فواد حسین، وزیر خارجه عراق، گفت دخالت ایران در عراق «ناپذیرفتنی» است و تاکید کرد که کشورش لحن متفاوتی در گفتوگو با همسایه شرقی خود در پیش گرفته است و از «مرحله سکوت» به «مرحله صراحت» رسیده است.
آقای حسین در این گفتوگو که روز یکشنبه، ۱۲ ژوئن، پخش شد، میگوید: «به علت مشکلی که در زمینه دخالت ایران، در بعد نظامی و غیر از آن است، شروع به صحبت [با لحن] متفاوت با طرف ایرانی کردهایم. تهران از این پس زبان متفاوتی از بغداد میشنود که پیش از این وجود نداشت.»
وزیر خارجه عراق افزود که ایران و عراق منافع مشترک و دوجانبه متعددی دارند، از جمله در زمینههای اقتصادی و مذهبی، اما تاکید کرد: «ما به براداران ایرانیمان گفتهایم که همسایه جغرافیایی یکدیگریم و خواهیم ماند… در نتیجه باید همکاری کنیم و به دخالت از سوی ایران نیاز نداریم. دخالت در مسائل عراق از هیچ دولتی پذیرفتنی نیست.»
بازتاب سخنان حسین در رسانههای نزدیک به حکومت ایران، گسترده و منفی بود. خبرگزاری مشرق اظهارات وزیر خارجه عراق را «غیردوستانه» خواند. خبرگزاری تسنیم نیز سخنان او را «غیرسازنده» خواند و افزود: «این اظهارات وزیر خارجه عراق در حالی مطرح میشود که منطقه کردستان این کشور میزبان گروهکهای تجزیهطلب، ضدایرانی، و سرویسهای جاسوسی صهیونیستها است و ایران بارها درباره بیتوجهی مقامات منطقه کردستان به این نگرانیهای تهران اعتراض کرده و همچنین هشدار داده است.»
حسین در سخنان خود به دعاوی ایران مربوط به حضور موساد در خاک اقلیم کردستان نیز اشاره کرد و گفت که مدرکی در این زمینه پیدا نشده است. ایران سه ماه پیش با حمله موشکی به خانه یکی از سرمایهگذاران عرصه نفت و گاز در اربیل، مدعی شده بود که یکی از مراکز موساد را تخریب کرده است. وزیر خارجه عراق گفت: «ایران اگر مدرکی دارد، باید نشان دهد. ایران گفته بود کمیته تحقیقاتی میفرستد، اما هرگز چنین چیزی ندیدیم.»
آقای حسین همچنین تاکید کرد که بر خلاف ادعای حکومت ایران، این کشور پیش از حمله به اربیل به هیچ وجه به دولت عراق هشدار نداده بود. وزیر خارجه عراق از ایران خواست از حملههای خود دست بردارد و گفت: «به نظر ما عجیب است که ایران برای پاسخ به اسرائیل، اقلیم کردستان را انتخاب کرده است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
گفتوگوی ۳۴ دقیقهای آقای حسین از تلویزیون الغد پخش شد؛ شبکهای که در سال ۲۰۱۵ در مصر راهاندازی شد و مخاطبانی در سراسر جهان عرب دارد. از جمله نکتههای جنجالی این شبکه، این است که به اشتباه در آن پرچم عراق در دوران حکومت صدام حسین (با سه ستاره سبز) نشان داده شد که نزدیک ۲۰ سال پیش و در پی حمله آمریکا، تغییر کرده است.
آقای حسین از اعضای حزب دموکرات کردستان است؛ یکی از نیروهای مهمی که در ائتلاف با برخی نیروهای عرب شیعه و سنی در عراق، میکوشند روابط بینالمللی و منطقهای بغداد را گسترش دهند و از دخالت ایران و نیروهای شبهنظامی وفادار به آن در عرصه سیاسی کشور خود بکاهند. دولت کنونی مصطفی کاظمی نیز متعهد به چنین راهی بوده است.
طرفداران این راه، از طریق ائتلاف حزب دموکرات کردستان با حامیان مقتدی صدر، روحانی شیعه، و محمد حلبوسی، رئیس مجلس، اکثریت پارلمانی را در عراق در اختیار دارند، اما با تمهیدهای نیروهای نزدیک به جمهوری اسلامی ایران، موفق به تشکیل دولت نشدند تا بحران سیاسی در کشور تداوم یابد. طرفداران صدر اینک به استعفای دستهجمعی اقدام کردهاند.
نیروهای شبهنظامی برخوردار از حمایت جمهوری اسلامی ایران، عراق را به صحنه رقابت و درگیری خود با آمریکا بدل کردهاند. تازهترین مورد از این دست، هفته پیش بود که شاهد حمله پهپادی به اربیل بودیم که همزمان با رای آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه ایران رخ داد. سه شهروند غیرنظامی عراق در این حمله زخمی شدند.
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در نشست خبری هفتگی خود در روز دوشنبه، ۱۳ ژوئن، به پرسشی راجع به دست داشتن ایران در حمله به اربیل پاسخ نداد.
بحران آب در منطقه و مذاکرات عراق با کشورهای همسایه برای حل آن، از دیگر موضوعات مهم گفتوگوی فواد حسین بود. وزیر خارجه عراق به مسئله حضور نیروهای «حزب کارگران کردستان» (پکک) در خاک عراق و عملیات ارتش ترکیه علیه این گروه، نیز پرداخت. او گفت که حضور «پکک» [در عراق] هم برای عراق مشکل است و هم برای ترکیه، و افزود که قانون اساسی عراق به وضوح روشن کرده است که اگر کسی، مثل کردهای ترکیه، خواستار پناهجویی باشد، از حق پناه جستن در خاک عراق برخوردار است، اما حق مبارزه مسلحانه از درون مرزهای عراق علیه سایر کشورها را ندارد. این در حالی است که «پکک» از چندین سال پیش پایگاههایی در کوههای قندیل اقلیم کردستان عراق داشته است.
وزیر خارجه عراق عملیات نظامی ترکیه درون خاک عراق را هم محکوم کرد و گفت: «این دخالت ترکیه قانونی نیست و توافقی در این زمینه بین دو طرف موجود نیست.» اشاره حسین به این ادعای مکرر ترکیه است که عملیاتش را بر پایه توافق سال ۱۹۸۴ که با طارق عزیز، وزیر خارجه وقت حکومت صدام حسین، امضا شده بود، انجام میدهد. وزیر خارجه عراق تاکید کرد که این توافق تنها یک سال اعتبار داشته است.
عراق پیش از این نیز بارها دخالت خارجی در امور این کشور را محکوم کرده است. وزرای خارجه ایران و ترکیه نیز هنگام شرکت در نشست ماه اوت گذشته در بغداد که با حضور ۹ کشور منطقه به اضافه فرانسه برگزار شد، «دخالت خارجی» در منطقه را محکوم کرده بودند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در آن نشست گفته بود که دخالت خارجی در عراق از دلایل بیثباتی در منطقه است، و مولود چاووشاوغلو، همتای ترک او، نیز گفته بود که مردم منطقه خود میتوانند مسائل را حل کنند.