پس از گذشت نزدیک به دو سال از زمانی که دولت اسرائیل پروژه احداث یک خط تله‌کابین برای اتصال دو بخش شرقی و غربی شهر قدیمی بیت‌المقدس را تصویب کرد، دادگاه عالی اسرائیل آخرین مانع شروع اجرای این پروژه را که فلسطینی‌ها با ساخت آن به شدت مخالفت می‌کنند، برداشت.

فلسطینی‌ها معتقدند که ساخت این پروژه از یک سو نماد و هویت تاریخی‌ـ‌فرهنگی قدس را تغییر می‌دهد، و از سوی دیگر، به تکمیل طرح یهودی‌سازی قدس می‌انجامد. این تله‌کابین که طول آن ۱۵۰۰ متر است، با عبور از میدان البراق و شهرک سلوان، کوه زیتون در شرق بیت‌المقدس را با منطقه الشماعه در نزدیکی باب‌الخليل در غرب شهر، به هم وصل می‌کند.

البته کوه زیتون در بلندترین ناحیه بیت‌المقدس واقع شده است که مشرف بر شهر قدیمی است و یهودیان معتقدند که عیسای موعود یا «نجات‌بخش»، از همین کوه بازخواهد گشت تا معبد سلیمان را بسازد.

لزوم حفظ نمادهای تاریخی-فرهنگی قدس

این تله‌کابین که ساخت آن حدود ۵۰ میلیون دلار هزینه خواهد داشت، در هر ساعت ۳۰۰۰ نفر را در یک گردش چهار دقیقه‌ای در مجاورت شهر قدیمی بیت‌المقدس جابه‌جا می‌کند. یک سال پس از اشغال قدس شرقی، سازمان آموزشی، علمی، و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو)، از دولت اسرائیل خواست که «از انجام هرگونه کاوش در شهر یا تغییر ویژگی‌ها و نمادهای فرهنگی آن» خودداری کند. سپس، یونسکو اسرائیل را به دلیل «تغییر آثار تاریخی و فرهنگی قدس و یهودی‌سازی آن» محکوم کرد و شهر قدیمی بیت‌المقدس و ديوارهای آن را در فهرست میراث جهانی در معرض خطر قرار داد.

علاوه بر شهروندان فلسطینی، گروه‌های چپ اسرائیلی و مدافعان حقوق فرهنگی و محیط ‌زیست نیز با این پروژه مخالفت کرده‌اند و به‌منظور جلوگیری از احداث آن، ائتلاف ویژه‌ای تشکیل داده‌اند.

ائتلاف مزبور اعلام کرد که احداث تله‌کابین «ضربه سختی به بناهای تاریخی این محوطه وارد می‌کند و مسیر بازدید گردشگران را تغییر می دهد و به بازرگانان فلسطینی در شهر قدیمی آسیب می‌رساند». جنبش حقوق بشر اسرائیلی «صلح اکنون» نیز با اشاره به اینکه پروژه ساخت تله‌کابین، قدس را به «دیزنی‌لند» تبدیل می‌کند، از دولت اسرائیل خواست که از احداث آن خودداری کند.

تخریب املاک و مستغلات

در همین حال، فادی الهدمی، وزیر امور بیت‌المقدس در دولت خودگردان فلسطینی، اجرای این پروژه را تلاشی برای تحریف نمای عربی و فلسطینی شهر قدیمی قدس و تغییر ویژگی‌های اصلی آن دانست که به «تخریب املاک، و تصاحب اراضی فلسطینیان» منجر می‌شود. 

او افزود: «ساخت تله‌کابین تلاشی برای ضربه زدن به اقتصاد فلسطین در بخش قدیمی بیت‌المقدس است.» الهدمی گفت: «این پروژه که هدف از آن توسعه شهرک‌سازی است، قطعنامه‌های سازمان ملل متحد مربوط به بیت‌المقدس شرقی، از جمله تصمیم‌های سازمان (یونسکو) را نادیده می‌گیرد.»

با این حال، موشه لیون، شهردار قدس، از چراغ سبز دادگاه عالی اسرائیل برای ساخت تله‌کابین استقبال کرد و افزود که این پروژه «نقش چشمگیری در کاهش ترافیک دارد و دسترسی به دیوار غربی و شهر داوود را آسان‌تر می‌کند». او خاطرنشان کرد که این پروژه در خدمت تمام ساکنان بیت‌المقدس و بازدیدکنندگان این شهر قرار خواهد داشت.

دیوار ندبه

همه ساله ده‌ها هزار یهودی برای دعا و برگزاری مراسم دینی در کنار «دیوار ندبه» که آن را بخش غربی معبد سلیمان می‌پندارند، به بیت‌المقدس می‌آیند. علاوه بر آن، یهودیان از شهر داوود که به باور آن‌ها «پایتخت پادشاهی داوود پیامبر» بوده است، نیز دیدار می‌کنند.

خلیل تفکچی، مدیر اداره نقشه‌برداری در انجمن مطالعات عربی، معتقد است که راه‌اندازی این پروژه که هدف از آن یهودی‌سازی قدس است، نه تنها به تغییر نمای عمومی شهر قدیمی بیت‌المقدس می‌‌انجامد، بلکه باعث از بین رفتن «خط سبز» می‌شود که بخش شرقی و غربی شهر را از هم جدا می‌کند و در عین حال، روایت مذهبی یهودیان را بر اوضاع سیاسی تحمیل می‌کند. 

او می‌افزاید: «این پروژه در چارچوب تلاش‌های اسرائیل برای ایجاد زیرساخت‌هایی احداث می‌شود که بخش‌های شرقی و غربی شهر قدیمی بیت‌المقدس را در زیر زمین از طریق تونل‌ها، در سطح از طریق ساخت شهرک‌ها، و در هوا از طریق ایجاد تله‌کابین، به هم وصل می‌کند.»