به دنبال حمله دسته های بزرگ ملخ به ۶ استان جنوبی ایران، سازمان خوار و بار جهانی(فائو)، وضعیت ایران را از زرد به نارنجی تغییر داد. تغییر وضعیت به این معنی است که حمله ملخ ها و گستردگی آن می تواند آسیب‌های جدی به باغ ها و مزارع وارد کند. این ملخ ها از خشکسالی و قحطی طولانی صحرای آفریقا، شامل مناطقی در جنوب شرق مصر، شرق سودان و شمال شرق اریتره به عربستان رفته و بادهای مرطوبی که از این کشور به سمت ایران در حال وزیدن است، دسته های میلیونی ملخ را به جنوب ایران آورده است.
بر اساس اعلام فائو، ملخ های صحرایی آفت هایی خطرناک برای کشاورزی محسوب می شوند که در صورت تداوم حضور، می تواند امنیت غذایی را نیز مختل کنند. این ملخ ها در دو طرف دریای سرخ در حال تکثیر و سپس هجوم گسترده به کشورهای شرق آفریقا و غرب آسیا هستند. نکته قابل توجه اینکه این ملخ ها که برخی آنها را ملخ های دریایی می‌نامند، می‌توانند در دسته‌های چند صدهزارتایی در کنار هم روی آب جمع شوند و به این ترتیب جزیره ای روی آب برای استراحت دسته دیگری از ملخ ها ایجاد کنند. به این ترتیب حتی وجود مساحت بزرگی از آب بین دو کشور نیز مانع از مهاجرت ملخ ها نمی شود.
برخی گزارش ها حاکی از آن است که هنوز آسیب سنگینی به زمین‌های زراعی خوزستان، بوشهر، فارس، هرمزگان، جنوب کرمان و سیستان و بلوچستان وارد نشده و اوضاع تحت کنترل است. وحید پورمردان،مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان در گفت و گو با روزنامه ایران این نکته را خاطرنشان کرده که ملخ ها در شهرهای غربی این استان کنترل شده اند و به سمت شهرهای شرقی در حال حرکت هستند. اما چشم انداز ورود دسته‌های بزرگتر ملخ ها به ایران و شرایط آب و هوایی مرطوب پس از بارندگی‌ها، که بستر مناسبی برای زاد ولد آنها فراهم می کند، نگران کننده است. برخی کارشناسان می گویند این ملخ ها به اصطلاح همه چیز خوار هستند و نه تنها زمین های زراعی، بلکه درختان و حتی علوفه دام را نیز از بین می‌برند. این در حالی است که از بین رفتن پوشش گیاهی به ایجاد کانون‌های گرد و غبار جدید و جریان گرفتن ریزگردها می‌انجامد که خود یک بحران اساسی دیگر است. ایران و کشورهای منطقه مانند عربستان سال‌هاست که با این بحران دست و پنجه نرم می کنند.
ملخ ها در شرایط معمول می‌توانند بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر در روز پرواز کنند، اما بادِ موافق، آستانه پرواز آنها را به هزار کیلومتر در روز افزایش می دهد. از سوی دیگر هر یک از این ملخ ها می توانند هم وزن خود، حدود دو گرم در روز گیاه مصرف کند. با توجه به اینکه میانگین تراکم دسته های پروازی ملخ ها ۵۰ میلیون است، تنها یک دسته در یک روز می تواند ۱۰۰ تن پوشش گیاهی را از بین ببرد.
ملخ های صحرایی در بهمن و اسفند گذشته نیز در دسته های کوچک تر به ایران حمله کرده بودند. اما کارشناسان بر این باورند که هجوم کنونی ملخ ها به ایران، از دهه ۴۰ شمسی که ۲میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار از زمین های کشاورزی ایران آسیب دید، بی سابقه بوده است. البته بخشی از ملخ هایی که امروز در ایران به پرواز درآمده اند در واقع ملخ هایی هستند که در زمستان گذشته تخم ریزی شده بودند.
یکی از مهمترین دلایل حرکت ملخ ها به سمت ایران خشک شدن پوشش گیاهی کشورهایی است که در آن تکثیر می شوند. ملخ ها در جستجوی منابع غذایی و همچنین دور شدن از آفت کش‌ها به ایران
آمده اند که در شرایط کنونی هم بافت خاکی نرم و مناسب دارد و هم بارش ها پوشش گیاهی اش را افزایش داده اند.
موثرترین روش مقابله با حمله ملخ ها، همکاری منطقه ای و حتی جهانی برای جلوگیری از تکثیر و مهاجرت این ملخ هاست. اما چنین همکاری‌هایی انجام نشده و در حال حاضر تاثیرگذارترین روش مقابله با این ملخ ها سمپاشی هوایی است. برخی کارشناسان نیز تجهیزات و تعداد هوپیماهای سمپاش ایران برای مبارزه با آفتی در این سطح را کافی نمی دانند. دستورالعمل فائو برای شرایط نارنجی که ایران در آن قرار دارد، این است: هوشیاری مسئولان برای حفظ منابع غذایی از آفت و کنترل کشتزارها. فائو هشدار می دهد یک دسته کوچک از این ملخ ها به طور معمول روزانه غذای ۳۵ هزار انسان را می خورند و این یک زنگ خطر جدی است.
