شهروندان افغان‌ که در جریان عملیات تخلیه نظامی یا از راه‌های دیگر پس از تسلط طالبان، با عجله از افغانستان خارج شدند و فرصت برداشت پول از حساب‌های بانکی‌شان را نداشتند، اکنون در خارج از افغانستان به پول خود دسترسی ندارند. اغلب این افراد می‌خواهند پولشان را به حساب یکی از اعضای خانواده یا دوستانشان که در افغانستان حضور دارند، منتقل کنند تا آن‌ها بتوانند پول را از حساب خارج کنند و به کمک صرافی‌ها به صاحبان اصلی برسانند. برخی از کارمندان بانک‌های خصوصی افغانستان، با گرفتن نصف یا درصدی از پول موجود در حساب‌های این افراد، پول‌های آن‌ها را غیرقانونی به حساب‌های موردنظرشان منتقل می‌کنند.

پس از تسلط طالبان بر افغانستان، در کمتر از یک ماه نزدیک به ۱۰ هزار نفر شامل کارمندان دولت، سازمان‌های خصوصی و سازمان‌های بین‌المللی به کمک پروازهای تخلیه نظامی از افغانستان خارج شدند. علاوه بر این، هزاران تن دیگر با داشتن ویزای کشورهای ترکیه، هند و امارات متحده عربی یا گرفتن ویزا از ایران و پاکستان از کشور خارج شدند. این افراد از یک‌سو به دلیل عجله و شتاب در خارج شدن از کشور موفق به برداشتن پول از حساب‌های بانکی‌شان در افغانستان نشدند و از سوی دیگر، مسدود شدن ذخایر بانک مرکزی افغانستان در آمریکا سبب شد فشار شدیدی بر سیستم بانکی افغانستان وارد شود و بانک‌های خصوصی برای هفته‌ها مسدود شوند. پس از گشایش بانک‌ها نیز برداشت پول از حساب‌های شخصی، محدود شد.

زهره (نام مستعار)، مشتری عزیزی بانک است. او و همسر برادرش که اکنون در خارج از افغانستان به‌سر می‌برد، هر دو از سال‌ها پیش در عزیزی بانک حساب داشتند. زهره در گفت‌وگو با ایندیپندنت فارسی گفت همسر برادرش که معلم بود، پول پس‌اندازش را در عزیزی بانک نگه می‌داشت؛ اما با سقوط کشور به دست طالبان، او با خانواده‌اش از افغانستان خارج شد و نتوانست پولش را از بانک بردارد.

زهره گفت: «به دنبال یافتن راهی برای انتقال پول همسر برادرم به حساب خودم به بانک مراجعه کردم و گفتم چون هر دو در یک بانک حساب داریم، اگر پول او را به حساب من منتقل کنند من می‌توانم به تدریج پول را هر هفته بردارم و از طریق صرافی برای همسر برادرم در خارج از کشور بفرستم.»

یکی از کارمندان در یکی از شبعه‌های عزیزی بانک در کابل به او گفت: «اگر نصف پول را به من بدهید می‌توانم بقیه پول را از حساب همسر برادرت به حساب تو منتقل کنم.»

او گفت: «تهیه سند وکالت امکان‌پذیر نیست. همسر برادرم هم نمی‌تواند به افغانستان بازگردد. پس ما تصمیم گرفتیم ۴۰ درصد پول را به کارمند عزیزی بانک بدهیم. او سرانجام بقیه پول را به حساب من منتقل کرد.»

در حال حاضر به‌جز بانک بین‌المللی افغانستان (AIB)، مشتریان دیگر بانک‌های خصوصی افغانستان قادر به برداشت پول از حسابشان در خارج از کشور نیستند. این افراد تلاش می‌کنند پولشان را به حساب دوستان یا اعضای خانواده‌شان در افغانستان منتقل کنند؛ اما این کار بدون حضور صاحب حساب در بانک ممکن نیست. تنها راه دیگری که وجود دارد، تهیه یک سند وکالت است که شخص باید در یکی از سفارتخانه‌های افغانستان یک نامه وکالت به نام یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستانش بنویسد؛ به‌وسیله این نامه پس از طی مراحل رسمی و قانونی در وزارت خارجه افغانستان و دادگاه عالی، سرانجام اختیار حساب بانکی شخص به کسی دیگری منتقل می‌شود؛ اما این کار در حال حاضر، با توجه به وضعیت نابسامان سفارتخانه‌ها و ساختار اداری در داخل افغانستان ناممکن به نظر می‌رسد.

کارکنان برخی از بانک‌های خصوصی در افغانستان با سوءاستفاده از اجبار مشتریان، از آنان می‌خواهند تا بخشی از پول موجود در حسابشان را رشوه بدهند تا پول باقی‌مانده‌ را بدون نیاز به حضور در بانک یا تهیه سند وکالت به حساب دوستان یا اعضای خانواده منتقل کنند.

مورد مربوط به زهره، تنها موردی نیست که به ایندیپندنت فارسی گزارش شده است؛ برخی دیگر از مشتریان عزیزی بانک نیز داستان مشابهی را گزارش کرده‌اند. علاوه بر این، گزارش‌هایی هم از دیگر بانک‌های خصوصی افغانستان وجود دارد که نشان می‌دهند روند مشابهی در دیگر بانک‌های کوچک نیز در جریان است.

درحالی‌که بیشتر بانک‌های خصوصی در افغانستان، کارت‌های خودپرداز (‌ATM Card) را به عنوان یکی از خدمات بانکی تبلیغ می‌کردند، اما پس از سقوط کشور به دست طالبان و زمانی که مردم به خارج از کشور مهاجر کردند، متوجه شدند که بیشتر این کارت‌ها در دستگاه‌های خودپرداز خارج از افغانستان قابل استفاده نیستند. به دلیل فشار اقتصادی وارد شده بر افغانستان که روند ارائه خدمات در بانک‌های این کشور را محدود کرده است، مردم حتی در داخل افغانستان نیز برای دریافت پول از حساب بانکی خود مشکل دارند.