فردا، یکشنبه دوم اپریل، سیزدهمین روز از نوروز و سیزدهبدر است. روزی که همه ما ایرانیان از مدتی قبل برای آن آماده میشویم؛ غذاهای خوشمزه تدارک میبینیم، سبدهای گشتوگذار میچینیم، آهنگهای دلخواهمان را انتخاب میکنیم، توپ و وسایل لازم برای بازی در طبیعت را برمیداریم و با خانواده و دوستانمان هماهنگیهای لازم را انجام میدهیم تا یک روز فراموشنشدنی و شاد را برای خودمان و همراهانمان رقم بزنیم.
سیزدهبدر همانطور که در سدههای اخیر تعریف میشود، برای آن است که نحسی سیزده را از زندگیهایمان به در کنیم و دور بیندازیم و با خنده و خوشحالی، جای آن را با خوششانسی و اقبال خوب پر کنیم. هرچند رهبران جمهوری اسلامی تلاش میکنند تا سبب فاصله گرفتن مردم از سنتهای ایران باستان و رسمهایی که ریشه در زبان و فرهنگ ایرانی دارد بشوند، اما مردم به تلاش آنان بیاعتنا بودهاند و با وجود جیب و سفرههای خالی، جشنهای شاد ایرانی را به بهترین شکل برپا کردهاند.
پس به همین مناسبت بیایید مروری بر تاریخچه این رسم زیبا و کهن داشته باشیم:
بسیاری از سنتها و آداب مربوط به نوروز و سیزدهبدر به روزگار کهن و دوره زرتشت برمیگردد، اما نه همه آنها. چنانچه پژوهشگران ایرانی میگویند جشن نوروز و در ادامه آن سیزدهبدر به دورهای قبلتر بازمیگردد؛ به دوره ایرانیان آریایی اصیل که پیش از زرتشت در ایران میزیستند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ایرانیان، ۱۲ روز اول بهار را به نشانه ۱۲ ماه سال جشن میگرفتند و روز سیزدهم که تِیر نامیده میشود داستان زیبایی دارد؛ یک فرشته اساطیری که تیری بهنام تیشتر در پهلوی او فرو رفته است در آسمان با دیو «اپوش» میجنگد. اگر در این جنگ پیروز شود یعنی سال پیش رو پر از بارندگی، سبزی، خوشی و خرمی خواهد بود. گویی که روز سیزدهم، مخصوص نیایشی شاد در آرزوی سالی پربار است.
به نظر نمیرسد که از ابتدا حرفی از نحسی سیزدهبدر در میان بوده باشد؛ چیزی که با گذر زمان و شاید با ورود مذهبها و فرهنگهای دیگر به ایران آورده شد.
به هر روی، چه گشتوگذار در طبیعت و لذت بردن از آن بهخاطر بیرون کردن نحسی سیزده باشد، چه بهخاطر آرزوی پیروزی فرشته تیر، همه خواهان سالی سبز و شادیم و سیزده اول سال بهانهای است تا این آرزوی خوش را در کنار هم جشن بگیریم.
از رسمهای معمول این روز می توان به سبزه گرهزدن اشاره کرد. دختران جوان سبزهها را با آرزوی پیوند ازدواج و آغاز زیبای یک زندگی جدید گره میزنند. ایرانیان، سبزه هفتسین را هم که همه رنجهای نیامده سال را در خودش دارد، به آب روان میسپارند.
برخی معتقدند لمس سبزه دیگران شاید خوشیمن نباشد، چون همانطور که گفتیم سبزهها درد و رنجهای سال پیش روی یک فرد یا خانواده را در خودشان دارند و برای همین آن را از خانه بیرون میبرند و دور میاندازند.
بهجز گذران ساعاتی خوش، رقصیدن، خنده و شوخی، استراحت و خوابی روی چمنها که با خوردن توپی به کله پرانده میشود، چیزی که در این روز زیبا فراموش نکردنش واجب است، همراه داشتن کیسه زباله به قدر کافی است تا طبیعتی که به آن پا میگذاریم را پاکیزه ترک کنیم.