روزهای سهشنبه و چهارشنبه، (سوم و چهارم اسفند)، هیئتهایی از طرف دولتهای ازبکستان و ایران به کابل سفر کردند و در ملاقات با سران گروه طالبان از جمله ملا محمد حسن، نخستوزیر، مولوی امیر خان متقی، وزیر خارجه و شماری از وزرای کابینه طالبان، درباره گسترش روابط اقتصادی مذاکره کردند.
سردار عمرزاقاف، معاون نخستوزیر ازبکستان، روز سهشنبه، در راس یک هیئت عالیرتبه دولتی وارد کابل شد و با سران گروه طالبان دیدار کرد. در اطلاعیههایی که طالبان در این مورد به رسانهها فرستاد، آمده است که این ملاقاتها بر گسترش روابط اقتصادی، توسعه همکاریهای مرزی و ترانزیتی و همچنین تلاش برای اجرای پروژههای توسعهای متمرکز بوده است.
خبرگزاری باختر که زیر نظر طالبان فعالیت میکند، خبر داد که سردار عمرزاقاف، معاون نخستوزیر ازبکستان، در ملاقات با ملا محمدحسن، نخستوزیر طالبان، تاکید کرده است که باید بر اجرای پروژههای توسعهای که میتواند افغانستان را به نقطه اتصال آسیای مرکزی و آسیای جنوبی تبدیل کند، بیشتر تمرکز شود.
این نخستین سفر معاون نخستوزیر ازبکستان به افغانستان در شش ماه گذشته و پس از بازگشت طالبان به قدرت، است، اما او پیش از این در اکتبر ۲۰۲۱ هم در شهر ترمذ، با مولوی عبدالسلام حنفی، معاون نخستوزیر طالبان، ملاقات کرده بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در همین حال،حسن کاظمی قمی، فرستاده ویژه دولت جمهوری اسلامی ایران برای افغانستان، هم قبل از ظهر روز چهارشنبه، با مولوی امیر خان متقی، وزیر خارجه و ملا عبداللطیف منصور، وزیر انرژی و آب طالبان، در کابل دیدار کرد.
وزارت خارجه طالبان در اطلاعیهای اعلام کرد که در این دیدار، درباره گسترش معاملات تجاری افغانستان و ایران گفتوگو شد و حسن کاظمی قمی از تعهد دولت ایران به سرمایهگذاری در بخش معادن، انرژی، راهآهن و کشاورزی در افغانستان خبر داد.
فرستاده ویژه دولت جمهوری اسلامی ایران، در حالی به کابل سفر کرده که در دو ماه اخیر، تنش بر سر حقابه ایران از رود هیرمند بار دیگر بالا گرفته است.
۱۹ ژانویه، ویدیوهایی در رسانههای اجتماعی پخش شد که نشان میداد دریچههای سد کمال خان باز شده و آب به سمت هامون در ایران در جریان است. چند روز پس از آن، سخنگویان طالبان گفتند که دریچههای سد کمال خان به درخواست کشاورزان نیمروز باز شدند و به گفتوگوهای طالبان و دولت ایران بر سر حقابه ربطی ندارد.
بهتازگی علیاکبر محرابیان، وزیر نیروی جمهوری اسلامی ایران، گفت که علیرغم وعده طالبان در مورد رهاسازی آب هیرمند، در این زمینه اقدام عملی نشده است. وزارت انرژی و آب طالبان هم روز سهشنبه، با انتشار اطلاعیهای در واکنش به سخنان علیاکبر محرابیان، اعلام کرد که طالبان به معاهده سال ۱۳۵۳ که میان دولتهای سابق ایران و افغانستان بر سر آب هیرمند امضا شد، متعهد است و ممکن است آب به دلیل مشکلات فنی، به ایران نرسیده باشد. وزارت انرژی و آب طالبان تاکید کرد که در تلاش است مشکلات موجود در این زمینه را حل کند و در نرسیدن آب هیرمند به ایران، عمدی وجود نداشته است.
هرچند تاکنون جزئیات کاملی از ملاقاتهای حسن کاظمی قمی با سران طالبان منتشر نشده، به نظر میرسد یکی از مهمترین نکاتی که در این ملاقاتها قرار است روی آن توافق شود، پایان دادن به مسئله آب هیرمند است که دولت ایران سالها است بابت آن شاکی است. از دید دولت ایران، سدهایی که در چند سال گذشته در دولت اشرف غنی، بر رود هیرمند در استانهای نیمروز، هلمند و قندهار ایجاد شدند، برای دسترسی آن کشور به حقابه مشخصشده در معاهده ۱۳۵۳ میان موسی شفیق و امیرعباس هویدا، نخستوزیران سابق افغانستان و ایران، مانع بزرگی ایجاد کردهاند.