سازمان ملل متحد اعلام کرد شبهنظامیان حوثی یمن تعهد کردهاند که بهکارگیری کودک-سربازان در صفوف نبرد خود را متوقف کنند. بنابر اعلام این نهاد بینالمللی، در طول جنگ داخلی هفتساله یمن، هزاران کودک در صفوف شورشیان حوثی جنگیده و بسیاری از آنها کشته شدهاند.
استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل متحد، روز دوشنبه، ۲۹ فروردینماه، اعلام کرد حوثیها با امضای یک «برنامه اقدام» (action plan) این سازمان، تعهد کردهاند که به عضوگیری یا استفاده از کودکان در درگیریهای مسلحانه، کشتن یا دچار معلولیت کردن کودکان و حمله به مدارس و بیمارستانها پایان دهند و از چنین اقدامهایی جلوگیری کنند. به گفته او، آنها متعهد شدهاند تا ظرف شش ماه کودکان را در میان نیروهای خود شناسایی و آنها را ترخیص کنند.
سازمان ملل متحد اعلام کرد دولت یمن نیز که در سطح بینالمللی بهرسمیت شناخته شده است، با امضای چندین سند از سال ۲۰۱۴ به اینسو، تعهدهای مشابهی را پذیرفته است.
دوجاریک افزود: «طرفهای اصلی درگیری [در یمن] همگی از امروز تعهدهایی را برای پایان دادن و جلوگیری از تخلفات شدید علیه کودکان امضا کردهاند.»
به گزارش آسوشیتدپرس، حوثیها این توافق را طرحی برای «محافظت از کودکان» خواندند و عبدالله حجر، یکی از دیپلماتهای ارشد آنها، کسی بود که ازسوی که این گروه شبهنظامی مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران، «برنامه اقدام» سازمان ملل متحد را امضا کرد. در مراسمی که بهمناسبت این توافق در صنعا، پایتخت یمن، برگزار شد، نمایندگان صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) در کنار مقامهای حوثی مقابل دوربین رسانهها قرار گرفتند.
ویرجینیا گامبا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد برای امور کودکان در درگیریهای مسلحانه، این اقدام حوثیها را «گامی مثبت و دلگرمکننده» برای حمایت از کودکان یمن دانست، اما درضمن با اشاره به ضرورت عملیشدن این برنامه، افزود که «دشوارترین بخش سفر اکنون آغاز میشود».
گامبا که او نیز بهعنوان شاهدی بر تعهد حوثیها، این سند را در نیویورک امضا کرده است، در بیانیهای اعلام کرد: «این برنامه اقدام باید بهطور کامل اجرا و منجر به اقدامهای ملموس برای بهبود حمایت از کودکان در یمن شود.» او از همه طرفهای درگیری خواست تا «از فرصت آتشبس فعلی برای اولویت دادن به حقوق کودکان و نیازهای آنها استفاده کنند».
طرفهای درگیر در یمن برای نخستینبار در سالهای گذشته، با برقراری یک آتشبس دوماهه تجدیدپذیر از ۱۳ فروردینماه (اول ماه رمضان قمری)، موافقت کردند که امیدهای محتاطانهای برای احتمال پایان جنگ طولانی یمن ایجاد کرده است.
پس از آن، در ۱۸ فروردینماه (۷ آوریل)، عبدربه منصور هادی، رئیس جمهوری پیشین یمن، ضمن اعلام کنارهگیری، قدرت را به شورای ریاست جمهوری واگذار کرد که قرار است مذاکرات با حوثیها را پیگیری کند. این تغییر رهبری استقبال عربستان سعودی و چند کشور دیگر را بههمراه داشته و گامی اساسی در راستای دستیابی به صلح در یمن تلقی شده است.
از زمانی که حوثیها در اواخر سال ۲۰۱۴ میلادی، کنترل صنعا، پایتخت یمن، را در دست گرفتند، این کشور درگیر خشونت و جنگ داخلی بوده است؛ یک سال پس از آن، ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی و با حضور امارات متحده عربی، در حمایت از دولت قانونی یمن وارد جنگ با حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران شد که با وجود تلاشهای مکرر برای خاتمه آن، همچنان ادامه داشته است.
ناظران جنگ تخمین میزنند که در این درگیریها بیشاز ۱۴۵۰۰ غیرنظامی و درکل ۱۵۰هزار نفر با احتساب جنگجویان، کشته شده باشند. این جنگ هفتساله که به نوعی درگیری نیابتی بین جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی تبدیل شده، بحران انسانی وخیم و گستردهای را درپی داشته است که سازمان ملل آن را بدترین بحران انسانی در جهان میداند. در اثر این جنگ، میلیونها نفر در آستانه قحطی قرار دارند و زندگی ۸۰ درصد از جمعیت یمن به کمکهای بشردوستانه متکی است.
کارشناسان سازمان ملل متحد در سالهای گذشته بارها اعلام کردهاند که حوثیها از میان کودکان عضوگیری میکنند و از اردوگاههای تابستانی و مساجد برای مغزشویی و همچنین آموزش نحوه بهکارگیری سلاح به آنها استفاده میکنند.
بنابر ارزیابی سازمان ملل متحد، نزدیک به ۳۵۰۰ کودک در جنگ داخلی یمن بهکار گرفته شدهاند، اما یک مقام ارشد نظامی حوثیها در سال ۲۰۱۸ به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته بود که این گروه تا آن زمان ۱۸هزار کودک-سرباز را وارد صفوف نیروهای خود کرده بود.
همچنین چند کودک-سرباز پیشین به این رسانه گفته بودند که حتی پسران کمسنوسالی که بیش از ۱۰ سال ندارند، در این نیروها بهخدمت گرفته میشوند. در آن زمان، سخنگوی شبهنظامیان حوثی هرگونه استخدام سیستماتیک افراد زیر ۱۸ سال را تکذیب کرد و گفت که دستورهایی برای رد کودکانی که سعی در پیوستن به این نیروها داشتند، صادر شده است.
سازمان ملل متحد اعلام کرده است که درمجموع بیش از ۱۰هزار و ۲۰۰ کودک در جنگی که از سال ۲۰۱۵ در یمن جریان دارد، جان خود را از دست داده یا معلول شدهاند. البته بهطور دقیق مشخص نیست که چه تعداد از آنها بهعنوان عضوی از نیروهای درگیر در جنگ کشته شدهاند.
اما براساس یک گزارش سازمان ملل متحد که در ماه ژانویه سال جاری منتشر شد، از کودک-سربازهایی که برای حوثیها میجنگیدند، در سال ۲۰۲۰ نزدیکبه ۱۵۰۰ نفر و در سال ۲۰۲۱ هم بیشاز ۵۰۰ کودک دیگر کشته شدهاند.