از مدتها پیش از آنکه فیسبوک از طرح خود برای راهاندازی ارز دیجیتال «لیبرا» برای ورود به دنیای بلاکچین پرده بردارد، تلگرام اعلام کرده بود که میخواهد با توکن «گرام» وارد دنیای ارزهای دیجیتال شود و حالا در حالی که فیسبوک با طرح بلندپروازانه لیبرا به در بسته کنگره و سنای ایالات متحده خورده، تلگرام میگوید تا حداکثر دو ماه دیگر رمزارز خود را رسما راهاندازی خواهد کرد.
تلگرام در فوریه و مارس ۲۰۱۸ در مراسمی خصوصی برای دریافت حمایت مالی (ICO)، که درهایش فقط به روی بزرگترین سرمایهگذاران دنیای فنآوری باز بود، بیش از ۱/۷ میلیارد دلار برای پروژه ارز دیجیتال خود سرمایه جذب کرد که رکوردی تاریخی محسوب میشود.
کمپانی تلگرام در قرارداد محرمانهاش با این سرمایهگذاران غول از «سیلیکون ولی» و روسیه، این شرط را قید کرده که هیچیک از خریداران اولیه توکنهای این کمپانی، تا زمان عرضه رسمی آنها به بازار نمیتوانند توکنهای خود را بفروشند. شرطی که نقض آن به لغو قرارداد تلگرام با سرمایهگذاران منجر خواهد شد و این یعنی آنها دیگر سهمی از توکنهای گرام نخواهند داشت.
روزنامه نیویورک تایمز به نقل از سه نفر از کسانی که از سرمایهگذاران اولیه گرام محسوب میشوند و هویتشان با توجه به قرارداد محرمانهای که با تلگرام امضا کردهاند افشا نشده، اعلام کرده اولین دسته از توکنهای این کمپانی تا پایان اکتبر ۲۰۱۹ برای سرمایهگذاران ارسال خواهد شد. تلگرام همچنین میخواهد پیش از آن کیفپول دیجیتال (والت) لازم برای ذخیرهسازی توکنهای گرام را هم برای ۳۰۰ میلیون کاربر فعال این سرویس پیامرسانی ارائه کند.
انتشار کد «تون»، بلاکچین اختصاصی تلگرام
توکنهای گرام روی بلاکچین اختصاصی تلگرام که «شبکه باز تلگرام» (Telegram Open Network) یا به اختصار TON نام گرفته صادر میشوند. «تون» شبکه زیرساخت ارز دیجیتال تلگرام است و مدیران تلگرام میگویند توسعهدهندگان و برنامهنویسان تون برخی از مهمترین مشکلات و موانع فنی موجود بر سر راه توسعه بلاکچینها را در اینجا حل کردهاند تا بتوانند بیوقفه به صدها میلیون یا حتی چند میلیارد کاربر سرویس بدهند. کد بلاکچین تلگرام روز یکشنبه منتشر شد تا کاربران و برنامهنویسان بتوانند تا زمان راهاندازی رسمی آن با زیر و بماش آشنا شوند.
تلگرام همچنین اعلام کرده که بلاکچین تون با اتریوم - که دومین بلاکچین مهم و محبوب پس از بیتکوین است - سازگار است و تلگرامیها ابزارهای لازم را در اختیار برنامهنویسان قرار خواهند داد تا اجازه دهند همه اپلیکیشنهای نامتمرکزی که برای اتریوم طراحی شدهاند روی بلاکچین تون هم اجرا شوند.
تا کنون رویکرد فیسبوک و تلگرام در زمینه توسعه ارز دیجیتال کاملا متفاوت بوده است. فیسبوک ابتدا برنامههای خود را اعلام کرد تا قانونگذاران ایالات متحده در جریان جزئیات قرار گیرند و قول داد که تا زمانی که آنها همه جزئیات لیبرا را تایید نکنند بهرهبرداری رسمی از ارز دیجیتال خود را آغاز نخواهد کرد.
تلگرام اما از آنجایی که در بند قوانین سختگیرانه ایالات متحده نیست و در صدد ساختن شبکهای نامتمرکز و بیمرز است، رویکردی از اساس متفاوت در پیش گرفت. ابتدا سرمایه مورد نیاز را از طریق سرمایهگذاران مشتاق جذب کرد و سپس پشت درهای بسته پروژه را پیش برد تا حالا که به زمان راهاندازی رسمی آن نزدیک شده است. تلگرام میخواهد توکنهای گرام راهی آسان برای نقل و انتقال پول و ارزش مادی در همهجای جهان و برای همه کاربران باشند و به همین خاطر همه سعی خود را کرده که قانونگذاران را دور بزند.
دوروف علیه زاکربرگ؛ نبرد مهم نابغههای فنآوری بر سر کریپتو
مهمترین رقابت بر سر ورود غولهای دنیای فنآوری به دنیای سیستمهای نامتمرکز و بازار کریپتو، حالا به وضوح میان فیسبوک و تلگرام است. ارزیابی متخصصان بلاکچین و ارزهای دیجیتال این است که در شرایط کنونی شرکتی که بتواند پیش از دیگران ورود موفقیتآمیز به این فضا داشته باشد، در دهه(های) آینده پیشتاز خواهد بود چون مسئولیت کسر مهمی از نقل و انتقال پول و ارزش مادی در جهان را بر عهده خواهد گرفت و سود هنگفتی از این راه به دست خواهد آورد.
پاول دوروف، مدیرعامل تلگرام که از مغزهای متفکر دنیای فنآوری است اهمیت این نبرد را به خوبی درک کرده است. او میداند که فیسبوک به خاطر نگرانیهایی که مقامهای آمریکایی از فعالیت این کمپانی در زمینه ارزهای دیجیتال دارند، موانع جدی پیشرو دارد.
تلگرام تا کنون بارها استقلال خود را به رخ کشیده و نشان داده که برای نگرانیهای مقامهای این یا آن کشور ترهای خرد نمیکند. پاول دوروف برای حفظ استقلال کاری خود، در حالی که بنیانگذار مهمترین شبکه اجتماعی کاربران روس (VKontakte) بود، روسیه را ترک کرد و زندگی در تبعید را برگزید. او حالا دفاتر نامتمرکز کاری خود را در خاورمیانه و اروپا تاسیس کرده و به همراه اعضای اصلی تیماش میان آنها در رفتوآمد است.
از سوی دیگر، زاکربرگ همچنان در خاک آمریکا مستقر است و چارهای جز تن دادن به قوانین آمریکا ندارد. رسواییهای پیدرپی فیسبوک در نقض حریم خصوصی کاربران هم قدرت مانور را از او و کمپانی تحت مدیریتاش گرفته است.
گذشته از این، آنچه تلگرام در دست تهیه دارد، بسیار بیشتر از لیبرا به آرمانهای توسعهدهندگان سیستمهای نامتمرکز نزدیک است. تلگرامیها در تبلیغ توکن گرام میگویند میخواهند ساختاری نامتمرکز مانند بیتکوین داشته باشند تا نقل و انتقال پول به آسانی و بیاعتنا به قید و بندهای قانونی وضعشده از سوی دولتها انجام شود و خرید و فروش اجناس و سرویسها روی تلگرام هم به سادگی با یک کلیک انجام شود.
پاسخ این پرسش که دهه پیشرو دهه فیسبوک است یا تلگرام بستگی مستقیم به نتیجه نبرد گرام و لیبرا دارد. اگر تلگرام بتواند جایگاه گرام را به عنوان ارزی رایج و محبوب در بازار ارزهای دیجیتال تثبیت کند، سبقت پاول دوروف از مارک زاکربرگ چندان دور از انتظار نخواهد بود.