زلنسکی: امنیتی که شورای امنیت قرار است ضامن آن باشد کجاست؟

رئیس‌جمهوری اوکراین در صحن شورای امنیت سازمان ملل سخنرانی کرد

TIMOTHY A. CLARY / AFP

ولودیمیر زلنسکی،‌ رئیس‌جمهوری اوکراین، روز سه‌شنبه به صورت مجازی در صحن مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد تا یکی از مهم‌ترین سخنرانی‌های اخیرش را انجام داده باشد.

او تصاویری را که به‌تازگی از شهر بوچا، در حومه کی‌یف، منتشر شده‌اند و خبر از جنایات احتمالی روسیه می‌دهند پخش کرد و گفت: «حالا جهان می‌تواند ببیند که روسیه در بوچا چه کرده است.»

زلنسکی که خود روز دوشنبه از بوچا دیدار کرده بود، گفت: «جنایتی نیست که روسیه حاضر به انجامش نباشد.»

جلسه مهم شورای امنیت در حالی از راه رسید که کمیسیون اروپا، نهاد اجرایی اتحادیه اروپا، روز سه‌شنبه فراخوان برای وضع تحریم‌هایی جدید علیه روسیه داد، از جمله ممنوعیت واردات زغال سنگ از این کشور و حمله به شماری دیگر از صنایع آن. این اتحادیه در ضمن اعلام کرد مشغول تدارک ممنوعیت واردات نفت از روسیه نیز است.

فرانسه، تنها عضو اتحادیه اروپا که در شورای امنیت به‌عنوان عضو دائم حضور دارد، همراه آمریکا و بریتانیا، سه عضو دائم شورا هستند که از اوکراین و خواسته‌اش برای مسئول دانستن روسیه در مورد عملکرد جنگی‌اش حمایت می‌کنند. روسیه و چین دو عضو دائم دیگر شورا هستند که به احتمال قوی جلوی هرگونه اقدام شورای امنیت خواهند ایستاد و با استفاده از حق وتوی خود، راه آن‌ را سد می‌کنند.

پیش از زلنسکی، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، صحبت کرد. گوترش به بحران غذا، که در نتیجه جنگ پیش آمده است، اشاره کرد و گفت ۷۴ کشور در حال توسعه با جمعیت ۱.۲ میلیارد نفر، به‌خصوص در مقابل افزایش قیمت غذا، انرژی و کود آسیب‌پذیرند. گوترش تاکید کرد: «جنگ در اوکراین باید خاتمه پیدا کند... همین حالا.»

مارتین گریفیث، معاون دبیرکل در امور بشردوستانه و هماهنگ‌کننده کمک‌های اضطراری، نیز در شورا صحبت کرد. او با اشاره به وضعیت بندر ماریوپل، گفت این شهر «در مرکز جهنم» است. گریفیث تخمین زد که یک‌چهارم جمعیت اوکراین از زمان آغاز حمله روسیه در ماه گذشته گریخته‌اند و حداقل ۱۴۰۰ شهروند غیرنظامی از جمله بیش از ۱۰۰ کودک کشته شده‌اند.

رزمری دی‌کارلو، مقام ارشد سازمان ملل در مسائل سیاسی و برقراری صلح، نیز در صحبت‌هایش گفت این نهاد اطلاعاتی موثق دارد که نشان می‌دهد روسیه حداقل ۲۴ بار از تسلیحات خوشه‌ای در مناطق مسکونی استفاده کرده است. او در ضمن به اتهام‌ها در مورد خشونت جنسی نیروهای روسیه اشاره کرد. دی‌کارلو گفت اتهام‌هایی در مورد خشونت جنسی نیروهای اوکراینی و شبه‌نظامیان این کشور نیز ثبت شده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

پس از مقام‌های سازمان ملل، نوبت زلنسکی بود تا این مهم‌ترین نهاد صلح و امنیت جهان را خطاب قرار دهد.

رئیس‌جمهوری اوکراین به شرح مفصل جنایات روسیه در بوچا پرداخت، رویدادی که جزئيات آن همچنان در حال روشن شدن است. زلنسکی با ریشی که بلند شده است و مطابق معمول، با لباس نظامی در صفحه تلویزیونی بزرگ شورا حاضر شد و تاکید کرد که جنایات بوچا را حاصل سیاست عامدانه روس‌ها می‌داند. این در حالی است که کرملین منکر هرگونه نقش داشتن نیروهایش در رویدادهای بوچا است و بی‌هیچ شواهدی مدعی است که اوکراین و شرکای غربی این واقعه را به دروغ صحنه‌سازی کرده‌اند تا روسیه را تحریم کنند.

زلنسکی اعمال روسیه در شورا را با تروریست‌های داعش مقایسه کرد: «کشتار شهروندان غیرنظامی، تکه‌تکه کردن جسدها و تجاوز به زنان در مقابل کودکان». رئيس‌جمهوری اوکراین پرسید:‌ «شورای امنیت کجاست؟ واضح است که نهاد کلیدی جهان برای پاسداشت صلح قادر به کار موثر نیست.»

زلنسکی پرسید: «آن امنیتی که شورای امنیت قرار است ضامن آن باشد کجا است؟»

رئیس‌جمهوری اوکراین گفت شهروندان غیرنظامی در بوچا «در حالی زیر تانک له شدند که وسط جاده در ماشین‌های خود نشسته بودند.» او افزود: «به زنان تجاوز شد و جلوی کودکانشان کشته شدند. زبانشان را از حلقومشان بیرون کشیدند.»

زلنسکی گفت دنیا اعمال روسیه در بوچا را دیده است «اما هنوز اعمال آن در سایر شهرها و مناطق اشغالی کشور ما را ندیده‌اند». با عقب‌نشینی روسیه از شهرهای مختلف، گزارش‌های بیشتری در مورد اقدام‌هایشان در این شهرها منتشر می‌شوند.

رئیس‌جمهوری اوکراین مشخصا به ماده ۱ منشور سازمان ملل اشاره کرد که خواهان حفظ صلح است. او پرسید اگر سازمان ملل نتواند این ماده را حفظ کند، اصلا منشور به چه دردی می‌خورد؟ او پرسید:‌ «آیا آماده‌اید تا سازمان ملل را تعطیل کنید؟ فکر می‌کنید زمان قانون بین‌المللی تمام شده؟ اگر پاسختان نه است، باید بلافاصله وارد عمل شوید.»

زلنسکی در صحبت‌هایش به این واقعیت اشاره کرد که به‌دلیل حق وتوی روسیه، این شورا عملا امکان حرکت ندارد. او خواهان حضور منصفانه تمام مناطق جهان در شورا شد. او گفت نسل آینده به «سازمان ملل موثر» نیاز دارد و مدعی شد که وقوع بدترین جنایات از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون را شاهدیم. زلنسکی تاکید کرد: «بوچا یکی از نمونه‌های بی‌شمار از کاری است که اشغالگران ۴۱ روز است در سرزمین ما انجام می‌دهند.»

رئیس‌جمهوری اوکراین اقدام‌های پیشین منسوب به روسیه را نیز یادآوری کرد از جمله سرنگونی هواپیمای مسافربری مالزی در سال ۲۰۱۴ که کار جدایی‌طلبان مورد حمایت روسیه در اوکراین بود. او در ضمن خواهان برگزاری دادگاهی شبیه «دادگاه نورنبرگ» شد که در پی جنگ جهانی دوم برای محاکمه رهبران آلمان نازی برگزار شد. زلنسکی در پایان صحبت‌هایش تاکید کرد: «ما به صلح احتیاج داریم، اروپا به صلح احتیاج دارد و جهان به صلح احتیاج دارد.»

پس از زلنسکی، نمایندگان کشورهای گوناگون در صحن شورا صحبت کردند.

پس از حل مشکل فنی، فیلمی که زلنسکی می‌خواست از جنایات بوچا نشان دهد در شورا پخش شد. این فیلم که جسدهایی را نشان می‌دهد که در خیابان‌ها رها شده‌اند باعث بهت و سکوت حضار شد.

باربارا وودوارد، سفیر بریتانیا در سازمان ملل که ریاست دوره‌ای شورا را به عهده دارد، گفت: «این تصاویر آزاردهنده‌اند. در ظرفیت ملی خود باید بگویم که ما از دیدن آن‌ها برآشفته‌ایم و همبستگی خود با اوکراین را بار دیگر تکرار می‌کنیم.»

لیندا توماس گرینفیلد، سفیر آمریکا در سازمان ملل، به پناهندگان اوکراینی و داستان‌هایی که از مصائبشان می‌گویند اشاره کرد و یادآوری کرد که جهان هرگز داستان قربانیان کشتارهای بوچا را نخواهد شنید. گرینفیلد گفت: «من به این شورا یادآوری می‌کنم که طبق اطلاعاتی که در حال حاضر در دسترس داریم آمریکا به این نتیجه رسیده که نیروهای روسیه دست به ارتکاب جنایات جنگی در اوکراین زده‌اند.»

سفیر آمریکا گفت ده‌ها هزار نفر از مردم اوکراین به اردوگاه‌هایی برده می‌شوند که در آن گذرنامه‌ها و تلفن‌هایشان را می‌گیرند و اعضای خانواده را جدا می‌کنند. او گفت: «نیاز نیست به شما بگویم این اردوگاه‌ها یادآور چه‌اند. تکان‌دهنده است و ما نمی‌توانیم این واقعیات را نبینیم.»

گرینفیلد خواسته واشنگتن برای تعلیق روسیه از شورای حقوق بشر سازمان ملل را تکرار کرد و گفت: «مشارکت روسیه در شورای حقوق بشر به اعتبار شورا آسیب می‌زند و کل سازمان ملل را زیر سوال می‌برد و به‌کلی غلط است.»

واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه، نیز در شورا صحبت کرد. نبنزیا اوکراین را متهم کرد که از توافق‌های موجود برای برقراری دسترسی بشردوستانه به شهروندان غیرنظامی در اوکراین تبعیت نکرده است. او مدعی شد که روسیه توانسته بیش از ۱۲۳ هزار نفر را از بندر ماریوپل «نجات دهد».

سفیر روسیه زلنسکی را مستقیم خطاب قرار داد و گفت: «ما اتهام‌های بی‌اساس علیه ارتش روسیه را که هیچ شاهد عینی تایید نکرده است باری بر دوش وجدان شما می‌دانیم.»

این در حالی است که روزنامه نیویورک تایمز با برخی شاهدان عینی جنایات بوچا گفت‌وگو کرده است.

سفیر روسیه در صحبت‌هایش بار دیگر مواضع مسکو را که از پیش از آغاز حمله بارها عنوان شده‌اند تکرار کرد. او مدعی شد که اوکراینی‌ها و نیروهای نازی از این کشور به شهروندان روسیه در شرق اوکراین حمله کرده‌اند.