در هر یک از ۶۴ نهاد دولت پیشین افغانستان، یک نفر به عنوان سخنگو کار میکرد که موظف بود ضمن اطلاعرسانی درباره برنامه نهادهای مذکور، از سیاستهای دولت در زمینه حقوق بشر، دموکراسی، مبارزه با تروریسم، فساد و جنگ با طالبان دفاع کند. این سخنگویان همواره در خط نخست دفاع از موضعگیریهای درست یا نادرست حکومت بودند و دائما تلاش میکردند جنگ روانی علیه مخالفان حکومت از جمله طالبان را تقویت کنند. بیشتر این سخنگویان به چهرههایی شناختهشده در رسانهها تبدیل شده بودند و هزاران تن آنان را در شبکههای اجتماعی دنبال میکردند.
پس از پانزدهم اوت ۲۰۲۱ و فروپاشی دولت پیشین افغانستان، صفحات رسمی این سخنگویان در شبکههای اجتماعی، در سکوت مطلق فرو رفت و دیگر از آنان هیچ سخنی درباره اوضاع جاری شنیده نشد. بسیاری از این سخنگویان تلاش کردند هنگام تخلیه نیروهای خارجی و افراد آسیبپذیر، از افغانستان خارج شوند، اما فقط ۱۰ تن از آنان موفق شدند.
قاسم رحیمی، سخنگوی پیشین اداره هوانوردی دولتی (سازمان هواپیمایی کشوری) افغانستان، یکی از افرادی است که در روند تخلیه کابل، موفق شده است به ایالات متحده آمریکا برود. رحیمی در تماس با ایندیپندنت فارسی میگوید که زندگی سخنگویان دولت پیشین که در افغانستان ماندهاند، جدا در خطر است و نهادهای بینالمللی همکار با دولت پیشین افغانستان، از جمله ایالات متحده آمریکا، باید برای نجات آنان اقدام کند. آقای رحیمی میگوید: «بر اساس ارزشهای تعریف شده در حکومت، سخنگویان دولت پیشین در خط نخست جنگ روانی علیه تروریسم و در دفاع از دموکراسی، حقوق بشر، آزادی بیان و انتخابات قرار داشتند و به همین منظور، در محور توجه مردم و رسانهها بودند. این مسئله با فروپاشی دولت و روی کار آمدن طالبان، آنان را در معرض خطرهای جدی قرار داده است و باید به آنها رسیدگی شود.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
رحیمی میافزاید که طالبان یک هفته قبل از فروپاشی دولت، در روز هفتم اوت، دواخان مینهپال، رئیس مرکز اطلاعات و رسانههای دولت پیشین، را در مرکز شهر کابل ترور کرد و مسوولیت این ترور را هم به عهده گرفت. مینهپال مدتی سخنگوی کاخ ریاستجمهوری بود و در زمان ترور به دست طالبان، ریاست مرکز اطلاعات و رسانههای حکومت را به عهده داشت.
به گفته رحیمی، فرار رئیسجمهور افغانستان و فروپاشی دولت باعث شده است که مردم از سخنگویان دولت پیشین هم انتقاد کنند؛ چون سخنگویان از اقدامهای دولت دفاع میکردند و اکنون بخشی از بار سنگین این فروپاشی روی دوش سخنگویان افتاده است. رحیمی میگوید با سخنگویان گیرکرده در کابل در تماس است و شماری از آنان به دلیل فشارهای روحی و روانی و تهدیدهای روزافزون، در وضعیت نگران کنندهای به سر میبرند.
از آنجا که بسیاری از خبرنگاران، رسانهها و افرادی که آنها را در رسانهها و شبکههای اجتماعی دنبال میکردند اطلاعات مربوط به سخنگویان دولت پیشین از جمله شماره تماس، ایمیل و حتی آدرس محل سکونتشان را دارند، ردیابی آنان برای کسانی که در پی بازداشت و هدف قراردادن آناناند، آسان است. در کنار این مسئله، ترورهای هدفمند و بازداشت کارکنان دولت پیشین در دولت جدید طالبان باعث شده است تا بسیاری از سخنگویان دولت پیشین که نتوانستهاند از افغانستان خارج شوند، در ترس و نگرانی عمیقی به سر برند.
رحیمی میگوید که هرچند همه سخنگویان دولت پیشین به دلیل حمایت و دفاع از اقدامهای دولت، در معرض تهدیدهای مشابهاند، سخنگویان نهادهای عدلی، قضایی و امنیتی که در بحثهای مرتبط با تروریسم، مافیا، جنایتکاران و طالبان دخیل بودند، بیشتر از بقیه احساس نگرانی میکنند.
شماری از سخنگویان نهادهای دولت پیشین افغانستان، در تاریخ سوم اکتبر، با ارسال نامهای به رسانهها از همکاران بینالمللی دولت پیشین افغانستان خواستند تا به آنها برای خروج از افغانستان کمک کنند. در این نامه آمده است که سخنگویان دولت پیشین در راستای وظایف خود، همواره در هزاران مصاحبه و گفتوگو با رسانهها، حملات تروریستی طالبان را محکوم میکردند و در جنگ روانی علیه تروریسم، چهرههایی شناختهشده بودند. در این نامه همچنین ذکر شده است که طالبان خانه شماری از سخنگویان دولت پیشین را بازرسی کرده است. سخنگویان دولت پیشین در این نامه گفتهاند که در مکانهای غیرثابت شب و روز میگذرانند و طالبان آشکارا اعلام کرده است که با مسئولان دستگاههای تبلیغاتی و فعالانی که در ۲۰ سال گذشته علیه آنها جنگ روانی به راه انداخته بودند، تسویهحساب میکند و آنها را مجازات خواهد کرد.