شش ماه پس از تسلط طالبان بر افغانستان، سرانجام دانشگاهها به روی دانشجویان باز شدند، اما این بار قواعد سختگیرانه طالبان برای دختران و پسران دانشجو فضای پرنشاط دانشگاه را به مکانی خشک و تحت نظارت مبدل کرده است. قوانین جدید در دانشگاه براساس شریعت طالبانی است و کلاسهای دختران و پسران از هم جدا شدهاند و در ساعتهای مختلف روز برگزار میشوند. طالبان به این هم بسنده نکرده و محدودیتهایی در نوع لباس و گوشی همراه نیز برای دختران دانشجو وضع کرده است. این دستورها حدود یک هفته قبل از بازگشایی دانشگاهها از طریق مدیران دانشگاهها به دانشجویان ابلاغ شد. بسیاری از دانشجویان با وجود این مقررات سختگیرانه دلگرمیشان برای ادامه تحصیل را از دست دادهاند.
طالبان همچنین قصد دارد تغییرات فاحشی در مواد درسی دانشگاهها نیز اعمال کند، چون به باور آنان دروس فعلی که از دولت سابق افغانستان به جا مانده است به اندازه کافی اسلامی و مطابق شریعت طالبان نیست. بصیره، دانشجوی دانشگاه کابل که روز شنبه، هفتم اسفند، نخستین روز حضورش در دانشگاه را زیر سلطه طالبان تجربه کرده، از مقررات جدید متعجب شده است. او میگوید طالبان دختران را از داشتن گوشیهای هوشمند منع میکند. بصیره به آژانس خبری فرانسه (AFP) گفت: «پس از شش ماه و با پشت سر گذاشتن مشکلات فراوان بالاخره به دانشگاه برگشتیم، اما یکسری مشکلات در داخل دانشگاه هست ازجمله اینکه امروز به ما اجازه ندادند گوشی هوشمند با خود داشته باشیم.» بصیره تاکید کرد که او هم مانند بسیاری از دانشجویان آرزو دارد که در فضای امن و صلحآمیز درس بخواند و مشکلات موجود برطرف شوند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
شکریه حجت، دانشجوی دانشگاه تعلیم و تربیت کابل به رویترز گفت تغییرات زیادی در دانشگاهها و دروس اعمال شده و دانشگاهها بیشتر به مدرسههای دینی شبیه است. شکریه افزود: «تغییرات زیادی اعمال شده و به همین سبب دختران دانشجو بیشتر تمرکزشان بر لباس، رفتار و حجاب خود است.» طالبان پس از سلطه بر افغانستان مانع ادامه کار زنان شد، میلیونها فرصت شغلی که زنان متصدی آنها بودند، تعطیل شدند و خانهنشینی زنان ضربه بزرگی به اقتصاد خانوادهها وارد کرد. حالا که دانشگاهها زیر سایه ترس و ناامیدی بازگشایی شدهاند، زنان از خودشان میپرسند چرا باید به دانشگاه برویم وقتی اجازه کار در بیرون از خانه نداشته باشیم؟
وحیده بیات که با شنیدن خبر بازگشایی دانشگاهها خوشحال است، بهدلیل مقررات سختگیرانه طالبان کار خود را از دست داده است و توان پرداخت هزینه دانشگاه را ندارد. او حالا در خانه نشسته است و تلاش میکند با کارهایی مانند گلدوزی و خیاطی، نیازمندیهای ابتدایی خانوادهاش را تامین کند. وحیده، آینده زنان در افغانستان را مبهم، تیره و پیشبینی نشدنی میبیند. او گفت: «آینده زنان در شرایط فعلی روشن نیست. هنوز نمیدانیم که میتوانیم در آینده بیرون از خانه کار کنیم و به زندگی ادامه دهیم یا خیر؛ اما اگر طالبان اجازه بدهد که زنان و مردان به گونه مساوی کار کنند و درس بخوانند، واضح است که آینده خوب خواهد بود.»
بر اساس گزارش سازمان بینالمللی کار (ILO) با سلطه طالبان بر افغانستان بیشتر از نیم میلیون نفر شغلشان را از دست دادهاند. بخشی از این افراد به دستور طالبان از کار اخراج شدهاند و بخشی دیگر در پی سقوط اقتصادی، مشاغلشان تعطیل شده است. در این میان، زنان بیشترین آسیب را دیدهاند، چون آنان از همه صحنههای زندگی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی حذف شدند و به دستور طالبان خانهنشین شدهاند.
هرچند طالبان زیر فشارهای فراوان داخلی و خارجی به بازگشایی دانشگاهها رضایت داد، اما تلاش روزافزون این گروه برای حذف زنان از اجتماع، امیدواری به بهبود اوضاع را به یاس تبدیل کرد. هماکنون که طالبان دانشگاهها را با وضع قوانین سختگیرانه به روی دانشجویان باز کرد، شماری از زنان معترض که با شعار «نان، کار، آزادی» در خیابانهای کابل به اقدامات زنستیزانه طالبان اعتراض کردند در زندانهای این گروه بهسر می برند. هفته گذشته نوار ویدیویی از اعترافهای اجباری آنان پخش شد و سخنگویان طالبان ادعا کردند که معترضان از سازمانهای اطلاعاتی کشورهای خارجی دستور میگرفتند.