محمد محقق رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان و عضو هیئت رهبری شورای عالی مقاومت ملی افغانستان است. او در ۲۰ سال گذشته، مناصب مهم دولتی در اختیار داشت و حزب تحت رهبری او یکی از احزاب مرکزی هزاره‌های افغانستان است که از زمان تاسیس در سال ۱۳۶۸ تا هشت ماه قبل که طالبان به قدرت بازگشت، به نمایندگی از مردم هزاره در ساختار سیاسی و نظامی در افغانستان حضور داشت.
در صبح روز پانزدهم اوت سال ۲۰۲۱، محمد محقق با جمعی از رهبران سیاسی افغانستان به قصد گفت‌وگو با مقام‌های پاکستان که ظاهرا به پایان جنگ و یافتن یک راه‌حل سیاسی تمایل داشتند، به اسلام‌آباد رفت؛ اما چند ساعت پس از خروج محقق و جمعی دیگر از رهبران از کابل، اشرف غنی هم کابل را ترک کرد و نیروهای طالبان بدون درگیری وارد کابل شدند.
محقق اکنون در خارج از افغانستان است و همچنان بر شروع مجدد مذاکره با طالبان با پادرمیانی سازمان ملل متحد برای تشکیل دولتی فراگیر و پایان دادن به بحران جاری در افغانستان تاکید دارد. او معتقد است که با وجود طالبان در قدرت و تداوم دولت انحصاری این گروه، بحران افغانستان پایان نمی‌یابد. به باور محقق، سازمان ملل متحد باید مدیریت اوضاع در افغانستان را در دست بگیرد و برای پایان بحران و کشتار جاری، نیروی حافظ صلح به آن کشور اعزام کند.
محمد محقق در گفتوگوی اختصاصی با ایندیپندنت فارسی گفت که ادامه حضور طالبان در قدرت در افغانستان، به گسترش بحران و افزایش کشتارها منجر می‌شود. او در مورد موج جدیدی از کشتار در افغانستان که از یک هفته پیش افزایش یافته است و هدف عمده آن نیز قوم هزاره‌‌اند، افزود: « طالبان در ماه‌های نخست سلطه خود بر افغانستان، هشدار داد که اگر دولت‌های جهان آن‌ها را به رسمیت نشناسند، امنیت افغانستان و جهان به خطر خواهد افتاد. حالا که با گذشت هشت ماه، هیچ دولتی چنین نکرد و آن‌ها با راه‌اندازی موجی از کشتار می‌خواهند توجه دولت‌های جهان را به این موضوع جلب کنند که به رسمیت نشناختن شدن این گروه به کشتار هولناک مردم منجر می‌شود.»
در حالی که مسئولیت بیشتر حملات اخیر را گروه داعش خراسان به عهده گرفته است، محمد محقق می‌گوید که داعش نام مستعار طالبان است؛ «چون هر زمانی که طالبان بخواهد از حملات تروریستی استفاده سیاسی کند، آن را به نام داعش اعلام می‌کند.» به باور محقق، ماهیت و تفکر کشتار هزاره‌ها و ستیز با شیعیان از استوانه‌های فکری گروه طالبان است و تا زمانی که این تفکر در افغانستان زنده باشد، ماشین کشتار ایدئولوژیک در این کشور متوقف نمی‌شود.
محقق در مورد وجود ذهنیت هزاره‌ستیزی و ضدشیعی در میان طالبان گفت: «در گروه طالبان، فقط عده محدودی که با دولت‌های جهان در معامله‌اند می‌گویند که ما با هزاره‌ها و شیعه‌ها مشکلی نداریم. در حالی که بقیه ساختارهای طالبان ماهیت ضدهزاره و ضدشیعه دارند.»
رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان می‌افزاید که جز «حلقه معامله‌گران»، بقیه طالبان با سایر جریان‌های تروریستی مانند القاعده و داعش تفاوتی ندارند. محقق افزود: «تروریسم مانند ویروس کرونا نسخه‌های متفاوتی دارد و یکی از این نسخه‌ها طالبان است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
جنگ در افغانستان آغاز شده است
محمد محقق روز پنجشنبه، یکم اردیبهشت، پس از انفجار مرگبار در مسجد سه‌دکان مزارشریف، در مطلبی که در صفحه رسمی خود در فیس‌بوک منتشر کرد، از مردم هزاره خواست مسلح شوند و در برابر موج جدید حملات از خود محافظت کنند.
محقق در پاسخ به این پرسش که چه گزینه‌ای را برای کنار زدن طالبان از قدرت و پایان بخشیدن به بحران افغانستان قابل دسترس و مناسب می‌داند، گفت: «در این مرحله ما تلاش داریم برای حل بحران افغانستان راه‌های سیاسی را جست‌وجو کنیم. پادرمیانی سازمان ملل متحد و اعزام نیروی حافظ صلح می‌تواند یکی از گزینه‌های مناسب باشد. تا زمانی که یک دولت فراگیر و مورد قبول همه اقوام افغانستان شکل نگیرد، بحران همچنان ادامه خواهد داشت.»
محقق در مورد استفاده از گزینه نظامی برای مقابله با طالبان گفت که به دلیل حمایت دولت‌های منطقه از طالبان این گزینه را فعلا میسر نمی‌داند، اما نمیتوان از وقوع جنگ در افغانستان جلوگیری کرد. او تصریح کرد: «اینکه من می‌گویم جنگ نمی‌کنم به این معنا نیست که در افغانستان جنگی نمی‌شود. همین اکنون جنگ آغاز شده و در حال گسترش است.»
او هزاره‌ها را یکی از قربانیان سلطه تفکر طالبانی در افغانستان دانست که به دلیل نژاد و مذهبشان هدف قرار می‌گیرند و از دولت‌های جهان و سازمان ملل تقاضا کرد کشتار هزاره‌ها در افغانستان را به عنوان نسل‌کشی به رسمیت بشناسند تا زمینه راه‌اندازی سازوکارهایی برای متوقف کردن این نسل‌کشی فراهم شود.
محقق می‌گوید که با احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی، مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی، عطامحمدنور، از رهبران جمعیت اسلامی و دیگر رهبران سیاسی افغانستان در تماس است و همگی برای یافتن یک راهکار مشخص برای کمک به پایان بحران در افغانستان تلاش می‌کنند.
هرچند محقق تاکنون از جنگ علیه طالبان حمایت نکرده، می‌گوید که به هواداران و افرادش در افغانستان دستور داده است تا زمانی که طالبان به آنان حمله نکرده‌اند، دست به اقدام مسلحانه نزنند.
طالبان کشتار هزاره‌ها را کوچک جلوه می‌دهند
طالبان آمار کشته‌شده‌های حمله به مدرسه عبدالرحیم شهید و مرکز آموزشی ممتاز را که روز سه‌شنبه، ۳۰ فروردین، رخ داد، شش کشته و ۱۱ زخمی گزارش داد، در حالی که محقق می‌گوید بر اساس تماس‌هایی که با مردم دارد، دریافته است که در این حمله ۷۳ نفر کشته و ۱۲۶ نفر دیگر زخمی شده‌اند. طالبان همچنین تعداد کشته‌ها و زخمی‌های انفجار در مسجد سه‌دکان مزارشریف را که روز پنجشنبه رخ داد، ۱۰ کشته و ۱۵ زخمی گزارش داد؛ در حالی که محقق می‌گوید در این حمله ۶۱ نفر کشته و ۶۰ نفر زخمی شده‌اند.
روزهای سه‌شنبه و پنجشنبه، منابع مردمی در کابل و مزارشریف نیز در گفت‌وگو با ایندیپندنت فارسی آمار طالبان را نادرست خواندند و گفتند که شمار کشته‌ها و زخمی‌ها بسیار بیشتر است.
رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان معتقد است که در حملات انتحاری و انفجاری گذشته، تعداد زخمی‌ها از کشته‌ها بیشتر بود؛ چون به زخمی‌ها رسیدگی می‌شد، اما اکنون طالبان با محاصره کردن محل حادثه، از رسیدگی به زخمی‌ها جلوگیری می‌کند و در نتیجه کسانی که حالشان وخیم است قبل از رسیدن به بیمارستان جان می‌دهند.
او می‌افزاید که طالبان تلاش دارند با اعمال سانسور بر رسانه‌ها، تلفاتی را که در آن هزاره‌ها هدف قرار می‌گیرند، کم گزارش دهند تا این حوادث را کوچک‌نمایی کند و کسی برای رسیدگی به اوضاع دشوار هزاره‌ها اقدامی نکند.
