روح‌الله زم یا آنکه اسرار هویدا می‌کرد

امروز، ٢٢ آذر سال ١٤٠٠، نخستین سالگرد اعدام روح اله زم، روزنامه‌نگار مخالف حکومت جمهوری اسلامی است. کسی که کشته شدن او همچنان در میان افکار عمومی مورد توجه است.

نیاز زم، دختر روح اله زم با انتشار پستی در توییتر، ضمن یادآوری رنج نبود پدرش، اعلام کرده که قرار است مراسم سالگرد آقای زم، روز دوشنبه ۲۲ آذر بر مزار او برگزار شود.

روح اله زم در تیرماه سال گذشته در دادگاهی که به ریاست قاضی صلواتی برگزار شد، به ۱۳ اتهام از جمله «فساد فی‌الارض» محکوم شد. این حکم سپس روز ۱۸ آذرماه سال ٩٩ از سوی دیوان عالی کشور نیز، مجدداً تأیید شده بود.

«تشکیل و اداره کانال تلگرامی آمدنیوز»، «توهین به روح‌الله خمینی بنیان‌گذار جمهوری اسلامی»، «توهین به علی خامنه‌ای رهبر فعلی جمهوری اسلامی»، «همکاری با دولت آمریکا علیه جمهوری اسلامی» و «جاسوسی برای اسرائیل و فرانسه» از اتهامات وارده به روح‌الله زم در دادگاه بودند.

آقای زم در آن زمان در یک مصاحبه با سبک اعترافات اجباری در صداوسیما حضور یافت و در برابر علی رضوانی، مجری مصاحبه که گفته می‌شود از سوی سازمان‌های امنیتی مأمور به اجرای آن بوده گفت: «آنچه شما اغتشاشات می‌نامید، ما آن را اعتراضات مردمی می‌دانیم.»

در پی انجام این مصاحبه، بسیاری از نهادهای حقوق بشری نسبت به اعترافات اجباری تلویزیونی اعتراض کردند.

اگرچه این نخستین بار نیست که جمهوری اسلامی جان روزنامه نگاران مخالف خود را می‌گیرد. اما طی این مدت، بسیاری از مردم، روزنامه نگاران و فعالان حقوق بشر امیدوارانه تلاش کردند تا جلوی اجرای این حکم را بگیرند، با این حال نهایتاً صبح روز ٢٢ آذر سال ٩٩ علی‌رغم هشدار سازمان‌های حقوق بشری، حکم اعدام اجرا شد.

پس از اعدام روح اله زم، افکار عمومی داخل کشور و نهادهای حقوق بشری به این اقدام حکومت ایران واکنش شدیدی نشان دادند. به طوری که حتی پس از یک سال به نظر می‌رسد حاکمیت نتوانسته مردم را نسبت به این عمل خود قانع کند.

در همین حال، محمد علی زم، رئیس پیشین حوزه هنری و پدر روح‌الله نیز در یک پست اینستاگرامی ضمن سپاسگزاری تلویحی از نقش فرانسه در پناه دادن به روح‌الله زم گفته است که از دولت فرانسه انتظار دارد عوامل فریب و آسان‌سازی سفر او به عراق را مورد پیگیری و بازخواست قرار دهد. او همچنین از دولت‌های فرانسه، عراق و استرالیا خواسته است که با مسئول دانستن خود در سرنوشت روح‌الله زم، خطاب به افکار عمومی موضع خود را روشن کنند و درصورتی‌که تقصیری بر دوش آن‌ها است، بدان اعتراف کنند و اگر هیچ‌گونه مشارکتی در اعدام و قتل دولتی این روزنامه‌نگار و کنشگر تبعیدی ایرانی ندارند آن را به‌روشنی بیان کنند.

روح اله زم مدت‌ها به صورت پناهنده در فرانسه زندگی می‌کرد. نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی، روح‌الله زم را که به‌منظور دیدار با آیت‌الله سیستانی به عراق سفر کرده بود، ربودند و به ایران منتقل کردند. ا‌و به مدت بیش از یک سال به صورت ایزوله نگهداری می‌شد و پس از برگزاری چند جلسه دادگاه و چندین اعتراف تلویزیونی تحت فشار در ۲۲ آذرماه سال گذشته اعدام شد.