حسینعلی نیری، حاکم شرع و از تصمیمگیرندگان اصلی در جریان اعدامهای ۶۷، در آستانه اعلام حکم دادگاه استکهلم درباره حمید نوری، از عاملان این جنایت، به «مرکز اسناد انقلاب اسلامی» گفت: «نمیشود با قربانت بروم و فدایت شوم، کشور را اداره کرد.»
نیری که نام او در کنار افرادی مانند مرتضی اشراقی، ابراهیم رییسی و مصطفی پورمحمدی در هیات مرگ آمده است، با «ویژه و بحرانی» خواندن شرایط کشور در دهه ۶۰ مدعی شد، در چنین شرایطی «باید حکم قاطعی داد و آنکه دادگاه را اداره میکند و مسائل در دستش است باید مساله را جمعکند». او که برای نخستین بار پس از ۳۴ سال درباره این اعدامها اظهارنظر کرده است، گفت: «اگر قاطعیت امام نبود شاید ما اصلا نظام نمیماند.»
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی اخیرا در اظهاراتی که به بازگشت جو خشونت و کشتار دهه ۶۰ تعبیر شد، گفت: «ما در سال ۶۰، در مقابل این همه حادثه و شدت عمل توانستیم روی پای خودمان بِایستیم و دشمن را ناامید کنیم، امروز هم میتوانیم؛ خدای سال ۶۰، همان خدای امسال است؛ خدای دورانهای سختی و دورانهای گوناگون یکی است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
نیری در پاسخ به این پرسش که چرا افرادی که در حال سپری کردن دوره محکومیت در زندان بودند،دوباره محاکمه شدند، گفت: «اینها باز هم در زندان انسجام از خودشان نشان دادند و رابطه تشکیلاتی داخل زندان ایجاد کردند و از بیرون از زندان کسب اطلاع میکردند. جو زندان دستشان بود و توطئهای جدید در کار بود.» او با حمایت از اعدامهای ۶۷ مدعی شد: «اینها میخواستند توطئه کنند و عناد خودشان را ادامه بدهند.» نیری در این مصاحبه برخی موارد «توطئه» زندانیان سیاسی در زندان را «قطع کردن سیم تلفن یا شکستن لامپ» ذکر میکند.
قاضی شرع اعدامهای ۶۷ در بخش دیگری از این مصاحبه درباره بخشیده شدن زندانیان پس از توبه میگوید: «ما دنبال بهانه میگردیم فرد را آزاد کنیم. یک بچه که اعلامیه پخش کرده و سابقه مبارزه ندارد و به زندان آمده را باید چکارش کنیم؟ آزادش میکنیم برود پیش پدر و مادرش. لذا خیلی وقتها تلاش میکنیم اینها در زندان نمانند.»
پیش از نیری، ابراهیم رییسی، رییسجمهوری کنونی ایران نیز در دفاع از نقش خود در دهه ۶۰ مدعی شد که همواره «مدافع حقوق بشر» بوده است.
آیتالله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی در تابستان ۱۳۶۷ هیاتی را مسئول تشخیص «محارب بودن» زندانیان سیاسی کرد. این تیم که به هیات مرگ مشهور شد، در دادگاههایی نمایشی و چند دقیقهای «محارب» و محکوم به اعدام بودن زندانیان سیاسی (عمدتا چپ) را تشخیص میداد و به سرعت حکم را اجرا میکرد.
در اعدامهای تابستان ۶۷ هزاران زندانی سیاسی اعدام شدند و همچنان محل دفن بسیاری از آنها مشخص نیست.
تابستان ۱۳۹۵، کانال تلگرامی حسینعلی منتظری، مرجع تقلید شیعه و قائم مقام خمینی فایل صوتی از جلسهای با حضور اعضای هیات مرگ شامل نیری در ۲۴ مرداد ۱۳۶۷ منتشر کرد. در این فایل صوتی منتظری خطاب به هیات مرگ میگوید: «بزرگترین جنایتی که از اول انقلاب تا حالا شده به دست شما انجام شده است و در آینده جزو جنایتکاران تاریخ از شما یاد خواهد شد.»