در افغانستان، «گم شدن» یک مسئله بسیار پیش پا افتاده است. البته منظور گم شدن ساعت مچی یا کیف جیبی یا موبایل نیست؛ بلکه گم شدن چیزهایی همچون پرونده قطور جزایی یک متهم، یا گذشته پربار یک مجرم شناخته شده، یا مدارک مالکیت یک بینوا که زمینش چشم یک غاصب را گرفته است. در عرصه انتخابات نیز داستان از همین قرار است: گاهی صندوق‌های رای گم می‌شود، گاهی دفترچه‌های رای، و گاهی هم دستگاه‌های بیومتریک. این بار، مسئولان کمیسیون انتخابات به‌تازگی گفته‌اند که تعدادی از داستگاه‌های بیومتریک در شهر کابل گم شده است. آنان همچنین گفته‌اند که گویا «زورمندان»، تعدادی از کارت‌های حافظه دستگاه‌های بیومتریک را نیز با خود برده‌اند. البته مقام‌های کمیسیون بیشتر از این توضیح نداده‌اند، و هنوز روشن نیست که دستگاه‌های بیومتریک گم شده، نخست نزد چه کسانی بوده‌اند، و کارت‌های حافظه را زورمندانِ وابسته به کدام جریان و جناح سیاسی غصب کرده‌اند. این ابهام، باعث شده است تا انگشت اتهام به طرف هر کسی دراز شود. ابهامات زیادی البته در این مورد هست که باید بررسی شود؛ از جمله آن که دستگاه‌های بیومتریک مربوط کدام مرکز رای‌گیری بوده است و در آن مرکز، به نفع کدام‌یک از نامزدهای انتخابات، رای بیشتری به صندوق‌ها ریخته شده است، و نیز این نکته که کدام‌یک از نامزدها از نبود این دستگاه‌ها سود، یا زیان خواهد برد.
نبود دستگاه‌های بیومتریک چه مشکلی ایجاد می‌کند؟
یکی از چالش‌های پیش رو در انتخابات ریاست جمهوری ششم مهر، چگونگی تفکیک آرای بیومتریک از آرای غیر بیومتریک است. بخش زیادی از آرایی که به صندوق‌ها ریخته شده است، بیومتریک نیست، و دستگاه‌های موجود در مراکز رای گیری، می‌تواند بهترین مدرک در مورد تعداد آرای بیومتریک یا غیر بیومتریک باشد. به همین دلیل، نبود دستگاه‌های بیومتریک، یا حتی نبود کارت‌های حافظه که آرا را در خود ثبت کرده است، می‌تواند تفکیک آرای بیومتریک و غیربیومتریک را با مشکل رو‌به‌رو سازد. کمیسیون انتخابات گفته است که در ۲۷ مهر ماه، نتایج ابتدایی آراء را اعلام خواهد کرد. اما پیش از آن، باید در مورد تفکیک آراء نیز اقداماتی انجام شود. حالا که ۶ دستگاه بیومتریک و ۲۲ کارت حافظه گم شده است، هزاران رای در حالت معلق باقی می‌مانند و تصمیم‌گیری در مورد آن‌ها دشوار خواهد بود. با این حال، این‌ها چالش‌های کوچکی فراراه انتخابات ریاست جمهوری است، و چالش‌های بزرگ‌تری هم هست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
چالش‌های بزرگ کدام‌ها هستند؟
اگرچه انتخابات ریاست جمهوری ششم مهر، در فضای نسبتا امنی برگزار شد، ولی استقبال چندانی به‌دست نیاورد. بر اساس آماری که کمیسیون انتخابات در مورد میزان حضور رای دهنده‌ها در این انتخابات داده است، اندکی بیش از دو و نیم میلیون نفر در آن شرکت کرده‌اند. این در حالی‌ست که بیش از ۹ میلیون نفر برای اشتراک در انتخابات ثبت نام کرده بودند، یا بهتر است گفته شود، بیش از ۹ میلیون برچسب به شناسنامه‌های افرادی که واجد شرایط رای دهی بودند، نصب شده بود. با این حساب، کمی بیشتر از ۲۰ درصد از واجدان شرایط رای دهی، در این انتخابات شرکت کرده‌اند. هرچند، به گفته مقام‌ها در کمیسیون انتخابات، کاهش حضور مردم در انتخابات ریاست جمهوری، تاثیری بر مشروعیت آن ندارد، اما مشخص است که می‌تواند نوعی دوری آنان از دولت را به نمایش بگذارد. دلایل مشخص عدم حضور کافی مردم در انتخابات، بی باوری به دولت‌های بر خاسته از رای مردم، تقلب‌های فراوان در انتخابات گذشته، یاس و ناامیدی مردم از سیاست‌مداران، و همچنین، تحریکات و تهدید‌های پی‌در‌پی مخالفان دولت افغانستان است. حالا اگر کمیسیون آرای غیربیومتریک را نیز از این جمع کم کند، تعداد رای دهنده‌ها بیشتر کاهش خواهد یافت. هرچند، با همین تعداد آراء نیز می‌توان تیمی را برنده انتخابات عنوان کرد، ولی میزان پایین آراء برای دولتی که آن تیم تشکیل دهد، همواره به عنوان یک نقطه‌ضعف مطرح خواهد بود. بسیاری بر این باورند که با وجود تعداد نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و تعداد آرای ریخته شده به صندوق‌ها، احتمال رفتن انتخابات به دور دوم نیز زیاد است. اما فعلا باید منتظر ماند و دید که کمیسیون انتخابات در ۲۷ مهر ماه نتایج انتخابات را چگونه اعلام می‌کند و با ادعاها، اتهام‌ها، و اختلاف‌نظرها، چگونه برخورد می‌شود.
