ناظران صحنه سیاسی عراق بر این باورند که تلاش نافرجام اخیر برای ترور مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق، آنچه را عاملان این طرح خطرناک برنامهریزی کرده بودند وارونه کرد و باعث تقویت بیشتر موقعیت سیاسی مصطفی الکاظمی شد. به دنبال سوءقصد نافرجام بامداد یکشنبه هفتم نوامبر (۱۶ آبان) به جان مصطفی الکاظمی، او در سطح داخلی، عربی، و بینالمللی محبوبیت بیشتری پیدا کرده و اکنون بخت وی برای بازگشتن به مقام نخستوزیری عراق نسبت به هر زمان دیگری افزایش یافته است.
این در حالی است که به دلیل اوجگیری اختلافها بین گروههای گوناگون عراقی، تشدید رقابتها، و اتهامزنیهای متقابل درباره نتیجه انتخابات زودهنگام مجلس، دشوار است که جناحهای سیاسی عراق به این زودی بتوانند در مورد شخصیتی معتدل و پذیرفتنی برای تشکیل دولت بعدی به توافق برسند. از این رو، ناهنجاری کنونی، فرایند سازگاری در این مورد را که چه کسی نخستوزیر آینده عراق باشد پیچیدهتر میکند و میتواند به طولانی شدن روند گفتوگو بین جناحهای سیاسی برای رسیدن به توافق بر سر قوای سهگانه (مقننه، مجریه، و قضاییه) منجر شود و بر اوضاع امنیتی، سیاسی، و اقتصادی کشور تاثیر منفی بگذارد.
در همین راستا، رعد هاشم، پژوهشگر سیاسی عراق، در گفتوگو با «اسکای نیوز عربی» گفت: «هرچند کسانی که نخستوزیر کشور را انتخاب میکنند باید دارای صلاحیت و اختیار کامل باشند، اما متأسفانه در این میان بازیگران دیگری همچون مرجعیت نجف، تهران، و واشنگتن وجود دارند که طبق معمول در تعیین شخص نخستوزیر بعدی نقش اجتنابناپذیری ایفا میکنند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
وی افزود که ایالات متحده آمریکا حتی قبل از سوءقصد نافرجام اخیر، تمایل آشکاری به گزینش دوباره مصطفی الکاظمی در سمت نخستوزیری برای یک دوره دیگر داشت، در حالی که جمهوری اسلامی ایران مخالف این پیشنهاد است، بهویژه این که سیاست همگرایی مصطفی الکاظمی با جهان عرب و مواضع سختگیرانه وی در قبال شبهنظامیان وفادار به تهران، برای مقامهای جمهوری اسلامی ایران عملا آزاردهنده است. رعد هاشم در پیوند با موضع مرجعیت نجف گفت که هرچند مرجعیت عالی نجف تا کنون اظهار نظری در این زمینه نکرده است، اما به نظر میرسد که مرجعیت نیز با تمدید ماموریت مصطفی الکاظمی در شرایط خاصی که آن را مصلحت ببیند، مخالفت نکند. در نتیجه، همانگونه که قبلا اشاره شد، نیروهای سیاسی که باید نقش اول و اساسی را در این تصمیمگیری ملی داشته باشند، ناگزیرند به صورت آخرین بازیگران باقی بمانند و حتی مواضع و جهتگیریهای آنها نیز تا حد زیادی با مواضع طرفهای یادشده (واشنگتن، تهران، و مرجعیت نجف) همسویی داشته باشد.
از سوی دیگر، علی البیدار، کارشناس امور سیاسی، در گفتوگو با «اسکای نیوز عربی» گفت که «تلاش نافرجام برای ترور مصطفی الکاظمی نهتنها باعث افزایش محبوبیت وی در میان ملت عراق شد، بلکه واقعیت و ماهیت شبهنظامیان را کاملا آشکار کرد و نشان داد که آنها گروههای قانونگریز و مخالف با آرمانهای ملی و ارزشهای دموکراسیاند.» وی افزود که «سوءقصد نافرجام برای ترور مصطفی الکاظمی، بر روند تلاشها در راه نهادینه کردن دموکراسی، تقویت نهادهای دولتی، و تجربه دموکراتیک در عراق تاثیر مثبتی دارد، بهویژه این که مصطفی الکاظمی از حمایت بسیاری در سطوح گوناگون داخلی، عربی، و بینالمللی برخوردار است و این تلاش نافرجام میتواند عاملی موثر در بازگشت وی به عنوان نخستوزیر در دولت بعدی باشد.»
البیدار در ادامه سخنانش گفت: «پس از سوءقصد نافرجام، اکنون مصطفی الکاظمی برای مقابله با چالشهای مختلف، بهویژه در برخورد با پرونده شبهنظامیان که متاسفانه به دولت موازی در عراق تبدیل شدهاند و حتی تلاش نافرجامی را برای ترور نخستوزیر عراق انجام دادهاند، در موقعیت قویتری قرار گرفته است که میتواند برای تضعیف نقش گروههای شبهنظامی در کشور تصمیمهایی جدی و قاطعانه بگیرد.»