قیمت دلار رکورد تاریخی خود در ایران را شکست به ۳۳ هزار تومان رسید و موجی از بازداشت‌ها، برخورد‌ها و فرافکنی‌ها در جمهوری اسلامی را به همراه آورد.

در پی این رکوردشکنی، روز یک‌شنبه ۲۲ خرداد گروهی از مغازه‌داران و مردم در سه راه امین‌حضور تهران تجمع اعتراضی برگزار کردند و پلیس هم مثل گذشته با آنها برخورد کرد.

محمد بهرامی، جانشین پلیس امنیت اقتصادی هم خبر از بازداشت  «۳۱ نفر از سرشاخه‌های معاملات فردایی» داد. 

«دلار فردایی» همان‌گونه که از نامش مشخص است، به دلاری گفته می‌شود که در همان روز معامله شده، اما تحویل آن فردا انجام می‌شود.

 فروشندگان «دلار فردایی» به طور معمول دلاری در اختیار ندارند و این معاملات تنها به صورت صوری انجام می‌شود.

فروشندگان «دلار فردایی» اغلب دلالانی هستند که در خیابان منوچهری، فردوسی و سبزه‌میدان شهر تهران فعال هستند.

مقام‌های جمهوری اسلامی از این افراد به عنوان یکی از عوامل افزایش نرخ دلار در سال‌های اخیر نام می‌برند و تاکنون ده‌ها نفر از آنها را بازداشت و جریمه و انجام چنین معاملاتی را هم ممنوع کرده‌اند.

هدف از اعمال چنین محدودیتی هم کنترل بازار ارز اعلام شده است، محدودیت و ممنوعیتی که تاکنون نتوانسته است مانع از افزایش سرسام‌آور قیمت انواع ارز در بازار ایران شود.

روزنامه کیهان هم در شماره روز دوشنبه ۲۳ خرداد خود از وجود «شبکه‌های فاسدی» خبر داده است که در این بازار نقش بازی می‌کند.

این روزنامه نوشته است: «قیمت‌گذاری مصنوعی معطوف به شایعه‌سازی و گران کردن و ایجاد تورم انتظاری، قطعا ضد تنظیم و آرامش و ثبات بازار است» و «باید بررسی کرد که قیمت بی‌ضابطه ارز کجا و با چه مکانیسمی دستکاری می‌شود».

در برنامه «جهان‌آرا» که از شبکه «افق» پخش می‌شود به تازگی یک «کارشناس اقتصادی» مدعی شده است که «از دو هفته قبل آمریکا برنامه‌ریزی کرده بود که دلار در ایران به ۶۰ هزار تومان برسد ولی دولت با اقداماتی که کرد مانع تحقق این برنامه آمریکائی شد».

این کارشناس برای اثبات سخن خود، سند و مدرکی ارائه نکرد و هم‌چون برخی رسانه‌های محافظه‌کار و نزدیک به دولت ابراهیم رئيسی ادعایی مطرح کرده که از نظر بسیاری از کارشناسان اقتصادی نیاز به قرائن و شواهد قابل استناد و مستحکم دارد.

مقام‌های دولتی هم همسو با روزنامه «کیهان» و برنامه «جهان‌آرا» این افزایش قیمت دلار را ناشی از «جو روانی» می‌دانند که در پی صدور قطعنامه انتقادی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه تهران، به وجود آمده است.

احمد لواسانی، رئیس سابق کانون صرافان هم امروز اعلام کرده است در پی افزایش عرضه نسبت به تقاضا، قیمت دلار در بازار آزاد ۳۲ هزار و ۴۰۰ تومان شده است.

سایت «افتصاد‌نیوز» هم گزارش کرده است براساس مجوز جدید بانک مرکزی از روز دوشنبه تمام صرافی‌ها می‌توانند آزادانه در بازار ارز بفروشند که این مساله می‌تواند منجر به شکسته شدن قیمت دلار در بازار شود.

این سایت اقتصادی نوشته است با این اقدام بانک مرکزی دو برنامه مهم در راستای تسهیل عرضه و فروش ارز اجرایی خواهد شد که نخستین آن «خرید ارز صادرکنندگان با نرخ توافقی و غیردستوری و افزایش انگیزه صادرکنندگان برای بازگشت ارزهای صادراتی» خواهد بود.

آن‌طور که «اقتصاد‌نیوز» نوشته است این اقدام بانک مرکزی همچنین باعث خواهد شد با «احراز هویت متقاضی، امکان خرید ارز برای متقاضیان از کانال رسمی» تسهیل شود.

مقام‌های دولت ابراهیم رئیسی امیدوارند با اتخاذ برخی سیاست‌های اقتصادی و اعمال محدودیت‌ها بتوانند روند رو به رشد افزایش قیمت دلار را متوقف کنند، اما این سیاست‌ها تاکنون موفق نبوده است.

مهر ماه سال ۱۴۰۰ هم گزارشی منسوب به سازمان برنامه و بودجه منتشر شد که هشدار داده است در صورت تداوم تحریم‌های بین‌المللی دولت در سال ۱۴۰۳ در آستانه ورشکستگی قرار خواهد گرفت و قیمت دلار نیز در سال ۱۴۰۶ تا ۲۸۴ هزار تومان بالا می‌رود.

تازه‌ترین گزارش موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی وابسته وزارت صمت که فروردین ماه سال ۱۴۰۱ منتشر شده هم نشان می‌دهد متوسط نرخ دلار به ۳۰ هزار تومان افزایش خواهد یافت و فقر در ایران گسترده‌تر از قبل خواهد شد.

 این گزارش همچنین نرخ رشد اقتصادی ایران در سـال ۱۴۰۱ را ۴.۵ درصد، نرخ تورم برای مصرف‌ کننده را ۳۵.۶ درصد و تورم تولیدکنندگان را ۴۷.۸ درصد پیش‌بینی کرده‌ است. 

این کارشناسان همچنین گفته‌اند متغیر‌های صادرات غیرنفتی و واردات برای سـال ۱۴۰۱ را به ترتیب ۴۳ و ۵۲ میلیارد دلار تخمین می‌زنند.