اتحادیه اروپا جزئیات طرح سرمایه‌گذاری سیصد میلیارد یورویی خود را اعلام کرد که آن را جایگزینی در برابر طرح کمربند و جاده چین می‌خواند.

به گزارش بی‌بی‌سی، اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، می‌گوید که طرح «دروازه جهانی» خواهان شراکت بر اساس اعتماد است.

طرح دروازه جهانی اروپا قرار است به کشورهای در حال توسعه جهان گزینه‌ای جایگزین در برابر طرح کمربند و جاده چین ارائه کند. چین در ساخت راه‌آهن، جاده، و بندر در بسیاری از کشورها سرمایه‌گذاری کرده است، در عین حال متهم است که کشورهای ضعیف را به باتلاق بدهکاری سوق می‌دهد.

رئیس کمیسیون اروپا می‌گوید که کشورهای جهان به شریکان قابل اعتمادی نیاز دارند تا بتوانند پروژه‌هایی درازمدت و پایا طرح‌ریزی کنند.

اورزولا فن در لاین می‌گوید که اتحادیه اروپا می‌خواهد نشان بدهد که رویکردی متفاوت و دموکراتیک می‌تواند به تحقق طرح‌هایی یاری رساند که بر مقابله با تغییرات آب‌وهوایی، ایمنی بهداشتی جهانی، و توسعه پایدار کشورهای درحال توسعه متمرکزند.

به گفته او، کیفیت این طرح‌ها باید بالا باشد، با سطح بالایی از شفافیت و حکمرانی خوب. نتایج ملموس برای کشورهای درگیر از دیگر معیارهای اتحادیه اروپاست.

یک مقام اتحادیه اروپا به بی‌بی‌سی گفت که آفریقا در محور این طرح خواهد بود.

چین با طرح «کمربند و جاده» به آفریقا، آسیا، و منطقه هند و اقیانوسیه چشم دوخته و حتی به اتحادیه اروپا نیز رسیده است. شرکت چینی کاسکو دو سوم بندر پیرائوس در یونان را در تملک دارد و شرکت چینی جاده و پل در کشور کرواسی یک پل پراهمیت ساخته است.

اندرو اسمال، کارشناس ارشد ترنس‌آتلانتیک در صندوق مارشال آلمان، به بی‌بی‌سی‌ گفت که طرح دروازه جهانی نشانگر «نخستین تلاش جدی اروپایی‌ها برای سازمان دادن و شکل دادن به سازوکارهای تامین مالی برای وام دادن به کشورهایی است که اکنون چین تنها گزینه آن‌هاست.»

ژانگ مینگ، سفیر چین در اتحادیه اروپا، ماه گذشته در نشستی گفت که پکن از «دروازه جهانی» اروپا، اگر بتواند به کشورهای درحال توسعه یاری کند، استقبال می‌کند. اما او همچنین هشدار داد که هرگونه تلاش برای تبدیل پروژه‌های زیربنایی به ابزاری برای رقابت‌های ژئوپلیتیکی، به ناامید کردن جامعه جهانی می‌انجامد و آسیب‌زاست.

این در حالی است که طرح کمربند و جاده از محورهای کلیدی سیاست خارجی چین است.

در حالی که سرمایه چینی توانسته‌ است با ساختن جاده‌ها، بندرها، راه‌آهن‌ها، و پل‌های نوین، راه‌های بازرگانی جهانی را توسعه دهد، با این حال به انتقادهای فراوانی نیز دامن زده است که می‌گویند چین با وام‌های خود کشورهای ضعیف را فریب می‌دهد و آنان را در تله بدهکاری می‌اندازد.

اما برخی بر این باورند که واقعیت پیچیده‌تر از این است و قرض کردن مبالغ هنگفت پول هیچ‌گاه بدون خطر نیست. افزون بر این، چین به نیازی پاسخ می‌گوید که دیگر قدرت‌ها به آن بی‌توجه‌اند.

به هر روی، با افزایش رد پای ژئوپلیتیکی و اقتصادی چین، تنش‌های غرب با این کشور نیز افزایش یافته است.

اندرو اسمال می‌گوید پرسش اینجاست که آیا اتحادیه اروپا واقعا می‌تواند در چنین فضای ژئوپلیتیکی کاری کند یا این که بوروکراسی درونی این اتحادیه دست‌وپای آن را خواهد بست. او می‌گوید اگر آن‌ها در رسیدن به هدف‌های خود ناتوان ظاهر شوند، شکست بزرگی برای اروپا خواهد بود.

اسکات موریس، کارشناس ارشد مرکز توسعه جهانی، به بی‌بی‌سی می‌گوید: به کامیابی طرح دروازه جهانی امید دارد. او می‌گوید که این طرح مهم‌تر از آن که رقابت با چین باشد، فرصتی برای اروپاست تا سطحی از سرمایه‌گذاری را تامین کند که بتواند برای کشورهایی که به سرمایه نیاز دارند مفید باشد.

اتحادیه اروپا بر ویژه بودن رویکرد این اتحادیه، به‌ویژه در «ارزش‌مداری» و «شفافیت» تاکید دارد و می‌گوید که در پی پیوند با دیگر کشورهاست و نه وابسته کردن آن‌ها.

اما دروازه جهانی اقدامی برای گسترش حوزه نفوذ نیز است، و کمیسیون اروپا در پی یافتن راه‌هایی است تا عضله‌های خود را در میدان نبردهای ژئوپلیتیک بیازماید و ببیند این عضله‌ها تا چه اندازه نیرومندند.