ضمیر کابلوف، فرستاده ویژه رئیسجمهوری روسیه برای افغانستان و مدیر بخش دوم آسیایی در وزارت خارجه آن کشور، روز دوشنبه، ۱۱ بهمن، در مصاحبه با خبرگزاری تاس روسیه، گفت که با توجه تنشهای قومی و نارضایتی از طالبان در افغانستان، احتمال شکلگیری یک مقاومت گسترده علیه طالبان در بهار پیشرو، منتفی نیست.
ضمیر کابلوف که تقریبا چهار سال است در بخش افغانستان دستگاه دیپلماسی روسیه کار میکند، در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است تنشهای قومی که اکنون در صفوف طالبان جریان دارد، به مقاومت گسترده علیه طالبان منجر شود، گفت: «متاسفانه چنین احتمالی وجود دارد.»
ضمیر کابلوف کاهش درگیریهای مسلحانه و تحرکات تروریستی چند ماه گذشته در افغانستان را ناشی از شرایط جوی دانست. به گفته او، در ۲۰ سال گذشته که طالبان با نیروهای ناتو و دولتهای پیشین افغانستان میجنگید، نیز در فصل زمستان از تحرکات نظامی دست میکشید و کلا در افغانستان به شکل سنتی، درگیریهای مسلحانه در طول زمستان کاهش مییابد.
فرستاده ویژه رئیسجمهوری روسیه برای افغانستان افزود که اولویت طالبان و کشورهای جهان ایجاد ثبات در وضعیت اجتماعی و اقتصادی افغانستان است؛ اما در مورد فعالیت تروریستهای خارجی در افغانستان نیز نگرانیهای عمیقی وجود دارد. ضمیر کابلوف سخنان قاسم جومارت توکایف، رئیسجمهوری قزاقستان، را که گفته بود شماری از تروریستهایی که سابقه فعالیت در افغانستان داشتند، در اعتراضهای خشونتبار این کشور شرکت داشتند، تایید و تصریح کرد درباره اینکه تروریستهای بومی آسیای مرکزی از افغانستان به آن کشورها منتقل شده باشند، نگرانیهای عمیقی وجود دارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مقامهای روسیه و کشورهای آسیای مرکزی پیش از این نیز در مورد فعالیت تروریستهای بومی کشورهای آسیای مرکزی در افغانستان و تلاش آنها برای ورود به آن کشورها برای فعالیتهای تروریستی ابراز نگرانی کرده بودند. روز جمعه، هشتم بهمن، ایگور لیاکین فرولوف، سفیر روسیه در تاجیکستان، گفت که حدود شش هزار تروریست در شمالشرق افغانستان تجمع کردهاند و امنیت تاجیکستان را تهدید میکنند.
سفیر روسیه در تاجیکستان همچنین یادآور شد که گروه تروریستی جماعت انصارالله و حرکت اسلامی ازبکستان که از بومیهای آسیای مرکزی تشکیل شده است، در شمالشرق افغانستان حضور دارند و اعضای آن دو گروه برای ناامن کردن آسیای مرکزی تلاش میکنند.
یک گزارش شورای امنیت سازمان ملل که در ژوئن ۲۰۲۱ منتشر شد، نشان میداد که صدها تروریست خارجی از جمله اعضای جماعت انصارالله، تحریک اسلامی ازبکستان و حرکت اسلامی ترکستان شرقی، در استانهای شمال و شمالشرق افغانستان حضور دارند. طالبان همواره تماس و همکاری با تروریستهای خارجی را رد میکنند، اما سازمانهای امنیتی و منابع آگاه ادامه همکاری طالبان و شبکههای تروریستی بینالمللی از جمله القاعده را تایید میکنند.
سفیر روسیه در تاجیکستان رابطه طالبان با القاعده و سایر سازمانهای تروریستی بینالمللی را مبهم دانست اما تاکید کرد که در این زمینه نگرانیهای عمیقی وجود دارد.
با وجودی که دستگاه دیپلماسی روسیه در بیشتر از پنج ماهی که از سلطه طالبان بر افغانستان میگذرد، همواره بر تعامل جهان با این گروه، آزادسازی پولهای بلوکه شده افغانستان و تحویل آن به طالبان تاکید کرده، این نخستین بار است که دیپلماتهای ارشد آن کشور از جمله ضمیر کابلوف که دوست نزدیک سران طالبان دانسته میشود، درباره شکلگیری مقاومت گسترده در برابر طالبان، در بهار پیشرو هشدار میدهد.
اعتراضهای در فاریاب که در تاریخ سیزدهم ژانویه و در پی بازداشت یک فرمانده ارشد ازبکتبار طالبان آغاز شد، شکافی عمیق میان طالبان ازبک و طالبان پشتون ایجاد کرد. این اعتراضها توجه ناظران بینالمللی و کشورهای دخیل در امور افغانستان را جلب کرده است.
در روزهای ۱۳ و ۱۴ ژانویه، کنترل شهر میمنه، مرکز فاریاب، به دست طالبان ازبکتبار و مردم محلی افتاد و طالبان پشتونتبار از مرکز شهر رانده شدند. به دستور اعضای ارشد طالبان از جمله سراجالدین حقانی و ملا محمد یعقوب، دهها انتحاریکننده و جنگجوی مجهز به سلاحهای سنگین به فاریاب گسیل شدند و در نتیجه، اعتراضها سرکوب شد.
با این حال، هرچند طالبان توانستند اعتراض ازبکها را مهار کنند، افزایش نارضایتی در میان ازبکها که بخش عمدهای از جنگجویان طالبان در شمال و شمالشرق افغانستان را تشکیل میدهند، نگرانی از فروپاشی طالبان از درون در نتیجه نارضایتیها را افزایش داده است.