سعید حجاریان، تئوریسین جریان اصلاحات در تازه ترین یادداشت خود در وبسایت مشق نو (با گرایش اصلاح طلبانه) در مورد آینده این حزب پیشنهاداتی مطرح کرد.
حجاریان در این مطلب از حضور مشروط در انتخابات (یازدهمین دوره انتخابات مجلس در اسفند ۹۸) نوشت و به چهار مولفه تاثیرگذار بر سیاست سال ۹۸ اشاره کرد: ترامپ و سیاست هایش، نفت، اپوزیسیون و شکاف میان ارکان حکومت (قوه مقننه و قوه مجریه). او بدون اشاره به هیچ نامی، از اتحاد اپوزیسیون خارج از کشور نوشت هرچند آینده این حرکت را روشن ترسیم نکرد: «مخالفان جمهوری اسلامی چندین مرحله را پشت سر گذاشته و امروز بهزعم خود به دوران بلوغ رسیدهاند؛ از یکسو از اتحاد خود سخن میگویند و از سوی دیگر، بهدنبال جلب حمایت و جذب سرمایه هستند. اما جملگی این تلاشها تاکنون به شکست منجر شده است زیرا، مخالفان خارجی جمهوری اسلامی همچنان نتوانستهاند یکی از چهرههای اپوزیسیون را بهعنوان «رهبر» بپذیرند و مردم و دیگر گروههای اپوزیسیون را حول وی گردآورند».
وی در ادامه هفت راه حل برای بقای جنبش اصلاح طلبی با عناوین «آرامش فعال» و «فعالیت تمام قد» ارائه کرد که نوشته حجاریان از طرف هر دو جناح اصلاح طلب و اصولگرا با عکس العمل هایی روبرو شد. خبرآنلاین نوشت: «وی در بخشی از این یادداشت با لحنی تهدیدآمیز در خصوص انتخابات امسال نوشت: شاید عقلانی ترین راهبرد را بتوان در «مشارکت مشروط» جست؛ از فرصت انتخابات استفاده کرد ولی چنان چه شروط مطرح شده برآورده نشد، عطای انتخابات را به لقایش بخشید».
روزنامه شرق نوشت: «حجاریان در بخشی از یادداشت خود یک نکته عجیب را اظهار کرده است. او درباره چگونگی حفظ آرامش توسط اصلاحطلبان نوشته است: به لحاظ منطقی و با توجه به پیشینه تاریخی، چنانچه اصلاحطلبان و معترضان به وضع معیشت یکصدا شوند، نخستین گزینه برخورد قهری، اصلاحطلبان خواهند بود، نه توده مردم حاضر در خیابان. این سخن قدری رنگوبوی کاسبکاری سیاسی دارد. در حقیقت حجاریان میگوید که اگر مردم به وضع موجود معترض شدند، اصلاحطلبان باید اعتراضهای ایشان را نادیده بگیرند تا مبادا گزندی به آنها برسد. حجاریان باور دارد که اصلاحات یک جنبش فراگیر اجتماعی است؛ چنین تفکری با سخن سیاسی اخیر در تضاد قرار دارد».
اسماعیل گرامی مقدم، فعال سیاسی اصلاحطلب و عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در گفت و گو با نامه نیوز گفت: «ایده آقای حجاریان مبنی بر شرکت مشروط در انتخابات و در صورت لزوم تحریم انتخابات بسیار کهنه است. تجویز تحریم انتخابات و شرط گذاشتن بر آن، به میزانی ورشکسته است».
روزنامه آرمان هم در یادداشتی نوشت: «روزنامه آرمان در یادداشتی نوشت: همچنان هویت اصلاحطلبی پا برجاست و تا زمانی که شخصیتهای بزرگ جریان اصلاحات احزاب و گروههای اصلاحطلب وجود دارند این جریان باقی خواهد ماند. مهم این است که در این مسیر اصلاحطلبان سعی کنند مرزهای هویتی خود را شفافتر کنند تا در آینده جریان اصلاحات را به عنوان جریانی سیاسی با خلوص بیشتر در عرصه فعالیت سیاسی بشناسند. مهمترین مسالهای که جریان اصلاحات با آن دست به گریبان است بیاعتمادی مردم است».
رسانه های اصولگرا نیز به یادداشت حجاریان پرداختند. مشرق نیوز نوشت: «اظهارات سعید حجاریان که میتوان آنها را تکمیل پازل آخر «فتنه اقتصادی» به منظور ایجاد حصار امنیتی برای بانیان اغتشاش تلقی کرد؛ از آنرو عجیب و قابل تأملاند که وی نسخه «باید سر خود را پایین نگه دارند» را برای کسانی میپیچد که هریک فرماندهی یکی از جناحین فتنه اقتصادی را بر عهده دارند!».
خبرگزاری تسنیم نوشت: «سعید حجاریان طی یادداشتی با اشاره به انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی و مسئله مشارکت مردم در انتخابات، بحث «مشارکت مشروط» را طرح و نفس مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خود را به چالش کشید».
عمار ملکی، استادیار علوم سیاسی دانشگاه تیلبرگ هلند در گفت و گو با بی بی سی فارسی پیرامون موضوع بقای جریان اصلاح طلبی گفت: «بحران اصلی که اصلاح طلبان دارند بحران مشروعیت است. پژوهش های انجام شده نشان می دهد که ۷۹ درصد مردم در یک انتخابات آزاد، جمهوری اسلامی را انتخاب نخواهند کرد. پایگاه را اصولگرایان به شکل مشخصی ثابت است؛ ۱۵ درصد که بنا بر اعتقاد و باورهایشان رای می دهند اما اصلاح طلبان این را ندارند. پایگاه رای آنها کمتر از ۱۰ درصد است. ۶۰ درصد کسانی که به روحانی رای دادند، در یک انتخابات آزاد اصلا به جناح اصلاح طلب رای نخواهند داد و این بحران اصلی این جناح است».