در ادامه نشستها درباره مسئله افغانستان که در کشورهای همسایه آن برگزار میشود، هند نیز روز چهارشنبه میزبان یک نشست درباره افغانستان است. هدف از این نشست بررسی وضعیت افغانستان و جستوجوی راهکارهای ثبات در این کشور عنوان شده است. نشست هند در سطح مشاوران شورای امنیت کشورهای منطقه برگزار میشود و جمهوری اسلامی ایران، روسیه، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قرقیزستان و قزاقستان در آن شرکت میکنند. این سومین نشست امنیتی در مورد افغانستان است. قبل از این و در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹، دو نشست امنیتی در ایران برگزار شد و قرار بود نشست سوم در سال ۲۰۲۰ در هند باشد اما همهگیری کرونا آن را به تعویق انداخت.
بااینکه چین و پاکستان هم به این نشست دعوت شدهاند، چین تاکنون در مورد حضور در این نشست خبری منتشر نکرده و پاکستان نیز بهصراحت اعلام کرده است که در این نشست شرکت نمیکند. معید یوسف، مشاور شورای امنیت پاکستان، هفته گذشته تصریح کرد که قطعا در این نشست شرکت نخواهد کرد. او گفت: «برایم جالب است که یک کشور خرابکار چگونه میتواند برای صلح تلاش کند.»
دولت هند از حضور نداشتن پاکستان در نشست چهارشنبه دهلی اظهار تاسف کرده اما آن را قابل پیشبینی دانسته است. منابع دولت هند به رسانهها گفتهاند که پاکستان میخواهد کنترل افغانستان را کاملا در دست داشته باشد و هر حرکتی برای استقلال افغانستان را رد میکند. به باور دولتمردان هند، برخورد ضدهندی مقامهای پاکستانی بیشتر برای انحراف اذهان و جلوگیری از آگاه شدن مردم درباره نقش مخرب این کشور در افغانستان است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
امارت طالبان نیز از نشست هند استقبال کرده است. هرچند هند از طالبان در این نشست دعوت نکرده اما مقامهای امارت طالبان گفتهاند که پیشنهادهای مشخصی را به نشست هند فرستادهاند. بلال کریمی، معاون سخنگوی امارت طالبان، به رسانهها گفته است که خواست آنان از نشستها در مورد افغانستان این است که ارتباط کشورها با افغانستان بهتر شود، پولهای بلوکه شده افغانستان آزاد و امارت اسلامی طالبان بهرسمیت شناخته شود.
با این حال هرچند نشست هند «امارت اسلامی افغانستان» را به رسمیت نخواهد شناخت، راهکارهایی را جستوجو خواهد کرد تا مشخص کند با چه شیوه و رویکردی با طالبان برخورد شود.
به نظر میرسد هدف اصلی هند از برگزاری نشست امنیتی روز چهارشنبه نگرانی این کشور از رویکرد تقابلگرایانه طالبان به هند است که به ترغیب پاکستان صورت میگیرد. هند در حال حاضر بابت سرمایهگذاریهای هنگفتی که در افغانستان انجام داده، نگران است. این سرمایهگذاریها اکنون زیر سیطره طالبان از بین خواهند رفت و به همین دلیل نشست امنیتی هند بیشتر برای ایجاد یک اجماع کلی بین کشورهای منطقه در مورد افغانستان است و هند میخواهد بداند کشورهایی چون جمهوری اسلامی ایران و روسیه در قبال افغانستان و امارت اسلامی چه رویکردی در پیش خواهند گرفت.
نگرانی از شکلگیری گروههای تروریستی ضدکشورهای منطقه دغدغه کشورهای همسایه افغانستان است. روسیه، هند و کشورهای آسیای میانه با نگرانی و جدیت، تحولات افغانستان را زیرنظر دارند. در این راستا، نقش پاکستان از همه بارزتر است. پاکستان سالهای متمادی میزبان گروههای جهادی ضدکشورهای منطقه بوده است؛ گروههای چون انصارالله تاجیکستان، ترکستان شرقی ضد ازبکستان، چند گروه تروریستی ضد هند و حتی اویغورهای ضد چین در خاک پاکستان توانستند آموزشهای تروریستی ببینند.
حالا این گروهها در خاک افغانستان که با تمامی کشورهای هدف این گروهها همسایه است، پناهگاه امنتری دستوپا کردهاند. طالبان نیز بهخوبی میداند که این گروهها اهرمهای فشاریاند که میتواند به کمک آنها کشورهای همسایه را به تمکین و تامین خواستههای این گروه مجبور کند.
هرچند حضور نداشتن چین و پاکستان در نشست چهارشنبه هند به دلیل تاثیر و نقش این دو کشور بر طالبان، تا حدی از ارزش نشست امنیتی هند کاسته است، باید منتظر ماند و دید که کشورهای همسایه افغانستان در این نشست در قبال افغانستان چه رویکردی در پیش میگیرند.