فومیو کیشیدا، نخست‌وزیر ژاپن، طی سفر به دهلی نو از همتای هندی خود، نارندرا مودی، خواست موضع قوی‌تری در مورد اشغال اوکراین توسط روسیه بگیرد. اما بیانیه مشترک این دو رهبر اعمال مسکو را محکوم نکرد. این اولین سفر مقام نخست‌وزیر ژاپن به هند از سال ۲۰۱۷ تاکنون بود.
هند به همراه ژاپن، استرالیا و ایالات متحده، بخشی از ائتلاف چهارگانه موسوم به «کوآد» است؛ چهار کشور دموکراتیک که به همکاری در حوزه اقیانوس‌های هند و آرام مشغولند. دهلی نو اما تنها عضو این ائتلاف است که در مجمع عمومی سازمان ملل به قطع‌نامه محکومیت اعمال روسیه رای ممتنع داد. هند البته خواهان توقف جنگ شده است، اما به تحریم‌ها نپیوسته است و همچنان از روسیه نفت می‌خرد. ناظران البته به این اشاره می‌کنند که کشورهای اروپایی که تحریم‌های شدیدی علیه روسیه اعمال کرده‌اند، نیز همچنان محصولات انرژی این کشور را خریداری می‌کنند. هند نیز مثل اروپایی‌ها به شدت متکی به سوخت‌های فسیلی است.
آقای کیشیدا در دیدار خود با مودی یادآوری کرد که حمله روسیه «بنیان نظم بین‌المللی» را درهم ریخته و نیازمند پاسخی روشن است. در نشست خبری مشترک، کیشیدا گفت که او و مودی «گفت‌وگویی عمیق» داشته‌اند و تاکید کرد که «اشغال روسیه اصل بنیان‌های نظم بین‌المللی را تکان داده و باید قاطعانه با آن برخورد شود.»
آقای مودی اما در صحبت‌های خود هیچ اشاره مستقیمی به اوکراین نکرد. بیانیه مشترک کیشیدا و مودی خواهان «قطع بلافاصله خشونت» شد و تاکید کرد که «حل تخاصم راهی جز گفت‌وگو و دیپلماسی ندارد.»
در این بیانیه در ضمن می‌خوانیم که این دو رهبر آسیایی «تاکید کردند که تمام کشورها می‌بایست به دنبال حل صلح‌آمیز منازعات مطابق با قانون بین‌المللی و بدون دست بردن به تهدید یا زور یا هرگونه تلاش برای تغییر یک‌جانبه اوضاع کنونی باشند.»
ژاپن در محکوم کردن روسیه همراه با غرب بوده است و افراد و نهادهای متعددی را در این کشور تحریم کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
چنند روز پیش، کیشیدا و مودی به همراه دو رهبر دیگر «کوآد» (جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، و اسکات موریسون، نخست‌وزیر استرالیا) گفت‌وگویی تلفنی داشتند، اما سه رهبر دیگر باز هم موفق نشدند موضع مودی را در مورد اوکراین تغییر دهند. بیانیه کوآد در پی این نشست اعلام کرده بود که چهار رهبر «درباره تخاصم در جریان و بحران بشردوستانه در اوکراین صحبت کردند و به بررسی عواقب وسیع‌تر آن پرداختند.» هند سپس بیانیه مجزایی منتشر کرد و تاکید کرد که کوآد باید بر «هدف مرکزی خود در حوزه اقیانوس‌های هند و آرام» متمرکز بماند.
اوضاع میانمار مورد دیگری بود که کیشیدا و مودی در مورد آن گفت‌وگو کردند. این دو رهبر خواهان توقف خشونت در این کشور و بازگشت به مسیر دموکراسی شدند. بیانیه مشترک این دو خواهان آزادی تمامی زندانیان سیاسی شد. توکیو و دهلی نو اعلام کردند که از نقش «سازمان کشورهای آسیای جنوب شرقی» (آسه‌آن) پشتیبانی می‌کنند و بیانیه مشترک «مجددا بر پشتیبانی از تلاش‌های آسه‌آن برای یافتن راه حل در میانمار» تاکید کرد. کامبوج به عنوان رهبر دوره‌ای آسه‌آن تلاش کرده است بین حکومت نظامی و اپوزیسیون میانمار میانجی‌گری کند. بیانیه مودی و کیشیدا نیز از نقش پنوم پن استقبال کرد. اما این واقعیت که هون سن، نخست‌وزیر کامبوج، خود از دیرپاترین رهبران جهان است که با اختلال در روند دموکراسی و سرکوب اپوزیسیون قدرت را حفظ کرده است، باعث شده است که نقش او از سوی بسیاری زیر سوال رود.
دو رهبر همچنین پرتاب موشک‌های بالستیک از سوی کره شمالی را محکوم کردند.
سفر کیشیدا به هند بخشی از فعالیت‌های دیپلماتیک گسترده این روزهای ژاپن است. وزیر خارجه این کشور نیز به ترکیه و امارات متحده عربی سفر کرده است.
از مهمترین نتایج این سفر، البته فرای تخاصم‌های منطقه‌ای و جهانی، توافقی اقتصادی بود. شرکت سوزوکی‌موتور ژاپن اعلام کرد که بیش از ۱۰۴ میلیارد روپیه (معادل حدود ۱.۳۷ میلیارد دلار) در کارخانه خود در هند سرمایه‌گذاری می‌کند تا ماشین برقی و باتری‌های آن‌را تولید کند. شرکت «ماروتی سوزوکی هند» (که اکثریت سهام آن متعلق به سوزوکی ژاپن است) این خبر را روز یکشنبه، ۲۰ مارس، اعلام کرد. این اولین کارخانه عمده ساخت ماشین برقی توسط این شرکت است و به نظر می‌رسد که همگام با راهبرد دهلی نو برای کاهش اتکا به نفت و کاهش آلودگی هوا در شهرهای عمده کشور باشد.
آقای کیشیدا روز شنبه گفته بود که ژاپن در پنج سال آینده پنج تریلیون یِن (حدود ۴۲ میلیارد دلار) در هند سرمایه‌گذاری خواهد کرد. بیانیه مشترک دو رهبر از همکاری آن‌ها در زمینه تغییرات اقلیمی نیز خبر داد.
در عین حال، فشار متحدان هند برای تغییر موضع آن احتمالا ادامه خواهد داشت. مودی و موریسون قرار است روز دوشنبه دیداری مجازی داشته باشند. با این‌که موضوع این دیدار، بازرگانی است، نخست‌وزیر استرالیا احتمالا همچنان به موضوع اوکراین اشاره خواهد کرد.
روابط مسکو و دهلی نو طولانی و راهبردی است. با این‌که هند در دوران جنگ سرد پرچمدار «جنبش غیرمتعهدها» بود، به‌ویژه از دهه ۱۹۷۰ به بعد روابط گسترده نظامی با اتحاد شوروی داشت. پس از سقوط شوروی نیز روسیه تامین‌کننده تسلیحاتی اصلی این دومین کشور بزرگ آسیا بوده است. هند در ضمن ده‌ها سال است که در تقابل و رقابت با چین قرار دارد و این امر را اولویت خود می‌داند. دو سال پیش شاهد نزاعی مرزی بین دهلی نو و پکن در کوهستان‌های هیمالیا بودیم که طی آن حداقل ۲۰ سرباز هندی و چهار سرباز چینی کشته شدند. در دو سال گذشته تنش‌ها بین این دو پرجمعیت‌ترین کشور جهان افزایش یافته است و شاهد افزایش حضور تسلیحاتی هر دو در مناطق مرزی هیمالیا بوده‌ایم.
کیشیدا و مودی نیز در بیانیه خود به «چشم‌انداز مشترک برای حوزه اقیانوس‌های هند و آرام که آزاد، باز، و رها از جبر» باشد اشاره کردند؛ عبارتی که هرچند نامی چین از نبرده است، به وضوح به اقدامات این کشور اشاره دارد.
