خبرگزاری رویترز در گزارشی تحلیلی به نقل از مقامها و تحلیلگران، نوشته است که جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر در اختیار داشتن اهرم فشار برای موفقیت در لغو گسترده تحریمها در ازای محدود کردن فناوری اتمی دائما درحال پیشرفت خود، مذاکرات با قدرتهای جهانی برای احیای برجام را با «موضعی سرسختانه» و «خواستههای حداکثری» از سر خواهد گرفت.
همزمان، علی باقری کنی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و رئیس هیئت ایرانی در مذاکرات احیای برجام، نقطه شروع دور جدید مذاکرات را «لغو تحریمهای آمریکا» دانست و خواستار ضمانت ایالات متحده مبنیبر خارج نشدن آن کشور از توافق هستهای شد.
بهتازگی مقامهای ایران و اتحادیه اروپا اعلام کردند مذاکرات برای احیای برجام که شش دور آن از اوایل سال جاری تا اواخر خردادماه در شهر وین اتریش برگزار شده بود، پس از پنج ماه توقف، از ۸ آذر ماه (۲۹ نوامبر) در شهر وین ازسر گرفته میشود.
علی باقری کنی که در روزهای گذشته برای رایزنی درباره مذاکرات پیش رو برای احیای برجام، به پاریس، برلین و لندن سفر کرده، روز جمعه، ۲۱ آبانماه، به خبرگزاری ایرنا گفت که مسئله اصلی و «نقطه شروع دور بعدی مذاکرات، لغو تحریمهای غیرقانونی آمریکا است» و بازگشت آمریکا به برجام، مساله بعدی است.
باقری روز جمعه در گفتوگویی با روزنامه گاردین نیز بار دیگر بر ضرورت رفع تمامی تحریمهای ایالات متحده تاکید کرد و گفت که ایران خواستار «ضمانت آمریکا مبنیبر خارج نشدن دوباره از توافق هستهای» است. او علاوهبر آن، «ضمانت قدرتهای اروپایی که صرفنظر از مواضع آمریکا به تجارت با ایران ادامه خواهند داد» را نیز ضروری دانست.
مذاکرهکننده ارشد جمهوری اسلامی در گفتوگوهای پیش روی احیای برجام، با اشاره به اینکه در دورهای قبلی مذاکرات وین طرفها بر سر روشهای «راستیآزمایی رفع تحریمهای آمریکا و آثار عملی آن بر تجارت با ایران» به توافق نرسیدهاند، نهایی شدن این مسئله را ضروری دانست.
پیشتر سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز سه شرط جمهوری اسلامی برای بازگشت به برجام را «پذیرش آمریکا درمورد مقصر بودن برای وضعیت فعلی»، «لغو یکجا و موثر تحریمها» و «تضمین دادن برای خارج نشدن دوباره از توافق» عنوان کرده بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
یک مقام دیگر ایرانی نیز به خبرگزاری رویترز گفته است: «تاسیسات هستهای ما برپاست و به فعالیت خود ادامه میدهد… ما با توافق یا بدون آن، میتوانیم به زندگی خود ادامه دهیم… توپ اکنون در زمین آنها است.» او که خواسته است به نامش اعلام نشود، در ادامه، «پیشرفت» در مذاکرات را «برداشتهشدن کل تحریمها» دانست و گفت: «پیشرفت به معنای رفع تمامی تحریمهای ظالمانه است. ایران هرگز این توافق را ترک نکرد، بلکه آمریکا بود که این کار را انجام داد.»
خبرگزاری رویترز در گزارشی تحلیلی خود، که روز پنجشنبه ۲۰ آبانماه منتشر کرد، نوشته است تندروها در ایران معتقدند که در پیش گرفتن رویکرد سرسختانه مورد نظر علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، واشنگتن را وادار به پذیرش «خواستههای حداکثری» تهران خواهد کرد.
اما علی واعظ، تحلیلگر ارشد ایران در گروه بینالمللی بحران، در گفتوگو با رویترز، نتیجه ازسرگیری مذاکرات با چنین رویکردی را شکست دانست و گفت: «ایران با پافشاری بر خواستههای حداکثری خود، احتمالا نه به لغو تحریمها و نه به تضمینهای مورد نظرش، به هیچ یک دست نخواهد یافت.»
خبرگزاری رویترز علاوهبر این، به نقل از دو منبع ایرانی که آنها را نزدیک به مرکز قدرت و مقامهای تصمیمگیرنده جمهوری اسلامی توصیف کرده، نوشته است: «این واقعیت که مذاکرات غیرمستقیم بین تهران و واشنگتن پس از انتخاب ابراهیم رئیسی به ریاست جمهوری در ماه ژوئن متوقف شد، نشانهای از این بود که احتمال شکست بیشتر از موفقیت مذاکرات است.»
پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، از برجام در سال ۲۰۱۸ و بازگشت تحریمهای آن کشور علیه ایران، جمهوری اسلامی نیز بهصورت گامبه گام، تعهدهای خود در برجام را نادیده گرفت، تا جایی که به گفته کارشناسان، پیشرفت برنامه هستهای ایران، آن را به آستانه هستهای شدن نزدیک میکند.
به گزارش رویترز، دیپلماتهای اروپایی معتقدند که درصورت نرسیدن به توافق در مذاکرات احیای برجام تا اوایل سال ۲۰۲۲، بهدلیل پیشرفت برنامه هستهای ایران و کوتاهتر شدن زمان دستیابی آن کشور به سلاح هستهای، توافق هستهای با ایران پس از آن، محتمل به نظر نمیرسد.
براساس این گزارش، با توجه به رویکرد اسرائیل درمورد برنامه هستهای ایران، شکست دور جدید مذاکرات برای احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با خطر «یک جنگ منطقهای جدید» همراه خواهد بود.
تهران همواره تلاش برای دستیابی به سلاح هسته ای را انکار کرده است، اما مقامهای نظامی این کشور میگویند که برای دفاع از برنامه هستهای خود، آماده جنگ هستند.