کمیته بینالمللی صلیب سرخ در روز جمعه، ششم اسفند، با انتشار گزارش سفر پنج روزه مسئولان ارشد این نهاد به افغانستان، از فروپاشی کامل زیرساختهای خدماتی این کشور خبر داد. این نهاد به جامعه جهانی هشدار داد برای جلوگیری از فاجعه انسانی در افغانستان باید فورا وارد عمل شوند و سرنوشت مردم افغانستان را به دلیل جنجالهای سیاسی به بازی نگیرند.
مسئولان کمیته بینالمللی صلیب سرخ وضعیت بیمارستانهای افغانستان را «وحشتناک» توصیف و تاکید کردند که اهداکنندگان کمکهای بشردوستانه باید بین کمکهای توسعهمحور که مشوق حاکمان این کشور است و کمکهای بشردوستانه به مردم، تفکیک قائل شوند. این کمیته در گزارش خود، بیمیلی بسیاری از نهادها و کشورهای کمککننده به اهدای کمکهای بشردوستانه به افغانستان را یکی از دلایل بدتر شدن اوضاع انسانی در افغانستان عنوان کرد.
رابرت ماردینی، رئیس عمومی کمیته بینالمللی صلیب سرخ، که همراه با روسای انجمنهای صلیب سرخ دانمارک و فنلاند، در سفری پنج روزه به افغانستان رفته بود، اوضاع سیستم درمانی و اقتصادی افغانستان را خارج از تصور و وحشتناک توصیف کرد.
ماردینی گفت: «در ۲۵ سالی که به عنوان یک کارمند خدمات بشردوستانه فعالیت میکنم، هرگز چنین چیزی ندیدهام. بزرگی بحرانی که مردم افغانستان با آن مواجهاند و سرعت بدتر شدن آن واقعا نگرانکننده است.»
او هشدار داد: « دیگر زمانی برای از دست دادن وجود ندارد؛ کشورها و نهادهای اهداکننده باید به مردم عادی افغانستان برای زنده ماندن کمک کنند.»
ماردینی تاکید کرد: «آنچه در حال حاضر نیاز است، اقدام قاطع اهداکنندگان برای اولویت دادن به زندگی و معیشت مردم افغانستان به جای سیاست است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در گزارش کمیته بینالمللی صلیب سرخ، خدمات درمانی و بهداشتی از جمله خدماتی دانسته شده که به حمایت فوری نیاز دارد و برای مثال به بیمارستان میر ویس در قندهار اشاره کرده است؛ جایی که برای جمعیتی بیش از ۹ میلیون نفری تنها یک بیمارستان ۶۵۰ تختخوابی وجود دارد و روزانه حدود چهار هزار بیمار به آن مراجعه میکنند. این حجم مراجعه به بیمارستانهای مرکزی همچون بیمارستان میر ویس، به دلیل بسته شدن مراکز درمانی کوچک در اطراف شهرها و نیز فرار پزشکان از افغانستان است.
افول سیستم درمانی افغانستان همزمان با فروپاشی دولت جمهوریت و تسلط طالبان بر این کشور، آغاز شد؛ زیرا در دو دهه گذشته، بخش بهداشت و درمان افغانستان را پروژههای بزرگ حمایتی بینالمللی تغذیه میکردند و با بلوکه شدن سرمایه بانک مرکزی افغانستان، کمکهای بینالمللی نیز به دلیل اعمال تحریمها بر طالبان متوقف شد. اکنون سیستم بهداشت و درمان افغانستان زیر فشار شدید اقتصادی و نبود امکانات قبلی در حال فروپاشی است و مردم بهویژه در مناطق دوردست، به کمترین امکانات درمانی دسترسی ندارند.
کریستینا کومپولا، دبیرکل انجمن صلیب سرخ فنلاند، در سفر خود همراه هیئت کمیته بینالمللی صلیب سرخ به افغانستان، وضعیت سیستم بهداشت و درمان افغانستان را «فاجعهبار» خواند و گفت: «افغانستان قبلا یکی از خطرناکترین نقاط جهان برای مادران و نوزادان بود. اکنون از همیشه بدتر است. افراد بیمار و آسیبپذیر مجبورند مسافتهای طولانی را طی کنند تا به یک مرکز درمانی برسند که آنها هم کمترین امکانات لازم را ندارند.»
به گزارش کمیته بینالمللی صلیب سرخ، شیوع بیماریهای ویروسی همچون سرخک، کووید-۱۹ و سوءتغذیه شدید در کودکان، پای صدها طفل را به بیمارستانها باز کرده است؛ در حالی که این بیمارستانها برای رسیدگی به این حجم از بیماران امکانات کافی ندارند و در هر تخت بیمارستان، دستکم سه کودک در بدترین وضعیت بهداشتی بستریاند.
آندرس لادکارل، دبیرکل جامعه صلیب سرخ دانمارک، راه حل این بحران انسانی در افغانستان را حمایت پایدار از سیستم بهداشت و آموزش عنوان کرد و گفت: «دسترسی به مراقبتهای بهداشتی به وضوح یکی از مبرمترین نگرانیهای بشردوستانه در این کشور است. اما باید به خاطر داشته باشیم که حمایت از بیمارستانهای آموزشی و دانشکدههای پرستاری یکی از موثرترین و پایدارترین راهها برای نجات یک سیستم بهداشتی در معرض سقوط است.»
رئیس عمومی کمیته بینالمللی صلیب سرخ به اقدامهای پایدار برای نجات سیستم بهداشت افغانستان هم تاکید کرد و گفت: «واکنش بشردوستانه اگرچه حیاتی است، نمیتواند جایگزین یک بخش عمومی فعال شود و ارائه خدمات برای ۴۰ میلیون نفر را تضمین کند.»
او خاطرنشان کرد: «کشورهای کمککننده باید از آنچه تاکنون انجام دادهاند، بسیار فراتر بروند. فوریترین گامها پرداخت حقوق حدود ۵۰۰ هزار کارمند بخش دولتی، اطمینان از عملکرد خدمات حیاتی و از سرگیری حمایت فنی از بانک مرکزی برای رفع بحران بانکی و نقدینگی است.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ در حال حاضر از ۲۸ بیمارستان در سراسر افغانستان حمایت میکند. این حمایت شامل پرداخت مستقیم حقوق ۱۰ هزار کارمند متخصص بهداشت و تامین نیازهای بهداشتی بیمارستان است. در گزارش کمیته بینالمللی صلیب سرخ آمده است که این نهاد با همکاری نزدیک با جمعیت هلال احمر افغانستان و سایر شرکای کلیدی، آماده است تا خدمات خود را در سایر بخشهای کلیدی گسترش دهد. هماکنون کار برای تامین آب آشامیدنی در مراکز شهری از طریق حمایت از خدمات عمومی آب و برق آغاز شده است.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ اعلام کرد که برای ادامه این روند، در ماه مارس، درخواست تمدید بودجه به مبلغ نزدیک به ۵۰ میلیون فرانک سوئیس (۵۴ میلیون دلار آمریکا) را مطرح خواهد کرد که بیشتر آن برای کمک به بیمارستانها و کادر پزشکی افغانستان استفاده میشود.