نخستین نمایشگاه قالی دستباف پس از تسلط طالبان بر افغانستان، هم‌زمان با روز اول سال ۱۴۰۱، در کابل برگزار شد. از آنجا که از هفت ماه پیش تاکنون، هیچ محموله صادراتی قالی از افغانستان به بازارهای جهانی ارسال نشده است، بازرگانان و دست‌اندرکاران صنعت‌ قالیبافی افغانستان در مراسم افتتاح این نمایشگاه، نبود امکانات کافی برای صادرات قالی از افغانستان را یکی از جدی‌ترین چالش‌های پیش روی این صنعت قدیمی و ظریف عنوان کردند.

در افغانستان، این هنر قدیمی و پرزحمت که محصول آن قالی‌های ظریف و خوش‌رنگ است، اغلب حاصل کار زنان است. دستان هنرمند زنان افغانستان دهه‌ها است که با نخ و رنگ و قیچی و شانه قالیبافی آشنا است؛ اما حاصل این کار پرزحمت برای این زنان چیزی جز خستگی مداوم و از دست دادن سوی چشم نیست؛ زیرا سود حاصل از فروش این محصول اغلب به دست مردان می‌رسد و در بیشتر موارد به جیب بازرگانان کشورهای همسایه واریز می‌شود.

بر اساس آمار و اطلاعات اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان، ۹۲ درصد قالی‌های دستباف افغانستان از طریق بندرهای پاکستان و با نام و نشان آن کشور به بازارهای جهانی عرضه می‌شود.

شکیبا آریا، مسئول انجمن زنان قالیباف افغانستان، به رسانه‌ها می‌گوید: «۷۰ درصد قالی‌های دستباف افغانستان را زنان می‌بافتند اما در ازای آن سود اندکی دریافت می‌کنند.» او از طالبان خواست به صنعت قالی توجه کنند و زمینه‌های بازاریابی و فروش مستقیم محصولات صنعت‌ قالیبافی از افغانستان را فراهم کنند.

هرچند محمد یونس مومند، معاون اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان، در مراسم افتتاح این نمایشگاه گفت که صادرات قالی افغانستان در سال ۲۰۲۱، نسبت به سال قبل ۷۰۰ هزار مترمربع بیشتر بوده و به حدود ۱.۸ میلیون مترمربع قالی رسیده است، بازرگانان قالی می‌گویند که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، امکان انتقال محصولات از داخل افغانستان به بازارهای جهانی را از دست داده‌اند.

قیوم سینانی، تاجر فرش در آلمان، در گفت‌وگو با ایندیپندنت فارسی گفت: «در هفت ماه اخیر، هیچ‌گونه صادرات قالی از داخل افغانستان به بازارهای جهانی صورت نگرفته است؛ زیرا کریدورهای هوایی که امکان حمل‌ونقل کالاهای تجاری را فراهم می‌کرد، به دلیل تحریم‌ها علیه طالبان بسته شده‌اند.»

او همچنان خاطرنشان کرد که قالی افغانستان به دلیل کمبود امکانات شست‌وشو پس از تولید و برخی ریزه‌کاری‌های دیگر، به پاکستان منتقل می‌شود و سپس با نام و نشان این کشور به بازارهای اروپا می‌رسد.

تجار فرش در کابل نیز در حاشیه نمایشگاه قالی افغانستان، از فروش محصولات افغانستان به نام پاکستان در بازارهای جهانی گلایه کردند. این افراد از حکومت سرپرست طالبان خواستند از صنعت‌ قالیبافی افغانستان در زمینه انرژی، بازاریابی و دریافت ویزای تجاری حمایت کند.

قالی افغانستان با قدمتی چندین صد ساله یکی از ارزشمندترین محصولات صنعتی و تجاری این کشور است که در بازارهای جهانی نیز از نظر کیفیت در رده‌های نخست قرار دارد. در سال ۲۰۱۴، قالی افغانستان در نمایشگاه بین‌المللی فرش در آلمان، جایزه اسکار فرش را به دست آورد. استفاده از رنگ‌های طبیعی، ظرافت در گره‌ها و استفاده از پشم اغلب دست‌ریس، از ویژگی‌های بارز این صنعت ظریف افغانستان است.