پژوهشی تازه‌ حاکی از آن است که حمله کوسه سفید به انسان اغلب ناشی از شناسایی اشتباه است.

بر اساس یافته‌های پژوهش دانشگاه مکوئری استرالیا، این جانوران شکارچی گاهی به این علت حمله می‌کنند که موج‌سواران و شناگران را با فک و شیر دریایی اشتباه می‌گیرند.

دانشمندان ابتدا از فک‌ها، شیرهای دریایی و همچنین انسان در آب فیلم‌برداری کردند و فیلم را در مدل «دید کوسه» شبیه‌سازی کردند تا منظر دید بچه‌کوسه‌ها را به دست آورند.

یافته‌های این پژوهش، که در نشریه رویال سوسایتی اینترفیس (Journal of the Royal Society Interface) منتشر شد، نشان می‌دهد بچه‌کوسه‌های سفید بزرگ نمی‌توانند موجودات زنده را چندان از هم تمیز دهند.

لورا رایان، پژوهشگر پسادکتری سامانه‌های حسگر جانوران در آزمایشگاه زیست‌عصب‌شناسی دانشگاه مکوئری، گفت: «طبق یافته‌های ما، کوسه سفید وقتی از پایین به بالا نگاه می‌کند، موج‌سواران، شناگران، و باله‌پایان (فک‌ها و شیرهای دریایی) روی سطح آب اقیانوس را یکسان می‌بیند، زیرا این کوسه‌ها قادر به مشاهده جزئیات ظریف یا رنگ‌ها نیستند.»

به عقیده پژوهشگران، این یافته‌ها علت حمله انواع خاصی از کوسه‌ها مثل کوسه‌های سفید بزرگ، ببرکوسه‌ها و گاوکوسه‌ها به انسان را روشن‌تر می‌کند و همچنین به ساخت افزاره‌های بصری غیرمداخله‌‌گر برای محافظت از موج‌سواران و شناگران در برابر حمله احتمالی جانوران دریایی کمک می‌کند.

بر پایه شبیه‌سازی‌ها، بچه‌کوسه‌های سفید «هیچ تمایز قابل‌درکی از شیردریایی، فردی که روی تخته موج‌سواری پا می‌زند یا حتی فردی که در آب پا می‌زند ندارد» که درستی فرضیه «اشتباه شناسایی» در مورد علت موارد حمله کوسه‌ها به انسان را تایید می‌کند.

پروسانتا چاکرابارتی (PREAUX_FISH@)، ۲۸ اکتبر ۲۰۲۱

دانشمندان در این پژوهش، با استفاده از دوربین‌های ثابت و متحرک متمرکز بر سطح‌ آب در اکواریوم بزرگی در باغ‌وحش تارونگا، ویدیوهای زیرآب شناورهای چهارگوش، فک‌ها، حرکات متفاوت شنا و افرادی که روی تخته‌های موج‌سواری در سایزهای متفاوت پا می‌زدند را با هم مقایسه کردند.

سپس داده‌های مرتبط با کوسه‌ها در حوزه علوم اعصاب را روی ویدیوها اعمال کردند و با استفاده از برنامه‌های مدل‌سازی، شیوه پردازش حرکت‌ و شکل موجودات گوناگون را از منظر بچه‌کوسه سفید شبیه‌سازی کردند.

به گفته دکتر رایان، وقتی انسان شنا می‌کند یا روی تخته موج‌سواری پا می‌زند، از نظر بچه‌کوسه سفید شباهت زیادی به فک‌ها و شیرهای دریایی دارد.

این پژوهشگران می‌گویند تشخیص تخته‌های موج‌سواری کوچک‌تر از باله‌پایان دشوارتر است و در ادامه می‌افزایند ممکن است برای کوسه سفید «طعمه‌ای وسوسه‌انگیزتر» از تخته‌های بلند موج‌سواری یا حتی تخته‌های سواری ایستاده به نظر برسد.

به گفته پژوهشگران، چون بیشتر کوسه‌ها کوررنگی کامل دارند، سرنخ بصری اصلی پرهیب شکل موجودات است. آن‌ها در ادامه می‌افزایند بنابراین، بعید است که رنگ‌ تخته‌‌ و لباس شنا دریافت کوسه از افراد شناور را تغییر دهد.

موارد حمله کوسه‌ در دو دهه اخیر افزایش یافته است، اما خود این جانوران دریایی نیز در معرض خطرند و اقدام‌های مقابله با حملات آن‌ها مانند استفاده از مانع‌های توری و تله‌های کوسه آن‌ها را بیش از پیش تهدید می‌کند.

دکتر رایان می‌گوید: «فهمیدن علت حمله کوسه‌ها کمک می‌کند راه‌هایی برای پیشگیری بیابیم و هم انسان و هم کوسه‌ امنیت بیشتری داشته باشند.»