خلیل‌الرحمان حقانی، وزیر امور مهاجرین در دولت طالبان، افغانستان گفت: روند توزیع کمک‌های بشردوستانه سازمان‌های بین‌المللی که بدون هماهنگی با طالبان انجام می‌شود، ناعادلانه و غیراصولی است.

خلیل‌الرحمان حقانی که از یک هفته پیش، مشغول بازدید از شهرهای شمال افغانستان است، دیروز چهارشنبه، ۱۷ آذر، در شهر میمنه در شمال افغانستان و در جریان توزیع کمک‌های بشردوستانه سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM)، روند توزیع کمک‌هایی که بدون هماهنگی با او و بقیه مسئولان طالبان انجام می‌شوند را ناعادلانه، غیراصولی و خودسرانه خوانده است.

قطب‌الدین کوهی، خبرنگار محلی که در جریان سخنرانی خلیل‌الرحمان حقانی حضور داشت، به نقل از حقانی نوشت‌: «سازمان‌ها با نهادهای حکومتی هماهنگ نیستند و خود را مستقل می‌دانند. این سازمان‌ها حاضر به حساب‌دهی نیستند و فکر ما را نیز اغوا می‌کنند. اما پس‌ازاین مکلف‌اند در هماهنگی با حکومت، وزارت امور مهاجرین، وزارت حوادث و سازمان صلیب سرخ جهانی، کمک‌هایشان‌ را به کسانی که حکومت [طالبان] مستحق دریافت این کمک‌ها می‌داند، توزیع کنند.»

حقانی گفت:‌ طالبان بر روند توزیع کمک‌ها نظارت خواهد کرد.

وزیر امور مهاجرین در دولت طالبان، سازمان‌های بین‌المللی را که به مردم افغانستان‌ کمک می کنند، به اقدامات خودسرانه متهم کرده و گفته است: این سازمان‌ها نباید تنها بر اساس تشخیص و خواست خودشان کمک‌ها را توزیع کنند و باید در این مورد طبق فهرست طالبان عمل کنند.

در همین حال، مولوی حقانی در یک جلسه دیگر با تعدادی از آوارگان داخلی، نیازمندان و فقرا گفت‌: بر‌اساس دستور نخست‌وزیر طالبان، قرار است فهرست جدیدی از افراد و خانواده‌های مستحق هم در بخش آوارگان داخلی و هم در بخش معلولان و نیازمندان تهیه گردد.

حقانی گفت: به خانواده‌ها و افراد نیازمند، کارت‌های شناسایی با اعتبار ۱۵ سال توزیع می‌گردد. افرادی که این کارت را دریافت می‌کنند در ۱۵ سال آینده به‌صورت مداوم کمک‌ سازمان‌های بین‌المللی و کمک‌های دولتی را دریافت خواهند کرد.

حقانی تاکید کرد: فهرست نیازمندان که در دولت پیشین افغانستان تهیه شده بود، معتبر نیست، زیرا آن فهرست بر اساس سلیقه شخصی افراد و در یک روند آلوده به فساد تهیه شده است.

وزیر امور مهاجرین طالبان تاکید کرد که سازمان‌های بین‌المللی مکلف خواهند شد تا بر اساس فهرستی که طالبان در اختیار آنان می‌گذارد کمک‌هایشان را توزیع کنند و باید در قبال کارهایشان نیز پاسخگو باشند.

مولوی خلیل‌الرحمان حقانی، در حالی از عملکرد سازمان‌های بین‌المللی انتقاد کرد و آنان را به پیروی از دستورهای طالبان ملزم دانست که افغانستان در حال رفتن به سمت بدترین بحران بشری جهان است. بر اساس آمارهای سازمان ملل، حدود ۲۳ میلیون انسان در افغانستان به غذای کافی و سالم دسترسی ندارند و از این میان ۸.۷ میلیون انسان به کمک‌های غذایی فوری نیاز دارند.

درحالی‌که برخی از رهبران طالبان ازجمله مولوی امیر خان متقی، وزیر خارجه این گروه، به‌شدت تلاش دارد سازمان‌های بین‌المللی کمک‌رسان را به‌حضور مداوم در افغانستان و گسترش تلاش‌هایشان برای کمک به مردم افغانستان تشویق کند، اما وضع محدودیت‌های جدید چهره قدرتمند شبکه حقانی که نامش در فهرست سیاه پلیس فدرال آمریکا و سازمان ملل نیز وجود دارد، می‌تواند روند ارائه کمک‌های بشردوستانه به مردم افغانستان را مختل کند.

به‌نظر می‌رسد به‌دلیل وجود اسم خلیل‌الرحمان حقانی در فهرست سیاه سازمان ملل، بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی که از دستورها و اصول سازمان ملل تبعیت می‌کنند، از تماس با او به‌عنوان مقام بلندپایه طالبان خودداری می‌کنند. ممکن است این مسئله، باعث خشم و ناراحتی حقانی شده باشد. به‌نظر می‌رسد خلیل‌الرحمان حقانی با وادار ساختن سازمان‌های کمک‌رسان به تماس و مشورت مداوم با او، می‌خواهد کار و جایگاهش را در کابینه طالبان تقویت کند. او با این کار، از یکسو اصول سازمان ملل را دور می‌زند و از سوی دیگر به هدف اساسی‌اش که سمت‌وسو دادن به توزیع کمک‌های بشری است، دست می‌یابد.

خلیل‌الرحمان حقانی، برادر جلال‌الدین حقانی، بنیان‌گذار شبکه تروریستی حقانی و عموی سراج‌الدین حقانی، قدرتمندترین چهره نظامی شبکه حقانی در دولت طالبان است.

بر اساس اصول تعریف‌شده در دولت پیشین افغانستان، سازمان‌های بین‌المللی تنها مکلف‌اند به وزارت اقتصاد گزارش فعالیت‌هایشان را بدهند و هیچ‌گونه اجباری بر پیروی از دستورهای دولت در این زمینه وجود ندارد. در راس وزارت اقتصاد طالبان فردی به نام قاری دین محمد حنیف قرار دارد که تنها تاجیک در کابینه طالبان است. به‌نظر می‌رسد قاری دین محمد حنیف، وزیر اقتصاد طالبان، ضمن اینکه صلاحیت و برنامه کاری ندارد، در میان وزرای طالبان نیز به‌شدت منزوی و بی‌اختیار است.

اظهارات مولوی خلیل‌الرحمان حقانی در مورد سازمان‌های بین‌المللی در حالی بیان شده است که به‌تازگی دیلی میل خبر داد که طالبان یک محموله کمکی کشور استرالیا در استان بدخشان را غارت کرده است. بر اساس گزارش دیلی میل، طالبان یک محموله آرد از مجموعه کمک‌های کشور استرالیا در بدخشان را غارت کرد که پس ازتلاش‌های فراوان سازمان ملل، پس گرفته شد.سخنان خلیل‌الرحمان حقانی می‌تواند به نگرانی سازمان‌های کمک‌رسان و مردمان نیازمند به این کمک‌ها بیفزاید.

در روزهای اخیر، شماری از منابع در شهرهای مختلف افغانستان گفته‌اند، بخشی از کمک‌های سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای مختلف، به سفارش طالبان به افرادی توزیع می‌شوند که یا عضو طالبان‌اند و یا هم‌سو با این گروه. کمک‌های کشورهای منطقه ازجمله ایران، قطر، پاکستان، امارات متحده عربی، ازبکستان، چین و روسیه که مستقیما به طالبان واگذار شده‌اند، میان اعضای طالبان و به‌ویژه خانواده‌های افراد انتحاری این گروه توزیع شده است.

صابر (مستعار) یک خبرنگار در کابل است که برای پوشش خبری در برنامه‌های توزیع کمک‌های غذایی و پول به نیازمندان حضور داشته است. او می‌گوید: شماری از افرادی که به‌عنوان آواره داخلی و نیازمند کمک دریافت کرده‌اند، اعضای طالبان و یا از بستگان اعضای طالبان بوده‌اند. صابر می‌گوید: مقامات طالبان که بر روند توزیع کمک‌ها نظارت می‌کنند و یا برخی از کمک‌های کشورهای منطقه را خودشان مستقیم توزیع می‌کنند، آشکارا گفته‌اند اولویت در توزیع کمک‌ها با کسانی است که در ۲۰ سال گذشته با طالبان همکاری کرده‌اند. صابر می‌افزاید: اگر از میان نیازمندان فردی شناسایی شود که در گذشته یک عضو خانواده‌اش با نیروهای دولتی و یا نهادهای غیرنظامی دولت پیشین کار کرده است، مستحق دریافت کمک شناخته نمی‌شود.

صابر بر اساس ‌دیده‌هایش از جریان توزیع کمک‌ها می‌گوید: بر اساس دستور مقامات طالبان بیشتر کسانی که کمک‌های بشردوستانه را دریافت می‌کنند متعلق به قوم پشتون‌اند و در مناطق پشتون‌نشین که در گذشته مناطق تحت نفوذ طالبان بوده‌اند، زندگی می‌کنند. به باور صابر، توجیه طالبان این است که در ۲۰ سال گذشته مناطق تحت نفوذ طالبان از کمک‌های دولت و سازمان‌های کمک‌رسان محروم بوده‌اند و همه کمک‌ها به مناطق شهری و تحت سلطه دولت پیشین داده شده است.

این تلاش‌های طالبان هم‌زمان با شکست این گروه برای دست‌یابی به مشروعیت بین‌المللی است. به‌نظر می‌رسد، فعلا تنها ابزاری که طالبان برای زیر فشار قرار‌دادن جهان در اختیار دارد، فقر و گرسنگی مردم افغانستان است؛ درحالی‌که هرگونه دخالت بی‌مورد در این زمینه می‌تواند جان میلیون‌ها انسانی را که زندگی‌شان وابسته به کمک‌های سازمان‌های بین‌المللی است، با خطر مواجه سازد.