دانشمندان راز توانایی پرواز بزرگ‌ترین دایناسور را که ۶۷ میلیون سال پیش می‌زیسته است، کشف کرده‌اند.
فسیل‌شناسان از وجود یک دایناسور عظیم‌الجثه به‌نام «کوتزالکواتلوس» با ۲۵۰ کیلوگرم وزن و طول بال حدود ۱۲متر، مطلع بوده‌اند.
اما چگونه چنین حیوان عظیمی می‌توانسته است در دوران دایناسورها در هوا پرواز کند، در هاله‌ای از معما پیچیده بود.
اما اکنون کشف‌های جدیدی که در یک‌رشته پژوهش نوین در نشریه «جورنال آو ورتبریت پالیانتالاجی» (Journal of Vertebrate Paleontology) منتشر شده است، نشان می‌دهد این پستاندار عظیم چگونه میلیونها سال بر آسمان‌ها حکومت کرده بوده است.
برخی پژوهشگران گمان می‌کردند که این «پتروسور» [از خانواده پتروداکتیل] عظیم برای پرواز ابتدا همانند خفاش‌های «وامپیر» [برای بلند شدن از زمین] روی نوک بال‌هایش به جلو خم می‌شده است، اما برخی دیگر معتقد بودند که احتمال دارد او مثل آلباتروس ابتدا به‌سرعت می‌دویده و بال‌هایش را به‌هم می‌زده است.
برخی پژوهشگران اصولا منکر توانایی پرواز این پتروسور بوده‌اند.
کوین پادیان، استاد و متصدی موزه دانشگاه برکلی کالیفرنیا (یو سی)، در بیانیه‌ای می‌گوید: «این خزنده پرندگان باستانی اسطوره‌ای‌اند، هرچند بخش اعظم درک مردم از آن‌ها جنبه هنری دارد نه علمی.»
این کشف‌ها حاکی از آن است که این خزنده عظیم‌الجثه به کمک یک جهش مقدماتی دست‌کم ۲.۵ متر به هوا می‌پریده و سپس با به هم زدن بال‌هایش پرواز می‌کرده است.
این پژوهش می‌گوید بال‌های عظیم این پتروسور اجازه نمی‌داده پیش از پرواز [مثل آلباتروس] بدود، زیرا به زمین گیر می‌کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
متیو براون، مدیر مجموعه فسیل‌شناسی جانوران مهره‌دار در دانشگاه آستین تگزاس در بیانیه می‌گوید: «این نخستین‌باری است که ما [در این مورد] پژوهشی کامل و فراگیر داشته‌ایم. هرچند ۵۰ سال است که «کوتزالکواتلوس» شناخته‌شده، اما اطلاعات چندانی در مورد آن وجود نداشته است.»
در این تحقیقات دانشمندان استخوان‌های پتروسور عظیم را همراه با نمونه‌های کوچکتر آن «کوتزالکواتلوس لاسونی» که طول بالش حدود ۶ متر بوده است، ارزیابی کردند.
آن‌ها بر اساس تحلیل‌های بیومکانیکی استخوان‌ها توانستند تقریبا اسکلت کامل نوع کوچکتر پتروسور را بازسازی کنند.
آن‌ها روی چگونگی حرکت و پرواز این انواع کوچکتر تحقیق کرده‌اند و سپس نتایج آن را روی پسرعموی بزرگترش پیاده کردند.
دکتر پادیان، یکی از مولفان این گزارش می‌گوید: «پتروسورها دارای استخوان جناق بسیار بزرگی بوده‌اند که عضلات پرواز به آن متصل بوده است؛ بنابراین تردیدی نیست که توانایی پرواز آن‌ها عالی بوده است.»
این پژوهش همچنین روی شرایط زمین‌شناسی که این خزندگان در آن می‌زیسته‌اند تاکید کرده است و می‌گوید زیست‌بوم آن‌ها احتمالا نه یک بیایان بلکه جنگلی سرسبز بوده است.
بر این مبنا، دانشمندان می‌گویند «کوتزالکواتلوس» های بزرگتر احتمالا مثل حواصیل یا مرغ ماهی‌خوار زندگی کرده و به‌تنهایی در جویبارها و رودخانه‌ها شکار می‌کرده‌اند.
به گفته آن‌ها جانوران کوچکتر در تضاد [با کوتزالکواتلوس] یا در تمام طول سال یا برای جفت‌گیری سالانه در دریاچه‌ها در گروه گرد می‌آمده‌اند. تنها در یک منطقه دست‌کم تعداد ۳۰ فسیل از این جانوران کشف شده است.
دارن نیش، کارشناس پتروسورها که در این تحقیقات شرکت نداشته است، در بیانیه‌ای می‌گوید: «هرگز تاکنون چنین اطلاعات دقیقی در مورد «آزدارشید»ها [جانوری از خانواده پتروسورها که شامل کوتزالکواتلوس هم می‌شود] از یک مکان گردآوری نشده که به معنی آن است که این تحقیقات برای سال‌ها -احتمالا دهه‌ها- استانداردی برای مطالعه روی این گروه [از جانوران] خواهد بود.»
دانشمندان همچنین گمان می‌برند که این خزنده احتمالا از آرواره‌های بلند و بی‌دندانش برای گرفتن و الک کردن خرچنگ، کرم و صدف از خاک کف رودخانه‌ها و برکه‌ها استفاده می‌کرده است.
دکتر پادیان افزود: «تا جایی که می‌دانیم، این نخستین نگاه واقعی به‌کل بزرگ‌ترین حیوان پرنده است. نتایج آن انقلابی است درزمینه مطالعه روی پتروسورها که پس از حشرات نخستین جانورانی بودند که برای پرواز تکامل یافتند.»
© The Independent
