یکی از عناصر زیباییشناختی که در معماری خانههای مدرن به چشم میآید، میلی آشکار برای مقابله با گرانش است. از منحنیها و اشکال نامتقارن گرفته تا پلانهای طبقه باز، از ملبورن استرالیا تا نیویورک، معماران اکتشافهای سِر اسحاق نیوتون را به انواع مختلف به چالش کشیدهاند.
در ادامه به معرفی ۹ خانه میپردازیم که درک کلی ما از حفظ تعادل را تغییر میدهند. معماران خلاقی که این سازههای جسورانه را بهثمر رساندهاند، شاید کاربردیترین خانهها را طراحی نکرده باشند، اما این سازهها گواهیاند بر بیحد و مرز بودن معماری معاصر.
۱) ملبورن، استرالیا
شرکت معماری استرالیایی جکسون کلمنتس باروز (Jackson Clements Burrows) با معماری این خانه که با انتخابی هوشمندانه «خانه تروجان» نامگذاری شده، تعریفی دوباره به اصطلاح «کسبوکار در جلو و مهمانی در عقب» داده است. با ورود به خیابان با خانه ساده آجری قرمزی مواجه میشوید که از ساختههای اوایل قرن بیستم است. هیچ چیز عجیبوغریبی بهچشم نمیآید و کاملا با منازل همسایه در تناسب است، اما پشت خانه، معماران بخشی را اضافه کردهاند که گویی از آینده سر برآورده است: مربعی ۱۷۰۰ فوتی که یک طبقه کامل در بالای ساختمان و بیرون از آن است: معلق روی هوا. علت آنکه نام آن را «خانه تروجان» گذاشتهاند هم این است که وقتی پردهها از داخل بسته میشوند، اهالی خانه میتوانند بیرون را ببینند، اما کسی نمیتواند داخل خانه را ببیند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
۲) مورسیا، اسپانیا
«خانه متقاطع» شرکت معماری اسپانیایی کلاول آرکیتکتوس اسوسیدوس (Clavel Arquitectos Asociados)، ممکن است ظاهر پیچیدهای داشته باشد اما از بلوکهای خانهسازی اسباببازی الهام گرفته شده که چینش سادهای دارند. این خانه، دو بلوک بتنی با کنارههای گرد دارد که هر دو بهطول ۶۵ فوت و عرض ۱۶ فوت، دقیقا هماندازهاند، اما بلوک بالایی با زاویه ۳۵ درجه روی هوا و بالای سطح زمین است.
۳) سافولک، انگلستان
این خانه را استودیوی هلندی MVRDV ساخته و نام آن را «خانه تراز» گذاشته است. خانهای ساختهشده با فلز براق که با بیرون بودن بخش بزرگی از آن و معلق بودن روی سطح زمین، مطابق اسمش عمل میکند. شاید ساختار آن با شکل مستطیلی و سقف شیبدار، سنتی بهنظر برسد، اما همین مستطیل از لبه یک تپه، روی هوا معلق ایستاده است. باید بدانید که با وجود چنین معماریای، در طول روزهای بادی هم شاهد واژگونی آن نخواهیم بود، چراکه بخش دیگری که روی زمین قرار دارد، با طول ۵۰ فوت، از مواد بسیار سنگینتری نسبت به بخش معلق ساخته شده است.
۴) واکابوک، نیویورک
شرکت معماران رافائل وینولی (Rafael Viñoly Architects)، نخستین شرکتی نیست که از طبیعت بهعنوان نقطه شروعی برای طراحی یک منزل استفاده میکند، اما این معماران در واکابوک نیویورک که حدود یک ساعتونیم از منهتن فاصله دارد، سه هکتار از منظره طبیعی آنجا را تا یک طبقه این خانه بالا بردند. ساختار اصلی منزل شامل خانهای یکطبقه است که در سال ۱۹۵۴ ساخته شد. ایده اصلی معماران در مدرنسازی این خانه، رفتن به پشت بام این خانه متروکه و ساختن طبقهای تازه و بزرگتر روی آن بود: مانند یک خانه درختی شیک و مجلل.
۵) ملبورن، استرالیا
این یکی «خانه رو به تپه» نام دارد که شرکت معماری استرالیایی دنتون کورکر مارشال (Denton Corker Marshall) آن را ساخته است و دقیقا همان کاری را میکند که نامش میگوید: ارائه منظرهای تماشایی از تپه، بهویژه منظرهای رو به منطقه شرابسازی (Yarra Valley)، جایی که خانه واقع شده است. دو بخش مستطیلی این خانه که روی هم سوار شدهاند، بهطور جداگانه چیز خاصی محسوب نمیشوند، اما در کنار هم قطعهای را تشکیل میدهند که جواهری استثنایی در معماری به حساب میآید.
۶) اپاتیا، کرواسی
بیشتر ویلاها در اپتیا ریویرا در فضاهای باز و پرجلوه ساخته شدهاند، اما «خانه لانه و غار» شرکت معماری کروات ایدیس توراتو (Idis Turato) کاملا متفاوت است: خانهای مخفی. و البته که هدف معمار همین بود. او خانه را تنها با در نظر گرفتن دو عنصر ساختاری بنا کرد. با چرخش طبقه بالا در هنگام ساخت، مردم اگر از جلو خانه به آن نگاه کنند، نمیتوانند بفهمند که زاویه تیز منزل را میبینند. مانند بسیاری منازل دیگر در شهر ساحلی اپاتیا، خانه لانه و غار هم آفتابگیر است و بسته به اینکه چه ساعتی از روز باشد، برای لذت بردن از فضای باز سایههای دلچسبی ایجاد میکند.
۷) تورنتو، کانادا
شرکت معماران درو مندل (Drew Mandel Architects)، خانهای ساخته است بهنام «خانه دره سداروال» که الزامهای ساختمانی برنامهریزیشده را به چالش میکشد، بیشترین نما از دره سداروال را به ساکنان میدهد و موجی از انوار طبیعی را به خانه میآورد. در طبقه همکف، تلفیق محیط داخلی با حیاط صمیمی بیرون، به فضایی شیشهای در پشت ملک منتهی میشود. طبقه بالا با روکش ساخت روی، به استخر حیاط چشمانداز دارد. شاید اینها جلوههای معماری مدرن در عصر امروز باشند.
۸) زاکوپانه، لهستان
معماران شرکت یوسوپووا (Yousupova) که در کییف مستقرند، شاهکاری در جنگلهای انبوه و مرموز زاکوپانه لهستان خلق کردهاند. خانه اگرچه با عرشهای کنسولی مجهز به شیشههای انعکاسی مدرن، بسیار امروزی جلوه میکند، اما در عین حال بهدلیل ترکیب سنگ و چوب در ساخت آن، با کوههای اطراف هماهنگی دارد.
۹) آترتون، کالیفرنیا
خانهای که شرکت معماران ناتوما استنلی سایتویتز (Stanley Saitowitz Natoma Architects) ساختهاند، «خانه اوز» نام دارد و پشت دیواری بتنی پنهان است و پس از یک رانندگی طولانی و پر پیچوخم نمایان میشود. این خانه شامل دو فضای اِلشکل است که یکی روی دیگری سوار شده است و امکان داشتن فضای کافی برای حیاطی بزرگ را نشان میدهد. این خانه، جلوهای از مواد شفاف و عمدتا شیشه است و طوری طراحی شده که گویی از دو پروفیل عظیم ساخته شده است. هدف معماران از این طراحی، گسترش فضا و کاهش نقش فرم در ساخت بود.