لهستان اعلام کرد جسد هفت پناهجو را در نزدیکی مرز بلاروس پیدا کرده است. صدها مهاجر که در اردوگاهی در مرز بلاروس و لهستان گیر افتادهاند، نیمهشب گذشته در حالی که از سرما میلرزیدند، پشت سیمخاردارها و مقابل مرزبانان لهستانی تجمع کردند.
پس از آنکه روز دوشنبه ۸ نوامبر، برخی پناهجویان از چوب، بیل و سایر وسایل برای شکستن حصار مرزی استفاده کردند، مقامهای لهستانی خود را برای درگیریهای بیشتر آماده کردند و خواستار تحریمهای شدیدتر علیه مینسک شدند. لهستان و سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا بلاروس را متهم میکنند که مهاجران غیرقانونی از خاورمیانه، افغانستان و آفریقا را برای عبور از مرز و ورود به اتحادیه اروپا تشویق میکند تا انتقام تحریمهایی را بگیرد که بهدلیل نقض حقوق بشر و همچنین انتخابات مناقشهبرانگیز سال گذشته، علیه مینسک اعمال شده بود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، آندری دودا، رئیسجمهوری لهستان، در یک نشست خبری در ورشو گفت: «رژیم بلاروس در حال تهاجمی بیسابقه به مرز لهستان است. در حال حاضر، اردوگاهی از مهاجران داریم که از سمت بلاروس به اینجا کشانده شدهاند. حدود هزار نفر در آنجا هستند که بیشترشان را مردان جوان تشکیل میدهند.»
دولت الکساندر لوکاشنکو، رئیسجمهوری بلاروس، که تحت حمایت روسیه است، ایجاد بحران مهاجران را رد کرده است و اروپا و ایالات متحده آمریکا را مقصر مشکل مهاجرانی میداند که در مرز گیر افتادهاند.
در همین حال، نخستوزیر لهستان روز سهشنبه در پارلمان آن کشور ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه را متهم کرد که موج بیسابقهای از مهاجران را روانه مرز بلاروس با لهستان کرده است تا اتحادیه اروپا را متزلزل کند.
ماتوش موراویتسکی گفت: «این حملهای که لوکاشنکو اجرا میکند در مسکو طراحی شده است و طراح اصلی آن پوتین است.»
کمیسیون اروپا روز سهشنبه اعلام کرد که بلاروس با پیشنهاد و اجازه غیرقانونی ورود آسان به اتحادیه اروپا از طریق خاک خود، رویکردی «گانگستری» اتخاذ کرده است. این سازمان اعلام کرد که با توجه به این موضوع، تحریمهای بیشتری علیه مینسک در راه است. سخنگوی کمیسیون اروپا در یک نشست خبری گفت: «این مهاجران مورد سوءاستفاده قرار میگیرند و قربانی فعالیتهای دولت بلاروس میشوند.» در پی اتفاقهای اخیر، کشورهای اتحادیه اروپا توافق تسهیل روادید برای مقامهای بلاروس را به حالت تعلیق درآوردند
آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد نیز خواستار پایان دادن به استفاده از افراد آسیبپذیر بهعنوان مهره سیاسی شد. استانیسلاو زرین، سخنگوی سازمان خدمات ویژه لهستان، اعلام کرد که کارکنان امنیتی بلاروس برای بیثباتسازی مرزها، «اقدام به تیراندازی هوایی کرده و اتفاقهای خطرناک را شبیهسازی میکنند». او در ادامه افزود: «ما همچنین از این موضوع باخبریم که مقامهای بلاروس به مهاجران کمک میکنند تا موانع مرزی را از بین ببرند. ما میبینیم که چگونه آنها ابزارهایی برای بریدن سیمخاردارها و تخریب حصار به دست میآورند.»
ماتئوش موراویتسکی، نخستوزیر لهستان، بامداد امروز سهشنبه از این منطقه بازدید کرد تا از هزاران سرباز پلیس و مرزبان مستقر در آنجا قدردانی کند. فیلمی که پلیس لهستان امروز منتشر کرد، چادرها و مهاجرانی را نشان میدهد که در بلاروس آتش روشن کردهاند. گارد مرزی لهستان اعلام کرد روز دوشنبه، ۳۰۹ تلاش برای عبور غیرقانونی از مرز را ثبت کرده و ۱۷ نفر، که بیشترشان عراقی بودهاند، بازداشت شدهاند.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا ریشههای بحران مهاجران را در انتخابات ریاستجمهوری بلاروس در سال ۲۰۲۰ میدانند که در جریان آن، لوکاشنکو برای ششمین دوره متوالی مدعی پیروزی شد و اعتراضهای خیابانی گسترده با خشونت نیروهای امنیتی سرکوب شد. بعد از آن، ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا و بریتانیا تحریمهایی را علیه مینسک اعمال کردند.
در سوی مقابل، کرملین بهعنوان حامی بلاروس، اقدام نیروهای این کشور در مرز لهستان را «مسئولانه» و قابلتمجید خواند و گفت درباره بحران پناهجویان با مینسک در تماس است. در عین حال، برخی گروههای بشردوستانه لهستان را به نقض حق پناهندگی متهم میکنند و معتقدند این کشور با عقب راندن مهاجران به بلاروس، بهجای پذیرش درخواست آنها، حقوق بینالملل را زیر پا میگذارد. نظرسنجی یک روزنامه لهستانی نشان داده است که حدود ۵۵ درصد لهستانیها معتقدند مهاجرانی که غیرقانونی از مرز عبور کردهاند باید به آنسوی مرز بازگردانده شوند و فقط یکسوم شهروندان اینطور فکر نمیکنند. بنا بر اعلام لهستان، تاکنون جسد هفت مهاجر در کنار مرز پیدا شده است و گزارشها حاکی از کشته شدن تعداد بیشتری پناهجو در بلاروس است.
فرانسه و آلمان به این مسئله واکنش نشان دادهاند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، در پی این اتفاقها، فرانسه بلاروس را به تلاش برای بیثبات کردن اتحادیه اروپا متهم و اعلام کرد که پاریس آماده است تحریمهای سختتری علیه دولت الکساندر لوکاشنکو در نظر بگیرد. در بیانیه وزارت خارجه فرانسه آمده است: «بلاروس با تشویق قاچاق مهاجران به دنبال بیثبات کردن اتحادیه اروپا است. ما آمادگی داریم که در نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در ۱۵ نوامبر، افزایش تحریمها علیه این کشور را بررسی کنیم.» آلمان نیز در واکنش به اتفاقهای اخیر در مرز بلاروس و لهستان، خواستار اتحاد و همبستگی اروپا برای حل این بحران شد. این کشور همچنین اعلام کرد که در صورت درخواست لهستان، فوری پلیس و نیروی کمکی به این کشور میفرستد. وزیر کشور آلمان در این زمینه تاکید کرد: «تمام کشورهای دموکراتیک باید برای برطرف شدن مشکل پناهجویی وارد عمل شوند. لهستان برای مقابله با بحران مهاجرت سازمانیافته نیاز به حمایت دارد.»
هورست زیهوفر، وزیر کشور آلمان، بلاروس و روسیه را به بهرهبرداری از پناهجویان و مهاجران برای بیثباتسازی غرب متهم کرد و گفت: «کشورهای اتحادیه اروپا باید در برابر مهاجرت سازمانیافته سیاسی در کنار هم بایستند. لهستان یا آلمان بهتنهایی نمیتوانند از پس این موضوع برآیند. همه ما باید به دولت لهستان کمک کنیم تا مرزهای خارجی خود را حفظ کند. این درواقع وظیفه گروه اروپا است و از آنها میخواهم که در این زمینه وارد عمل شوند.»