در حالی که این روزها انتقادها از عملکرد روسیه در به بنبست کشاندن مذاکرات برجام افزایش یافته است، حتی برخی از افراد داخل جمهوری اسلامی ایران نیز به استفاده ابزاری روسیه از ایران اذعان دارند. علی مطهری، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی، گفت: «ایران باید در آخرین مرحله احیای برجام روسیههراسی را کنار بگذارد و مشکلات باقیمانده را با مذاکره مستقیم با آمریکا حلوفصل کند. روسیه بهشدت نگران احیای برجام و بهبود روابط اقتصادی ایران با غرب است و میخواهد ایران همچنان گروگان او و سپری در مقابل غرب برای روسیه باشد. مقامات کشور باید منافع ملی را بر منافع روسیه ترجیح دهند.»
او پیش از این نیز در توییتی به انتقاد از رسانههای داخل ایران پرداخته بود و عملکرد آنها را مانند خبررسانی در کشوری «استعماری» خوانده بود.
مطهری در این باره نوشت: «ایران برای آن که استقلال خود را نشان بدهد باید تجاوز روسیه به اوکراین را محکوم کند. فعلا که صدا و سیما اخبار را مانند یکی از مستعمرات روسیه گزارش میکند. جدا شدن گرجستان و آذربایجان و ارمنستان از ایران توسط روسیه و حمایت شوروی از صدام در حمله به ایران را همواره به یاد داشته باشیم.»
همچنین، حشمتالله فلاحت پیشه، رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران، با انتقاد از عملکرد سیاسی خارجی «نظام»، روسیه را «کفتار قرن ۲۱» خواند و در توییتی نوشت: «کفتار قرن ۲۱ مذاکرات وین را به بنبست رساند چون نتوانست برجام را به اوکراین وصل کند. تنها راه باقیمانده برای پایان [یافتن] تحریمها، بازگشت به استقلال در سیاست خارجی است؛ استقلال از منفورترین سیاستمداران امروز دنیا.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در همین راستا، رجب صفراف، تحلیلگر مسائل روسیه که با نهادهای قدرت در آن کشور ارتباط نزدیکی دارد، در گفتوگویی با ایران اینترنشنال اظهار داشت: «به ۱۳ دلیل، ایران غربگرا برای روسیه بسیار خطرناکتر از ایران هستهای است. ایران برای ما (روسیه) مانند سپر آهنین در برابر غرب است و اگر یک دولت غربگرا از طریق ایران به قدرت برسد، لحظه فروپاشی روسیه آغاز خواهد شد. بنابراین، نباید اجازه دهیم ایران به هر قیمتی به غرب تکیه کند.»
روسیه پس از حمله نظامی به اوکراین با تحریمهای ایالات متحده آمریکا و کشورهای اروپایی مواجه شد و حالا قصد دارد با افزودن شرطهایی به متن برجام، روابط تجاری خود و ایران را از تحریمهای بینالمللی مستثنی کند و از کشورهای غربی تضمین کتبی بگیرد.
دیپلماتهای غربی گفتهاند که مذاکرات هستهای در آخرین مرحله بهدلیل شرطهای جدید روسیه در آستانه شکست قطعی قرار دارد. به گفته آنان، طرفهای مذاکره در وین نمیتوانند راهی برای انطباق با شرطهای جدید روسیه بیابند و به همین دلیل مذاکرات وین پس از ۱۱ ماه متوقف شد تا امکان گفتوگوی دوجانبه میان ایران و روسیه درباره این وضعیت فراهم شود.
این در حالی است که رسانههای نزدیک به سپاه سعی دارند گروکشی روسیه را نادیده بگیرند و توقف مذاکرات را به طرف آمریکایی نسبت دهند؛ موضوعی که طرف غربی آن را «عامل خارجی» غیرمرتبط با برجام میداند.
رسانهها و مقامهای جمهوری اسلامی ایران میگویند که شرطها و درخواستهای جدید آمریکا باعث توقف مذاکرات در وین شده است. با این حال، آنها درباره درخواستهای جدید آمریکا پس از مطرح شدن شرطهای روسیه هیچ توضیحی ندادهاند.
در مقابل، بخش قابلتوجهی از افکار عمومی در ایران قانع شده است که مذاکرات وین به دلیل پیروی جمهوری اسلامی ایران از روسیه و تحت تاثیر تحریمهای اعمال شده جهانی علیه روسیه پس از تجاوز نظامی آن کشور به اوکراین، به شکست انجامیده است.