با آنکه دولت جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، از حدود یک سال و نیم پیش پیوسته وعده میدهد که کنسولگری آمریکا در بیتالمقدس بهزودی بازگشایی میشود، به نظر میرسد که این اقدام هنوز هم اجرایی نیست؛ زیرا مقامهای آمریکایی بازگشایی کنسولگری این کشور در قدس را به تایید اسرائیل مشروط کردهاند؛ در حالی که دولت اسرائیل این اقدام را بهشدت رد میکند.
جو بایدن پیش از ورود به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۱، متعهد شد که تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر بسته شدن کنسولگری آمریکا در بیتالمقدس، ۱۷۵ سال پس از افتتاح آن، را لغو کند. دونالد ترامپ، رئیسجمهوری پیشین آمریکا، در سال ۲۰۱۹ کنسولگری آمریکا در بیتالمقدس را بست و سپس آن را به سفارت آمریکا که از تلآویو به بیتالمقدس منتقل شده بود، ملحق کرد. فلسطینیها این اقدام را بهعنوان آخرین میخ بر تابوت نقش دولت آمریکا در برقراری صلح توصیف کردند و آن را ناشی از تفکر متعصبانه و جانبداری از اسرائیل دانستند که حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین را رد میکند.
شایان ذکر است که کنسولگری ایالات متحده در بیتالمقدس از زمان توافق اسلو و قبل از آنکه دولت ترامپ در ماه مارس ۲۰۱۹ آن را ببندد تا با «واحد مدیریت خدمات فلسطینیان» در سفارت آمریکا در اسرائیل جایگزین شود، ماموریتهای سفارت در تشکیلات خودگردان فلسطین را انجام میداد.
مقامهای فلسطینی در بیش از یک سال و نیم گذشته، در هر نشستی که با همتایان آمریکایی خود شرکت میکردند، پیوسته از آنها میخواستند وعده جو بایدن مبنی بر بازگشایی کنسولگری آمریکا در بیتالمقدس و بازگشایی دفتر سازمان آزادیبخش فلسطین در واشنگتن را عملی و قوانین کنگره را که مانع از ایجاد روابط عادی فلسطین و آمریکا میشود، لغو کنند.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، در جریان دیدار ماه گذشته با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در رامالله، بار دیگر خواستار اجرایی شدن این وعده شد. او بر اهمیت اجرای آنچه دولت بایدن در تعهد خود به راهحل دو کشور، توقف شهرکسازی، حفظ وضعیت تاریخی در مسجداقصی، جلوگیری از اقدامهای یکجانبه اسرائیل و بازگشایی کنسولگری آمریکا در بیتالمقدس به آن اعتقاد دارد، تاکید کرد. عباس همچنین درخواست کرد آن دسته از قوانین آمریکا که سازمان آزادیبخش فلسطین را گروه تروریستی میداند و اسرائیل را به اتخاذ اقدامهای سخت علیه فلسطینیان وامیدارد، لغو شوند.
با این حال، مقامهای آمریکایی در پاسخ به اصرار فلسطینیان، بدون اینکه برای بازگشایی کنسولگری آمریکا در بیتالمقدس تاریخ مشخص و الزامآوری تعیین کنند، پیوسته تاکید میکنند که تلاشها در این زمینه ادامه دارد.
از سوی دیگر، توماس نایدز، سفیر آمریکا در اسرائیل، نیز به این مسئله که بازگشایی کنسولگری در بیتالمقدس به تایید اسرائیل بستگی دارد، اشاره کرده است. او گفت: «موضوع به این سادگی نیست؛ اما این دولتی است که اکثریت را تشکیل میدهد و من ترجیح میدهم که نادیده گرفته نشود.»
نایدز افزود: «فلسطینیها و اسرائیلیها این موضوع را به چالش بزرگی تبدیل کردهاند. من نمیخواهم این هیاهو توجه مرا از کار کردن روی مسائل بزرگتری که راهحل دو کشور را زنده نگه میدارد، دور کند. شکی نیست که ما برای بازگشایی کنسولگری خود در بیتالمقدس تلاش میکنیم اما من نمیخواهم همه انرژی و وقت خود را به این موضوع اختصاص دهم و از پرداختن به مسائل مهم دیگر صرفنظر کنم.»
هرچند فلسطینیها وجود کنسولگری آمریکا در بیتالمقدس را نماد به رسمیت شناختن این شهر بهعنوان پایتخت کشور فلسطین از سوی آمریکا تلقی میکنند، اسرائیلیها اصرار دارند که بیتالمقدس «پایتخت همیشگی» اسرائیل باقی خواهد ماند.
در همین حال، نفتالی بنت، نخستوزیر اسرائیل، بازگشایی کنسولگری آمریکا در قدس را بهشدت رد کرد و افزود: «در بیتالمقدس، هیچ جایی برای کنسولگری آمریکا که در خدمت فلسطینیان باشد، وجود ندارد. ما موضع خود را بهصراحت بیان میکنیم که بیتالمقدس پایتخت کشور اسرائیل است.»
مقامهای فلسطینی در گفتوگو با ایندیپندنت عربی، ارتباط بازگشایی کنسولگری آمریکا در بیتالمقدس با متوقف شدن پرداخت حقوق اسرا و شهدای فلسطینی از تشکیلات خودگردان را رد و خاطرنشان کردند که بلینکن با مطرح کردن این موضوع در دیدار با محمود عباس، باعث شد برخی گمان کنند که بین موضوع بازگشایی کنسولگری و حقوق اسرا و شهدا ارتباطی وجود دارد.
از سوی دیگر، یک مقام فلسطینی تصریح کرد: «واشنگتن به دلیل امتناع اسرائیل و نبود منفعت مشخصی برای آمریکا، در حال حاضر کنسولگری خود در بیتالمقدس را بازگشایی نخواهد کرد.»
واصل ابویوسف، عضو کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین، با اشاره به اینکه واشنگتن به فلسطینیها اطلاع داده که بازگشایی کنسولگری آمریکا در بیتالمقدس به تایید اسرائیل نیاز دارد، گفت که این امر غیرممکن است و هرگز اجرایی نخواهد شد. او افزود که دولت بایدن بدون اینکه برای پیگیری روند سیاسی جدی به منظور حلوفصل منازعه فلسطین و اسرائیل تلاشی کند، قصد دارد تنها اقدامهایی انجام دهد که به کاهش تنش بین فلسطین و اسرائيل و بهبود شرایط زندگی فلسطینیان منجر شود.
© IndependentArabia