رهبری فلسطین هنگام بازدید جو بایدن از منطقه، پنج خواسته را پیش روی او خواهد گذاشت. این خبری است که احمد الدیک، از مقامهای ارشد وزارت خارجه تشکیلات خودگردان فلسطین، روز یکشنبه، سوم ژوئیه ۲۰۲۲، در گفتوگو با خالد ابوطعامه، روزنامهنگار «اورشلیم پست»، اعلام کرد.
الدیک ابراز امیدواری کرد که دولت بایدن خواستههای فلسطینیها را بپذیرد. این دیپلمات فلسطینی همچنین از یائیر لاپید، نخستوزیر جدید اسرائیل، خواست برای احیای مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطین، که سالها است به محاق رفته است، بلافاصله با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، دیدار کند.
از جمله توافقهای دولت پیشین اسرائیل که متکثر و متشکل از هشت حزب بود، نپرداختن به مسائل مورد اختلاف، مثل موضوع صلح با فلسطینیها بود. حالا که لاپید به صورت موقت در جایگاه نخستوزیری است و کشور باید چند ماه دیگر عازم انتخابات شود، پای محاسبات متفاوتی در میان است.
به گفته الدیک، این پنج خواست فلسطینیها عبارت است از: احیای «افق سیاسی» بین اسرائيل و فلسطینیها، بازگشایی کنسولگری آمریکا در بیتالمقدس (اورشلیم)، حذف قطعی سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) از هرگونه فهرست تروریستی و بازگشایی دفتر این سازمان در واشنگتن، اعمال فشار بر دولت اسرائیل بهمنظور توقف اقدامات خود علیه فلسطینیها و در نهایت احیای کمک مالی آمریکا به تشکیلات خودگردان فلسطین.
به نظر میرسد که این خواستها عموما با مواضع حزب دموکرات و وعدههای بایدن منطبق است و باید دید واشنگتن در عمل کدامیک را عملی خواهد کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
الدیک گفت، مهمترین خواسته در این میان، همان مورد نخست، یعنی احیای «افق سیاسی» بین اسرائیل و فلسطین است. او گفت: «دولت اسرائیل باید موظف شود که مذاکرات جدی و روند صلح برای پایان اشغال، در پیش گیرد.» او تاکید کرد که طرف فلسطینی برای چنین مذاکراتی کاملا آماده است، و گفت: «فلسطینیها تنها کسانیاند که میخواهند به مذاکرات بازگردند.»
این دیپلمات فلسطینی گفت: «آنچه جلوی فلسطینیها را برای از سرگیری مذاکرات صلح گرفته است، فقدان شریک صلح اسرائیلی است. بنت [نخستوزیر راستگرای پیشین] روند سیاسی را متوقف کرد و حتی با غرور میگفت که چون ائتلاف ضعیف است، روند سیاسی در کار نخواهد بود. فلسطینیها باید بهای این واقعیت را هم زمانی بپردازند که دولتی قوی در اسرائیل سر کار باشد، و هم زمانی که پای دولت ضعیف در میان است.»
در موضوع کنسولگری آمریکا در اورشلیم، الدیک گفت: «بایدن وعده داد که کنسولگری را بازگشایی کند و ما منتظریم که او به وعدهاش عمل کند.»
بازگشایی کنسولگری، از اهمیت نمادین و دیپلماتیک زیادی برخوردار است. تا پیش از سال ۲۰۱۸، سفارت آمریکا در اسرائیل نیز مانند سفارتخانههای کشورهای دیگر، در تلآویو بود نه اورشلیم؛ شهری که بخشهای شرقیاش در جنگ سال ۱۹۶۷ بهوسیله اسرائیل فتح شده و به رای قاطع شورای امنیت سازمان ملل، جزو خاک پذیرفتهشده اسرائیل محسوب نمیشود. اما دولت دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸، سفارت آمریکا را از تلآویو به مکانی جدید در اورشلیم برد و کنسولگری قدیمی آمریکا در اورشلیم را که مسئول ارتباط با فلسطینیها بود، تعطیل کرد. فلسطینیها بازگشایی کنسولگری را نشانی از این میدانند که آمریکا خواست دیرین آنها را برای تشکیل دولتی فلسطینی که پایتختش در اورشلیم شرقی باشد، به رسمیت میشناسد.
خواسته سوم نیز به منزله معکوس کردن یکی دیگر از اقدامات بیسابقه دولت ترامپ است که حاصل نزدیکی بسیار این دولت با دولت راستگرای وقت اسرائیل به نخستوزیری بنیامین نتانیاهو بود. ترامپ در سال ۲۰۱۸، در چارچوب بخشی از تلاشها برای فشار آوردن بر فلسطینیها به منظور همکاری نکردنشان با دیوان بینالمللی کیفری در لاهه علیه اسرائیل، دفتر «ساف» در آمریکا را تعطیل کرد. تصمیم ترامپ بر مبنای مصوبه سال ۱۹۸۷ کنگره بود که ساف را سازمانی تروریستی اعلام کرده بود و هرگونه گشایش دفتر آن را در آمریکا، منع کرده بود. در پی امضای توافق اسلو بین اسرائیل و ساف در سال ۱۹۹۳، کنگره به دولتهای آمریکا امکان داد استثنا قائل شوند و به ساف اجازه فعالیت دهند، اما قانون اصلی را هرگز لغو نکرد. خواست فلسطینیها حالا لغو آن قانون و بازگشایی دفاتر ساف در واشنگتن است.
الدیک در مورد «فشار آمریکا بر اسرائيل» که خواست چهارم فلسطینیها است، گفت: «منظور ما اجرای عملی مواضع آمریکا، همچون مخالفت با شهرکهای غیرقانونی یهودینشین و خواست آرامش و اقدامات اعتمادساز، است که دولت اسرائیل را به جلوگیری از ایجاد تنش وادارد. وقت آن رسیده است که آمریکا از سخنوری و حرفهای قشنگ و مثبت زدن فراتر برود و اسرائیل را برای پایان دادن به سیاستها و اقداماتش، زیر فشار بگذارد.»
این دیپلمات فلسطینی گفت: «اسرائیلیها به الحاق تدریجی بخشهایی از کرانه غربی به خاک خود، به ویژه در منطقه وادی اردن و هبرون (خلیل)، مشغولند. آنها در سطح میدانی هر کاری بخواهند، انجام میدهند. اسرائیل میخواهد منطقه «سی» را به عنوان عمق راهبردی برای شهرکهای غیرقانونی، به خاک خود ملحق کند.»
منطقه «سی» بخشهایی از کرانه غربی است که طبق توافقهای اسلو، تحت اداره اسرائیل است و حدود ۶۱ درصد کل کرانه غربی را شامل میشود. طبق آن توافقها، اسرائیل قرار بود اداره این منطقه را به تدریج به فلسطینیها بسپارد. اما عملا در جهت خلاف آن حرکت کرده است و احتمال الحاق رسمی آن به خاک اسرائیل مطرح شده است.
خواست پنجم فلسطینیها، افزایش کمکهای مالی آمریکا به مردم فلسطین است که دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ به صفر رساند. دولت بایدن هماکنون کمک به «اونروا»، نهاد سازمان ملل برای کمک به پناهجویان فلسطینی، را که ترامپ قطع کرده بود، احیا کرده است. اما الدیک این اقدام را کافی ندانست و تاکید کرد: «ما به پول نیاز داریم. امیدواریم کمک از سر گرفته شود.»
آقای الدیک تاکید کرد که به باور او، آمریکا میتواند شرایط را برای احیای [مذاکرات] صلح اسرائیل و فلسطین مهیا کند. او تاکید کرد: «ما همچنین به راهحلهای سیاسی برای [رفع] تخاصم باور داریم.»
الدیک گفت: «صحبت از روند صلح، به فانتزی و امری غیر واقعی بدل شده است. این اوضاع خطری جدی برای مفهوم راهحل دودولتی است که دولت بایدن میگوید همچنان متعهد به دستیابی به آن است. به زودی مردم ما اگر از راهحل دو دولتی صحبت کنیم، به ما خواهند خندید.»
او در پاسخ به پرسشی راجع به موضع رامالله نسبت به لاپید، گفت: «ما یائیر لاپید را بر اساس اقداماتش قضاوت خواهیم کرد، نه حرفهایش. ما به دنبال شریکی واقعی در اسرائیل برای صلحایم با او پای میز مذاکره بنشینیم. دست محمود عباس، رئیس دولت ما، همیشه برای صلح دراز است. بنت این دست را نپذیرفت، اما امیدواریم که لاپید دستان عباس را بفشارد.»
الدیک تاکید کرد که رامالله خواهان دیدار هر چه زودتر لاپید با عباس است، و افزود: «ما خرابکاری نظاممند علیه اردوی صلح در فلسطین را شاهدیم. اقدامات اسرائیل علیه فلسطینیها این اردو را به خطر انداخته است. همین است که دیدار لاپید با عباس، فوری و مهم است.»