سردار حسین سلامی که به تازگی به مقام فرماندهی سپاه پاسداران رسیده است، معروف به موضع‌گیری‌هایی‌ست که فقط از زبان تندترین نیروهای نظام شنیده می‌شود. پربیراه نیست اگر بگوییم که حسین سلامی به تنهایی و با سخنرانی‌های خود می‌تواند آتش جنگ و درگیری را به پا کند. 

سخنان اخیر حسین سلامی بار دیگر مواضع جنگ‌طلبانه این مقام سپاه را برجسته کرد. حسین سلامی که در مراسم افتتاحیه بیست و سومین مجمع سراسری فرماندهان و مسئولین سپاه سخنرانی می‌کرد با اشاره به اینکه «امروز دشمنان عمل می کنند و انقلاب اسلامی ثمره اش را می برد» ادعا کرد: «امروز دشمن نه تنها در حال عقب نشینی از جغرافیای گذشته است، بلکه تحریم‌های اقتصادی علیه ملت ایران کم اثر و بی اثر شده است؛ به تدریج در حاشیه تحولات منطقه و جهان قرار می گیرند و هرچه هزینه می کنند کمتر نتیجه و منفعتی برای آنها حاصل می شود».

سلامی اما در تندترین بخش سخنرانی خود بار دیگر به رجزخوانی علیه کشور اسرائیل پرداخت و مدعی شد: «ما در گام اول انقلاب اسلامی ظرفیت انهدام رژیم جعلی صهیونیستی را فراهم کرده ایم، اما در گام دوم باید این رژیم منحوس از جغرافیای عالم حذف شود و این مهم دیگر آرمان و رویا نبوده و هدفی دست یافتنی است».

فرمانده سپاه پاسداران جمهوری اسلامی هیچ ابایی از موضع‌گیری‌های احتمالی جامعه جهانی برابر این سخنان تهدیدآمیز ندارد. آن‌هم در شرایطی که همین دیروز، ولیعهد عربستان سعودی اعلام کرد که حملات به تاسیسات نفتی عربستان کار ایران بوده، هرچند که ولیعهد عربستان تاکید کرده که نمی‌خواهد راه‌حل نظامی را در پاسخ به این حملات برگزیند و ترجیح می‌دهد تا مساله از راه گفت‌وگو و از مسیر دیپلماسی حل شود اما استفاده از زبان تهدید علیه اسرائیل، که جدی‌ترین مخالف ادامه مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب است، می‌تواند رویکرد دیگران را نیز به امکان گفت‌وگو و استفاده از ابزار دیپلماسی تغییر دهد.  

شاید شنیدن چنان سخنان تهدیدآمیزی از سوی این فرمانده سپاه چندان عجیب به نظر نرسد اما هم‌زمانی این سخنان جنگ‌طلبانه با حرف‌های امروز حسن روحانی پرده از تناقض غریبی برمی‌دارد که گویی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی سایه انداخته است.

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، پیش از سفر به ارمنستان و با اشاره به جلسات برگزار شده در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «در ۱+۴ هم در سطح وزرا بحث و جلسه داشتند؛ البته آمادگی‌هایی برای ۱+۵ به وجود آمده بود. چارچوب‌های ۱+۵ مورد توافق همه طرف‌ها یعنی هفت کشور قرار گرفت. یک گام مهم برداشته شد. این گام می تواند به شکل های دیگر ادامه پیدا کند. مساله بسیار مهم این است که ما بتوانیم مساله هسته‌ای را در روال قانونی و بین‌المللی قراردهیم و دیگران را به توبه تشویق کنیم و این زمینه اش آماده بود حالا می‌شود این را در شرایط بهتری آماده کرد». روحانی البته گفت که روز چهارشنبه بیشتر دراین‌باره توضیح خواهد داد. 

حرف‌های روحانی و ادعای وی درباره به جریان انداختن پرونده هسته‌ای ایران در مسیر قانونی و به زعم او قانع کردن دیگر کشورها به «توبه»، با لحن تهدیدآمیز فرمانده سپاه هیچ تناسبی ندارد و گویی تلاش حسن روحانی برای ساختن چهره صلح‌طلب از جمهوری اسلامی تنها نمایشی‌ست تکراری.

 از سوی دیگر عباس موسوی، سخن‌گوی وزارت‌امورخارجه، با اشاره به تهدید اتحادیه اروپا درباره خروج از برجام گفت: «از تهدید اتحادیه اروپا برای بیرون‌رفتن از برجام و احتمال فرستادن پرونده ایران به شورای امنیت ملل متحد خبری ندارم اما اگر می‌خواهند سازوکار ماشه بهره‌گیرند، این کار غیرقانونی است».

به گفته موسوی «اگر اروپایی‌ها روند بازگشت تحریم‌ها را پی بگیرند، این کار همین حالا مُرده است چرا که ما کارهای جبرانی را در برجام پیش‌بینی کرده بودیم. یعنی اگر ایران برجام را نقض می‌‌کرد، آن‌ها می‌توانستند از سازوکار ماشه بهره‌بگیرند اما اگر آن‌ها برجام را زیر پا می‌گذاشتند، قرار شده‌بود ایران در چارچوب دو ماده ۲۶ و ۳۶ برجام، کارهای جبرانی بکند».

«سازوکار ماشه» که در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام پیش‌بینی شده است، زمانی به کار می‌افتد که یکی از طرف‌های برجام اعتراض کند که طرف مقابل، به برجام پای‌بند نمانده و اگر این اعتراض در کمیسیون مشترک برجام و سپس در سطح وزیران خارجی و دست‌آخر در کمیسیون داوری سه‌نفره حل نشود، به شورای‌امنیت سازمان ملل واگذار خواهد شد و نکته مهم در این مقطع این است که در شورای امنیت سازمان‌ملل هم نه پای‌بند‌بودن یا نبودن ایران یا طرف مقابل به برجام بلکه «ادامه لغو تحریم‌های پیش‌از برجام علیه ایران» به رای گذاشته خواهد شد. 

چند روز پیش و در روزهایی که مقامات جمهوری اسلامی در مجمع عمومی سازمان ملل بودند، اروپایی‌های عضو برجام گفتند که اگر ایران یک‌گام دیگر به‌سوی کاهش تعهدات خود در برجام بردارد، اروپایی‌ها نیز از برجام بیرون خواهند رفت. 

مشخص نیست که سیاست خارجه جمهوری اسلامی ایران بر پاشنه کدام در می‌چرخد؟ از سوی زبان تهدید و جنگ‌طلبی مقامات بزرگترین و قوی‌ترین نیروی نظامی کشور مدام بر طبل جنگ‌طلبی می‌کوبند و از سوی دیگر دستگاه دیپلماسی دولت به دنبال راه‌کارهایی‌ست تا دوباره بتواند با طرف‌های غربی برسر میز مذاکره بنشیند هرچند که بعید است صدای تهدید به نابودی اسرائیل دیگر کشورهای دنیا را مجاب کند تا با جمهوری اسلامی به مذاکره بنشاند.