تعداد قطعی یوزپلنگهای آسیایی در حال حاضر ۱۳ فرد است و با احتساب یوزهایی که شناسایی نشدهاند، جمعیت این گونه جانوری در ایران احتمالا کمتر از ۳۰ قلاده است. این خبر را مرتضی پورمیرزای، مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی، اعلام کرد و گفت که در سه سال اخیر، یک یوز در خراسان شمالی، سه یوز در یزد و ۹ یوز در زیستگاه حیاتوحش توران در استان سمنان شناسایی شدهاند.
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی احتمال وجود یوزهایی بیشتر خارج از مناطق حفاظتشده و دید دوربینها را رد نکرد اما گفت حتی اگر یوزهایی خارج از محدوده شناسایی وجود داشته باشند، تعداد آنها زیاد نیست.
مرتضی پورمیرزای با استناد به سرشماری سال ۱۴۰۰، جمعیت یوزهای ایران را زیر ۳۰ قلاده اعلام کرد و به خبرگزاری ایسنا گفت: «شناسنامهها بر اساس مشاهدات محیطبانها و با استفاده از بهترین دوربینها تهیه شدهاند. در مکانهای دیگر که دوربینی وجود ندارد، طعمه کمتر و شرایط زندگی برای یوز نامناسبتر است؛ اما بهطور قطع تعدادی نیز در همین شرایط وجود خواهند داشت.»
او به جمعیت متغیر یوزها در زیستگاههای ایران اشاره کرد و افزود: «در سالهای اخیر جمعیت یوزها در مناطقی مثل توران کم نشد اما در خراسان شمالی کاهش جمعیت یوزها گزارش شد؛ به طوری که چهار یا پنج سال پیش، دو خانواده یوز شناسایی شدند اما از سال ۱۳۹۷ که یک نر ثبت کردیم و در تصادف تلف شد، یوز جدیدی ثبت نشده است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی در سال ۱۴۰۰، یک یوز در غرب میاندشت استان خراسان شمالی شناسایی شد. در استان خراسان جنوبی از سال ۱۳۹۳ هیچ یوز جدیدی شناسایی نشد و اوضاع در استان کرمان نیز به همین شکل است.
مرتضی پورمیرزای با بیان اینکه شواهد کاهش جمعیت یوزهای ایران را تایید میکند، گفت: «شکی نیست که اوضاع یوز ایرانی بحرانی است و دولت و کارشناسان در کنار فعالان محیط زیست باید برای تغییر این اوضاع تلاش کنند.»
او از سازمان حفاظت محیط زیست خواست بودجه مناسبی در اختیار زیستگاههای یوز ایرانی بگذارد و ظرفیتها را ارتقا دهد. او تکثیر در اسارت را راهچاره نجات یوز ایرانی از خطر انقراض خواند.
نگرانیها درباره خطر انقراض یوزپلنگ ایرانی با سزارین «ایران» و مرگ دو توله او پس از تولد حالا بیشتر از قبل شده است. «ایران» یکی از معدود یوزهای ماده در ایران بود و بارداری او میتوانست این گونه جانوری را از خطر انقراض نجات دهد.
«ایران» و یک یوز نر به نام «فیروز»، بهمن ۱۴۰۰ در زیستگاه طبیعی توران جفتگیری کردند. تولههای آنان روز ۱۱ اردیبهشت با عمل سزارین به دنیا آمدند.
سزارین «ایران» که کارشناسان آن را غیرضروری خواندند و تلف شدن دو توله طی یک ماه، واکنشهای زیادی در پی داشت؛ بهخصوص اینکه گفته میشود توله سوم هم وضعیت مناسبی ندارد و حال یوز مادر نیز مساعد نیست.
هرچند کنشگران محیط زیست و حیات وحش میگویند بارداری مجدد «ایران» بعید است، حسن اکبری، معاون سازمان حفاظت محیط زیست مدعی است که یوز ماده باز هم باردار میشود. به گفته او، پیتر کالدول یوز مادر را معاینه کرده و معتقد است که باز هم میتواند باردار شود. کالدول دامپزشکی از آفریقای جنوبی است که چهارم خرداد برای معاینه «ایران» و سومین تولهاش به ایران سفر کرد و بهصراحت گفت که احتمال زنده ماندن توله سوم ۶۰ درصد است؛ «زیرا نباید انتظار داشته باشیم تولهای که از مادر جدا شده است و دستی تغذیه میشود، زنده بماند».