نگرانی از جنگ، اقتصاد روسیه را متلاطم میکند. بازار سهام در معرض خطر قرار دارد و در صورت سقوط، روبل را با خود به پایین میکشد. بهعلاوه پس از این موضوع، افزایش قیمتها و کاهش دستمزدها نیز به مشکلات اضافه خواهد شد. با این حال، هیچ یک از این نگرانی ها، مانع از ماجراجوییهای ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه نشده است.
در هر صورت، لفاظی کرملین نشان میدهد که مایل است اقتصاد را در مسلخ جاهطلبی پوتین قربانی کند تا مرزهای امنیتی را که از پایان جنگ سرد برقرار است، از نو ترسیم کند.
پولتیکو در مطلبی با اشاره به شرایط نسبتا مناسب اقتصاد روسیه، مینویسد: دلایلی وجود دارد که برآوردها از وضعیت آینده اقتصادی روسیه دستکم در حال حاضر صحیح است. با وجود سالها تحریم و یک بیماری همهگیر، اقتصاد روسیه برای ادامه حیات در یک بحران، نسبت به بسیاری دیگر از کشورها مجهزتر است.
در همین حال، پوتین از داخل کشور هم خیالش راحت است. اپوزیسیون سرکوب و به سکوت وادار شده است. حتی انتقادات روسها از سطح دستمزدها نیز تاثیر چندانی بر وضعیت کشور ندارد.
سرگئی گوریف، اقتصاددان ارشد سابق بانک اروپایی بازسازی و توسعه که اکنون استاد ساینس پو است، به پولیتیکو گفت: «سیاست خارجی برای پوتین مهمتر از پیامدهای اقتصادی اقدامات او است.»
وی افزود: «در کشورهای دموکراتیک، چنین تصمیماتی بهای سیاسی دارد. پوتین در روسیه از نارضایتی عمومی نمیترسد. اپوزیسیون سرکوب شده است و او فکر میکند که تبلیغات و سانسور مردم را از دانستن اوضاع بد بازمیدارد. روسیه قبلاً هم اینطوری بوده است.»
پس از اینکه این کشور کریمه را در سال ۲۰۱۴ به خاک خود ضمیمه کرد، غرب روسیه را تحریم کرد و روبل را بهشدت تحت فشار قرار داد. به دلیل تحریمهای بیشتر، نوسان قیمت نفت و بیماری همهگیر کرونا، وضعیت روبل هرگز بهبود نیافت.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این پیامدها پوتین را از رویای خود باز نداشت. تا پیش از این شعار این بود: شرایط زندگی بهتر حتی اگر آزادیهای سیاسی کاهش یابد.
اما حالا پوتین به جای آن چیز دیگری را به آنها پیشنهاد میکند: رویای یک امپراتوری روسی.
تاتیانا استانووایا، موسس شرکت مشاوره آر پولتیک، در این باره گفت: «پوتین معتقد است که یک مأموریت تاریخی دارد و روسها به او بدهکار هستند و باید همه مسئولیتها را محول کنند. از نظر پوتین، جنگ با اوکراین به دلیل بقای روسیه است.»
پوتین دلایل بسیاری برای اعتماد به نفس دارد. روسیه از لحاظ مالی نسبت به سال ۲۰۱۴ در برابر ضربات اقتصادی بیرونی آمادهتر شده است. موضوعی که شاید پوتین را قانع کرده که میتواند طوفان بعدی را پشت سر بگذارد.
قیمت نفت بالا است و وضعیت اقتصاد کلان روسیه مشکل بزرگی ندارد.
گوریف، اقتصاددان سابق در این زمینه گفت: بودجه متعادل است. علاوه بر این، روسیه دارای یک صندوق دارایی دولتی با نزدیک به ٢٠٠ میلیارد دلار ذخیره ارزی است که میتواند برای کمک به ثبات اقتصاد از آن استفاده کند.
او افزود: «تورم وجود دارد، اما باید توجه داشت که روسیه نسبت به بسیاری از کشورها مزیت بزرگی دارد: اگر نرخ بهره را افزایش دهد، مشکلی در پرداخت بدهی دولتی خود نخواهد داشت.»
با این حال، واقعیت زندگی روزانه برای اکثر خانوارهای روسی، چندان خوشایند نیست.
تقریباً یک دهه است که درآمدهای واقعی راکد بوده و رشدی نداشته است. برخی از مشکلات با افزایش قرض گرفتن از بین رفته است، اما شکافها خود را نشان میدهند.
چه زمانی دستمزد ما افزایش مییابد؟ چه زمانی میتوانم تلویزیون بخرم، نه با وام، بلکه با پول نقد؟
یک زن جوان در پستی احساسی که در رسانههای اجتماعی دستبهدست میشود، با طعنه میگوید: «بهزودی باید فقط برای خرید نان وام بگیرم، چون حقوق ماهانه من پس از آنکه در حساب بانکیام ظاهر میشود، بلافاصله تبخیر میشود.»
به گزارش پولتیکو، در یک نظرسنجی مستقل، بیش از ۴۰ درصد از پاسخدهندگان وضعیت اقتصادی روسیه را «بد» یا «بسیار بد» توصیف کردند. از ابتدای سال، رسانهها و رسانههای اجتماعی درگیر مقایسه قیمتها شدهاند. نتیجهگیری کلی: برای بسیاری از روسها، تورمی که تجربه میکنند، بسیار بالاتر از نرخ رسمی ۸ درصدی است که آنتون سیلوانوف وزیر دارایی اواخر سال گذشته اعلام کرد.
الکسی ناوالنی، زندانی سیاسی مخالف پوتین پس از خرید از فروشگاه زندان گفته است: «قیمتها به حدی افزایش یافته که یک بازنشسته بهراحتی نمیتواند زندگی خود را تامین کند. ابتدا کنسرو گوشت خورش به یک لوکس تبدیل شد و قیمت آن از ۱۴۰ روبل به ۲۵۰ روبل (۷۹ درصد) افزایش یافت. من شخصا خیلی وقتِ است که آن را نخریدهام و به شما اطمینان میدهم که یک مستمریبگیر حداکثر ماهی یک بار میتواند سیب زمینی و خورش بخورد.»
گرگ یودین، جامعه شناس، به پولتیکو گفت: «آگاهی کمی از وضعیت در داخل روسیه وجود دارد. مردم، بهطور کلی، سعی میکنند از این موضوع دوری کنند. این باعث شده است که این تصور باقی بماند که ماجراجویی نظامی روسیه بدون هزینه است.»
به نظر میرسد پوتین قصد دارد سیاست خارجی را همانطور که رویا پردازی کرده، درنهایت عملی کند. آن هم به هر قیمتی.