهمی در توسعه کشورش داشته است. ساکاشویلی در پی «انقلاب صورتی» به قدرت رسیده بود که بخشی از موج انقلاب‌های رنگی در کشورهای شوروی سابق بود و طی آن ادوآرد شواردنادزه، وزیر خارجه سابق شوروی، از ریاست‌جمهوری گرجستان کنار رفت.

در انتخابات ۲۰۱۳ ساکاشویلی امکان شرکت نداشت اما حزبش از نامزد «رویای گرجستان» شکست خورد. دولت جدید دست به تعقیب قضایی ساکاشویلی زد و در نتیجه او که این روند را سیاست‌زده می‌دانست به سرعت کشور را ترک کرد. او به دعوت رئیس‌جمهور وقت، پترو پوروشنکو، به اوکراین رفت و مدتی فرماندار استان اودسای این کشور بود. اما با پوروشنکو هم کنار نیامد و مدتی بعد هم سمتش را از او گرفتند و هم شهروندی اوکراین را و او را به لهستان اخراج کردند. اما پوروشنکو که کنار رفت، رئیس‌جمهور بعدی، ولودیمیر زلنسکی، ساکاشویلی را به کشور بازگرداند و هم شهروندی او را مجددا احیا کرد و هم او را به سمتی ارشد در دولت اوکراین در زمینه مبارزه با فساد منصوب کرد؛ یعنی همان کاری که در زمان ریاست‌جمهوری در گرجستان به آن معروف بود.

ساکاشویلی اما ظاهرا مصمم است آینده سیاسی خود را به کشور زادگاهش گرجستان و ملت آن گره بزند. بازگشت او نزد بسیاری از هوادارانش عملی بی‌باکانه تلقی خواهد شد و باید دید تاثیر آن بر انتخابات روز شنبه و آینده گرجستان چه خواهد بود.