رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران پس از سفر چهار روزه به کشورهای خلیج فارس شامل امارات متحده عربی، قطر و عربستان سعودی راهی پاریس میشود تا با دیپلماتهای عالیرتبه بریتانیا، فرانسه و آلمان درباره ایران گفتوگو کند.
رویترز و اکسیوس به نقل از منابع خود گزارش دادهاند که این مذاکرهها روز جمعه برگزار میشود.
پیش از این برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی مدعی شده بودند که روز پنجشنبه مذاکراتی بین نمایندگان تهران و اروپا در بروکسل برگزار میشود.
اما آمریکا، اروپا و روسیه این خبر را تکذیب کردند. آنها تاکید کردند ضرورتی وجود ندارد که اروپا خارج از چارچوب گروه ۱+۵ (آمریکا، آلمان، فرانسه، بریتانیا، چین و روسیه) با ایران مذاکره کند. با این حال حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی میگوید علی باقری، معاون او هفته آینده به بروکسل میرود تا با انریکه مورا، مسئول هماهنگی مذاکرات هستهای ملاقات کند. مورا اخیرا به تهران سفر کرده بود و روزنامه وطن امروز میگوید که وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی برای او جشن تولد گرفته است.
سفر مالی به اروپا در حالی انجام میشود که او در روزهای اخیر مذاکرات فشردهای با همسایگان عرب ایران در منطقه خلیج فارس داشت. مذاکرات احیای برجام پس از انتخابات ریاستجمهوری خرداد ۱۴۰۰ در ایران به حال تعلیق درآمده است و کشورهای منطقه نگران نقض تعهدات هستهای ایران در ماههای اخیر هستند. همزمان گزارشهایی از پیشرفت مذاکرات تهران و ریاض بر سر کاهش تنشها منتشر میشود.
مالی و نماینده وزارت امور خارجه آمریکا در امور کشورهای منطقه خلیج فارس در آغاز سفر خود به منطقه نخست به ابوظبی رفتند و با مقامات این کشور ملاقات کردند. آنها سپس رهسپار دوحه، پایتخت قطر شدند و با وزیر خارجه این کشور که اخیرا با همتای ایرانی خود ملاقات کرده بود، دیدار کردند. مقصد بعدی مالی عربستان سعودی بود که با توجه به نوع مناسبات دولت بایدن و ریاض، از اهمیت ویژهای برخوردار بود. گزارشها حاکی ازآن است که نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با وزیر امور خارجه عربستان سعودی درباره برنامههای هستهای ایران و فعالیتهای منطقهای گفتوگو کرده است. او در جریان این سفر با وزیر خارجه عراق و بحرین نیز صحبت کرده است.
همزمان با سفر مالی به منطقه، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در واشینگتن با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی ملاقات کرد. گروسی اخیرا با ابراز نگرانی از کاهش دسترسیهای بازرسان به تاسیسات هستهای ایران خواستار ملاقات با وزیر خارجه جمهوری اسلامی شده بود.
درخواستی که هنوز طرف ایرانی به آن پاسخ نداده است.
ابراهیم رئیسی که پیروز انتخابات ریاستجمهوری تحریم شده ایران معرفی شده، ادعا میکند که تهران هیچگاه میز مذاکره را ترک نکرده و در صورتی که طرف مقابل برای لغو تحریمها آماده باشد، از نظر ایران به معنی آمادگی جدی برای مذاکره خواهد بود.
وال استریت ژورنال روز چهارشنبه گزارش داده بود که دولت جود بایدن قصد دارد استفاده از تحریمهای اقتصادی و مالی را محدود کند. بایدن پیش از این نیز پیشنهاد لغو بخشی از تحریمها را به ایران ارایه داده بود. اما تهران خواستار لغو همه تحریمها است.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی میگوید اگر تحریمها لغو نشوند، احتمال ادامه روند جاری وجود خواهد داشت. به این معنی که تهران همچنان روی کاغذ عضو برجام باقی بماند و از آمادگی برای مذاکره سخن بگوید اما در عمل تعهدات هستهای را نقض کند و به میز مذاکره بازنگردد.
موضوع بازگشت به میز مذاکرهای که از نگاه تهران تنها باید برای احیای برجام باشد، هم اکنون نیز مورد انتقاد بسیاری از تحلیلگران قرار دارد. آنها تاکید میکنند که پیشرفتهای هستهای ایران در ماههای اخیر به گونهای بوده که عملا بازگشت به چارچوب برجام را بیمعنی میکند و باید به دنبال توافقی گستردهتر و طولانیتر با ایران بود.