نتایج مقدماتی انتخابات ریاست جمهوری روز یکشنبه تونس، که نمایانگر موفقیت چشمگیر تازه واردان عرصه سیاست این کشور است به عنوان تحول بزرگی در تونس به شمار می رود. در حالی که عمده ترین احزاب سیاسی بزرگ تونس موفق به کسب آرای مردم نشدند اما دو تن از شخصیت های سیاسی جدید این کشور موفقیت و پیشرفت بی سابقه داشته اند. قیس سعید با به دست آوردن 19 در صد آرا و نبیل قروی با کسب 15 درصد آرا وارد دور دوم انتخابات ریاست جمهوری تونس خواهند شد و به نظر می رسد که شهروندان تونس دیگر امیدواری و باور به رهبران سیاسی پیشین ندارند و می خواهند سیاستمداران تازه وارد را به رهبری کشور انتخاب کنند.
قیس سعید یک نامزد مستقل است و هیچ حزب سیاسی از او پشتیبانی و حمایت نمی کند، افزون بر آن، او در مبارزات انتخاباتی هزینه ی زیادی نکرده و تنها به دیدار مردم در برخی از شهر ها و روستاهای تونس رفته است. اما قروی که بنیانگذار حزب تازه تأسیس قلب تونس است در حال حاضر بنا به عدم پرداخت مالیات، در زندان به سر می برد.
ناظران سیاسی، شکست احزاب بزرگ و پیروزی بی سابقه دو شخصیت تازه وارد را به عنوان تحول بزرگی به شمار می آورند که صحنه سیاسی تونس را دگرگون کرده است. به باور این ناظران، پیروزی فردی که شهرت سیاسی نداشته و تنها از طریق رسانه ها در مورد دشواری های تونس و ایجاد گزینه های ممکن برای خروج از باتلاق مشکلات اقتصادی صحبت کرده است، برای بسیاری پژوهشگران سیاسی حیرت انگیز است. موفقیت این نامزد مستقل در برابر احزاب بزرگ سیاسی همچون حزب نهضت تونس به رهبری عبد الفتاح مورو، معاون پارلمان تونس که حمایت 68 تن از نمایندگان مجلس را با خود دارد، تحول بزرگی محسوب می شود. همچنان پیروزی قیس سعید در برابر حزب "تونس زنده باد" به رهبری یوسف شاهد، نخست وزیر پیشین تونس که حمایت 43 نماینده مجلس را با خود دارد، نشان می دهد که ملت تونس در صدد انتخاب رهبری جدید برای تونس می باشد. از سوی دیگر، پیشتازی یک نامزد متهم به فرار مالیاتی که در حال حاضر در زندان به سر می برد، خود حاکی از تغییر دیدگاه های مردم در تونس است.
فرید العلیبی، استاد فلسفه سیاسی در دانشگاه تونس، در مصاحبه ای با اندیپندنت عربی گفت: آنچه در انتخابات اخیر اتفاق افتاد، مجازات و تنبیهی برای سیاستمداران بود و نشان داد که شکاف میان مردم و دولت چقدر گسترده بوده است. پیشتازی دو نامزد تازه وارد که سابقه سیاسی نداشتند، نمایانگر نوع جدیدی از اقدامات سیاسی در مواجهه با حاکمان و یا نظام فعلی در تونس است. این تحول جدید نشان می دهد که وضعیت سیاسی کنونی در حال تغییر است و رهبران فعلی تونس بایستی در حال برچیدن بساط خود باشند تا مسئولیت سیاسی را به سیاستمداران جدید تحویل دهند. البته نامزدان تازه وارد و پیشتاز در انتخابات، تصمیم دارند تغییرات اساسی را در نظام سیاسی تونس وارد کنند، قیس سعید می خواهد قانون اساسی را که به نظر او پاسخگو به نیازمندی های جامعه امروز نیست مورد باز نگری قرار دهد. اما نبیل قروی که شعار او زدودن فقر و رسیدگی به چالش های اجتماعی در مناطق فقیر نشین تونس است، قصد دارد نظام سیاسی و اقتصادی کشور را به گونه ای دیگری متحول کند. تردیدی نیست که تصمیم این دو نامزد جدید، حاکمان فعلی را با چالش های زیادی رو به رو می کند.
از سوی دیگر، عبد الواحد المکنی، استاد تاریخ معاصر، در صحبتی که با اندیپندنت عربی داشت، گفت امروز ملت تونس در تلاش برای تغییر مسیر دموکراسی است و احترام به خواست و انتخاب مردم یک امر واجب و حتمی است و البته نتایج مقدماتی انتخابات، نمایانگر تغییر دیدگاه های مردم است. رأی دهندگان تونسی خواستار تغییر نخبگان سیاسی هستند، زیرا سیاست آن ها پاسخگو به نیازمندی های جامعه نبود، از این رو ملت تونس در صدد تغییر حاکمان بر آمد.
المکنی افزود که این دو شخصیت سیاسی پیشتاز، از مبارزات انتخاباتی بهره برداری درستی کردند و هر یک از آن ها با توانایی های که داشتند ملت را به سوی تغییر و تحول سوق دادند، به ویژه این که دولت های پیشین، برای رفاه جامعه دست به هیچ اقدام چشمگیری نزدند.
پرسشی که در این جا مطرح می شود این است که آیا این دو شخصیت تازه وارد، تنها به رأی مردم به پیشتازی و پیروزی رسیدند و یا این که جهت های از آنها حمایت کرده است؟ البته برای پاسخ این سوال، باید اندکی انتظار کشید تا ابهام موجود بر طرف شود.
محمد صالح العبیدی، تحلیل گر سیاسی تونسی با اشاره به تحولات بی سابقه انتخابات تونس می گوید: این بار تصمیم رأی دهندگان برای تغییر ساختار سیاسی، جدی و دگرگون کننده بود و تردیدی نیست که تونس اکنون در آستانه ورود به عصر جدیدی از سیاست و دموکراسی قرار دارد، نتایج تکان دهنده ای انتخابات، احزاب تونس را وادار به تغییر برنامه های کاری و سیاست های راهبردی کرده است. با توجه به تحولات غیر منتظره ای اخیر که اربابان قدرت سیاسی را با چالش های توانفرسای رو به رو کرده است، ممکن است تونس پیش از آن که به مرحله ای جدیدی از اقتدار سیاسی گام نهد، با موج شدیدی از بحران و آشفتگی مواجه شود.
© IndependentArabia
