کمبود گسترده برق در چین همچنان ادامه دارد و به تدریج بر سایر کشورها نیز تاثیر می‌گذارد. این اتفاق باعث شده روند احیای اقتصاد در دومین اقتصاد بزرگ دنیا دچار مشکل شود و خطر ایجاد اختلال در زنجیره‌های جهانی تولید و عرضه پیش بیاید. بنا به برخی تخمین‌ها این مشکل حتی باعث افزایش تورم در بعضی کشورها شده است.

دست‌کم ۱۰ سال است که کمبود برق در چین در این سطح سابقه نداشته است. این کمبود از ماه ژوئن آغاز شده بود اما به تازگی بسیار بالا گرفته است. تغییرات سیاست‌های چین و از جمله گرایش آن به کاهش تشعشعات کربن نیز از جمله عواملی‌اند که تاثیراتی وسیع بر اقتصاد این کشور و جهان گذاشته‌اند.

دفتر ملی آمار چین روز پنجشنبه اعلام کرد قیمت بالای انرژی باعث بروز مشکلاتی برای کارخانه‌ها شده است. در ضمن شاهد قطع برق خانه‌های مسکونی و کارخانه‌ها در سراسر کشور بوده‌ایم. در برخی شهرها تعدادی از ساختمان‌ها برای صرفه‌جویی در برق دست به اقداماتی همچون تعطیل کردن آسانسورهای خود زده‌اند. برخی خانواده‌ها برای مقابله با سرمای فصل پاییز در خانه‌های خود زغال سنگ یا گاز می‌‌سوزانند؛ اتفاقی که باعث شد به تازگی ۲۳ نفر در شهر جیلین در شمال چین به دلیل مسمومیت با دی‌اکسید کربن راهی بیمارستان شوند.

به گزارش رسانه‌های دولتی چین، دولت از شرکت‌های واقع در قلب صنعتی این کشور خواسته است مصرف انرژی خود را کاهش دهند تا تقاضای برق پایین بیاید.

کارشناسان چند عامل مختلف را باعث کمبود برق در چین می‌دانند: کمبود منابع داخلی زغال سنگ و بالا گرفتن قیمت این ماده به همراه کاهش واردات آن از استرالیا و مغولستان احتمالا مهم‌ترین علت است. قیمت زغال سنگ که ۵۷ درصد برق کل چین را تامین می‌کند در برخی بازارها سه برابر شده است. حدود ۹۰ درصد از زغال سنگ مصرفی چین در خود این کشور استخراج می‌شود اما بنا به آمار مجله معتبر اقتصادی «کایجینگ» در چین برخی معادن شمال این کشور بین ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش استخراج داشته‌اند.

در بسیاری نقاط افزایش قیمت زغال سنگ منجر به افزایش قیمت برق شده است اما در چین بر خلاف سایر کشورها نیروگاه‌های برق اجازه افزایش قیمت برق، بیشتر از سقف مشخصی را ندارند و به همین دلیل عرضه را کاهش داده‌اند. به تازگی یازده شرکت تولید برق در پکن با نامه‌ای سرگشاده از «کمیسیون ملی توسعه و اصلاحات» خواسته‌اند اجازه افزایش قیمت برق را بدهد. انجام ندادن این کار باعث شده بسیاری از نیروگاه‌ها تعطیل شوند. در جنوب چین نیز بسیاری از کارخانه‌ها بیش از یک هفته است که تعطیل شده‌اند یا تنها هفته‌ای سه روز فعالیت می‌کنند.

از سوی دیگر دولت مرکزی چین در تلاش برای افزایش اقدامات زیست‌محیطی در عرصه انرژی است و خواهان کاهش مصرف در برخی صنایع است. در عین حال تقاضای مشتری‌های غربی برای محصولات چینی در زمان دنیاگیری ویروس کرونا افزایش یافته است و در نتیجه تقاضای برق در چین نیز بالا رفته است.

لوری میلیوترا، تحلیل‌گر ارشد «مرکز پژوهش درباره انرژی و هوای پاک» در هلسینکیِ فنلاند، در گفت‌وگو با رادیو «ان‌پی‌آر» آمریکا گفت: «در نیمه اول سال جاری مصرف زغال سنگ به شکل دیوانه‌واری بالا رفت که به دلیل احیای اقتصادی انرژی‌بر و صنعت‌محوری بود که در پی دوران تعطیلی ویروس کرونا شاهدش بودیم.»

بحران اقتصادی در چین به‌خصوص بر آمریکا تاثیر گذاشته است؛ کشوری که مردمش بسیاری محصولات ساخت چین را مصرف می‌کنند.

روزنامه «وال استریت ژورنال» روز جمعه در گزارشی در این مورد شرکت «سیمپل مدرن» در ایالت اوکلاهمای آمریکا را مثال زد؛ شرکتی که بطری آب و کوله‌پشتی تولید می‌کند و بسیاری از محصولاتش یا بخش‌هایی از آن‌ها ساخت چین‌اند. یکی از تامین‌کنندگان اصلی این شرکت، شرکتی در شهر چوژو در شرق چین است و هفته گذشته دولت محلی به آن دستور داد که تنها اجازه چهار روز کار در هفته را خواهد داشت در حالی که پیش از آن کارخانه‌های این شرکت شش روز فعالیت می‌کردند. این شرکت در ضمن به حکم دولت مجبور به کاهش یک‌سومی مصرف برق خود شد. شرکت «سیمپل مدرن» می‌گوید در نتیجه این کار مصرف‌کنندگان آمریکایی برای خرید محصولات این شرکت تا بهار آینده با افزایش قیمت ۱۵ درصدی مواجه خواهند شد.

کارشناسان اقتصادی اکنون نگران اقتصاد چین در ماه‌های آتی‌اند، به خصوص که چند مشکل بزرگ دیگر نیز وجود دارد از جمله بحران بدهی ابر شرکت «اورگراند» در شهر شنژن که مدتی است تیتر اول رسانه‌های اقتصادی جهان بوده است.

آنچه اوضاع را بدتر می‌کند این است که کمبود برق در چین بخشی از موجی جهانی است. افزایش تقاضا و تغییرات ناگهانی در آب و هوا باعث بالا رفتن قیمت گاز طبیعی شده است و این اتفاق بر قیمتی که کارخانه‌های اروپایی و شهروندان این قاره برای برق پرداخت می‌کنند تاثیری چشمگیر گذاشته است. در آمریکا نیز نگرانی کمبود انرژی در زمستان پیش رو وجود دارد.

به تازگی بحران سوخت در بریتانیا به جایی رسید که دولت این کشور با پرداخت یارانه کمک کرد تا یک کارخانه کود که تعطیل شده بود از نو گشوده شود ـ کارخانه‌ای که بخش مهمی از دی‌اکسید کربن کل کشور را تامین می‌کند که برای روند پردازش غذا مورد نیاز است. دولت فرانسه نیز چند روز پیش گفت برای جلوگیری از افزایش قیمت قبض گاز و برق مردم دست به اقداماتی می‌زند.