«یک دویدن ساده هم برای ما نگذاشته‌اند»، مرد مسنی که در فروشگاه ورزشی نتوانست شلوار و گرمکن مناسب توان مالی‌اش پیدا کند با گفتن این جمله از مغازه خارج شد.
لوازم ورزشی ایرانی، از لوازم مناسب ورزش آماتور گرفته تا قهرمانی، کالای ارزانی محسوب نمی‌شوند، چه رسد لوازم و لباس ورزشی برندهای مشهور خارجی مثل آدیداس و نایکی و غیره. وقتی به «راسته ورزشی‌فروشان» خیابان منیریه می‌رویم، از آن شلوغی همیشگی خبری نیست، هرچند هنوز هم ویترین مغازه‌ها در تسخیر لباس‌های تقلبی تیم فوتبال ایران و تیم‌های خارجی معروف است، کاری که کارگاه‌های تولیدی ایران در آن به تبحر رسیده‌اند. به گفته فروشندگان، خرید همین لباس‌های تقلبی هم دیگر برای عموم مردم ساده نیست.
لوازم ورزشی گران
اگر برای یک ورزش صبحگاهی ساده در پارک، یک دست شلوار و گرمکن و کفش ورزشی نه‌چندان استاندارد و صدالبته، تقلبی را تنها لوازم موردنیاز بدانیم، باید توان پرداخت بیش از ۵۰۰ هزار تومان برای خرید آن‌ها را داشته باشیم. ارزان‌ترین شلوار گرمکن ایرانی در بازار حدود ۲۰۰ هزار تومان است و کفش‌های ورزشی نیز از ۲۵۰ هزار تومان به بالا قیمت دارند.
اگر به تهیه این اقلام از برندهای معتبر علاقه‌مند باشید، آن‌وقت یک دست شلوار و گرمکن به‌تنهایی بین دو تا سه میلیون تومان قیمت دارند. باید در نظر داشته باشید که منظور از مارک، لباس اصل نیست، بلکه لباسی با بیشترین شباهت به اصل است. این منهای قیمت اقلامی چون ساک ورزشی، قمقمه آب و غیره است.
خود این اقلام تنوع قیمت بالایی دارند، از ساک‌های معمولی ۵۰ هزار تومانی تا ساک‌هایی که قیمت آن‌ها به حدود یک میلیون تومان می‌رسد. وسایل شنا بهعنوان ورزش و حتی تفریحی همگانی نیز قیمت بالایی در بازار دارند. مایوهای زنانه و مردانه، بسته به جنس و کیفیت، از ۲۰۰ هزار تومان به بالا در بازار در دسترس‌اند.
قیمت عینک شنا نیز از ۸۰ هزار تومان شروع می‌شود. این‌ها فقط هزینه ساده‌ترین وسایل است، وگرنه وقتی پای لوسیون‌های بدن یا کرم‌های پوستی موردنیاز برای استفاده در استخر به میان می‌آید، کار به ارقامی شگفت‌انگیز می‌رسد که به‌دلیل بیرون بودن از دایره وسایل ورزشی، به آن‌ها نمی‌پردازیم.
به گفته یکی از مغازه‌داران منیریه، میزان فروش روزانه و تک‌فروشی در دو سال گذشته نسبت به سال‌های قبل افتی فاحش داشته است. معدود خریداران بازار هم والدینی‌اند که توان مالی دارند و با شروع سال تحصیلی، به‌دنبال تهیه لباس ورزشی و اقلام مرتبط با واحدهای درسی ورزش در مدارس‌اند.
بازار منیریه فعال ماندنش را مدیون ورزش قهرمانی است. منیریه از دیرباز محل تأمین اقلام ورزشی ورزشکاران و تیم‌های ورزشی بوده است. اما آنچه در همین حوزه نیز زنگ خطر را به صدا درآورده گرانی اقلامی است که تهیه آن در تیم‌های ورزشی نیمه‌حرفه‌ای یا حتی حرفه‌ای دسته‌های پایین‌تر بر عهده خود ورزشکاران است.
مثلا در زمینه فوتبال، کفش استوک‌دار، ساق‌‌بند، بیضه‌بند و اقلام شخصی جزو مواردی است که ورزشکار خودش تهیه می‌کند. یکی از فروشندگان کفش ورزشی می‌گوید: «با اضافه شدن انواع ویژگی‌ها روی کفش‌های ورزشی، مثل قدیم شما نمی‌توانید در ورزش قهرمانی از کفش‌های فیک استفاده کنید، چون آسیب‌های بی‌شماری را متحمل می‌شوید. به همین خاطر، با وجود آنکه مثلا در زمینه کفش استوک‌دار نمونه‌های ۲۰۰ یا ۳۰۰ هزار تومانی نیز در بازار هست، اما اکثر فوتبالیست‌هایی که به این ورزش نگاهی جدی دارند حتی در رده‌های پایین هم به‌دنبال برندهای معروف‌اند، برندهایی که قیمت آن‌ها گاه به ۱۰ میلیون تومان نیز می‌رسد. ولی در ایران، معمولا نمونه‌های چینی یا سنگاپوری برندهای مشهور مثل آدیداس با قیمت یک تا سه میلیون در دسترس است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پارک‌ها و جیب‌های خالی
زمانی پارک‌های تهران پر بود از افرادی که در حال بازی والیبال و بدمینتون بودند، اما امروز وسایل ساده‌ای مثل توپ و راکت هم جزو اقلام ارزان محسوب نمی‌شوند. توپ‌های ورزشی فوتبال و والیبال بین ۱۸۰ تا ۴۰۰ هزار تومان قیمت دارند. اما وقتی پای خرید توپ بسکتبال وسط می‌آید، به رقم دو میلیون تومان به بالا باید فکر کرد.
راکت بدمینتون نیز از ۱۰۰ هزار تومان تا مدل‌های حرفه‌ای و خارجی چند میلیون تومانی در بازار وجود دارد. در مورد راکت‌های پینگ‌پونگ نیز قیمت‌ها از ۸۰ هزار تومان آغاز می‌شود و در مدل‌هایی که مخصوص تمرین و مسابقات ورزشکاران حرفه‌ای است تا مدل‌هایی مثل چوب راکت باترفلای به ۹ میلیون تومان می‌رسد. در حوزه ورزش‌های راکتی، تنیس بالاترین هزینه را دارد، ورزشی که از دیرباز نیز در ایران گران محسوب می‌شد. به گفته یک فروشنده اقلام تنیس، «هزینه بالای کرایه مربی و زمین و خود راکت تنیس در مدل‌های خوب که آسیب به مچ دست وارد نمی‌کند و از استحکام کافی برخوردار است، در بازار زیر ۵ میلیون تومان نیست.»
گردش در منیریه مثل ورود به دنیایی است که پیش از حضور در این بازار، شاید با آن آشنایی نداشته‌ایم. بهعنوان مثال، در زمینه ورزش کشتی، که ورزش ملی ایرانیان است، با وجود اینکه چند برند ایرانی توانسته‌اند حتی کشتی‌گیران کشورهای دیگر را نیز به استفاده از محصولات خود ترغیب کنند، قیمت ساده‌ترین اقلام آن مثل دوبنده کشتی ۳۰۰ هزار تومان به بالا است، این رقم وقتی با کفش ۵۰۰ هزار تومان به بالا و ساک و دیگر اقلام جمع شود، می‌بینم برای شروع هر ورزشی، دست‌کم باید یک میلیون تومان هزینه کنید. این کف قیمت بازار است.
یکی از خریداران که به‌دنبال خرید دارت آمده است، می‌گوید: «همین دارت ساده در مدل‌هایی که دوام نسبی داشته باشد، چندصد هزار تومان است. بماند که در مدل‌های حرفه‌ای و پایه‌دار، قیمت به ۸ تا ۱۰ میلیون تومان نیز می‌رسد.»
ورزش‌های گران‌قیمت برای خاص‌ها
قیمت‌هایی که به آن‌ها اشاره شد متعلق به ورزش‌های به‌نسبت ارزان و فراگیر‌تر است. وسایل ورزش‌هایی مثل اسکی از قبیل لباس و چوب و کفش چند ده میلیون تومان آب می‌خورد؛ کما اینکه قیمت اقلام حرفه‌ای ورزش کوهنوردی نیز همانند اسکی سرسام‌آور است، مثلا یک کاپشن پَر زیر ۳ میلیون تومان نیست، همین‌طور چادرهای تک‌نفره ۵۰ میلیون تومانی و پوتین‌های ساق‌بلند ۲۰ تا ۴۰ میلیون تومانی کف خرید لوازم حرفه‌ای در این بازارند.
برخی کیسه‌خواب‌های برندهای مشهور اروپایی نیز در صورتی که در بازار پیدا شوند، حدود ۲۰ میلیون تومان قیمت دارند، مثل کیسه‌خواب فرینوی ایتالیا که یکی از مغازه‌های منیریه با قیمت ۲۱ میلیون تومان برای فروش گذاشته است.
کفش کوهنوردی مندل آلمان نیز در این بازار بین ۱۳ تا ۱۵ میلیون به فروش می‌رسد. این ارقام وقتی کنار هزینه باشگاه ورزشی، استخر و اجاره ساعتی زمین ورزش قرار می‌گیرد، نشان می‌دهد خانواده‌های ایرانی برای ورزش کردن نیز باید هزینه گزافی بپردازند.
در روزهای گذشته، بحث هزینه استفاده از خدمات باشگاه انقلاب در تهران خبرساز شده بود. قیمت ورودی استخر روباز بانوان انقلاب برای یک سانس ۱۵۰ هزار تومان است، قیمتی که در مقایسه با دیگر استخرهای روباز بسیار گران است.
در مورد باشگاه و کلاس‌های ورزشی نیز خانواده‌ها با دوره‌های سه‌ماهه و قیمت‌های ۵۰۰ هزار تا چندمیلیون تومانی مواجه‌اند. گسترش چنین باشگاه‌هایی برای خانواده‌های برخوردار امتیاز و برای فقرا بخشی از حسرت‌های زندگی است.
خانواده‌های کم‌بضاعت حتی برای خرید وسایل ساده ورزشی برای استفاده فرزندانشان در زنگ‌های ورزش مدارس باید از ماه‌ها قبل مدیریت هزینه داشته باشند. با این حساب، می‌توان ادعا کرد ورزش کردن هم در ایران مانند بسیاری کارهای دیگر، این روزها متعلق به همه نیست و عملا تجمل محسوب می‌شود.
