رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، روز سهشنبه، ۲۸ تیرماه، در جریان سفر به تهران، با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، ملاقات کرد و در حالی که منتظر چراغ سبز ایران برای حمله به شمال سوریه بود، از خامنهای چنین پاسخ شنید: «حفظ تمامیت ارضی سوریه بسیار مهم است و هرگونه حمله نظامی در شمال سوریه قطعا به ضرر ترکیه، سوریه و همه منطقه و به نفع تروریستها خواهد بود.»
خامنهای که مدافع تمامقد رژیم بشار اسد است، در ادامه سخنان خود اردوغان را تلویحا تهدید کرد و گفت که در صورت اقدام نظامی علیه سوریه، «اقدام سیاسی موردانتظار» از جانب دولت سوریه محقق نخواهد شد.
رهبر جمهوری اسلامی ایران در واکنش به ابراز تنفر رئیسجمهوری ترکیه از «گروههای تروریستی» گفت: «با تروریسم حتما باید معارضه کرد اما حمله نظامی در سوریه به نفع تروریستها خواهد بود.» خامنهای به اردوغان وعده داد که در مبارزه با تروریسم، با این کشور همکاری خواهد کرد. او با تاکید بر حفظ امنیت سوریه مدعی شد که ایران، روسیه، ترکیه و سوریه میتوانند این مسئله را با گفتوگو تمام کنند.
رجب طیب اردوغان نیز در واکنش به سخنان خامنهای، با بیان اینکه موضع ترکیه در خصوص تمامیت ارضی سوریه مشخص است، گفت: «از دولت سوریه انتظار داریم روندهای سیاسی را آغاز کند. در اجلاس آستانه، مسئله سوریه به صورت ویژه، در دستور کار است و امیدواریم به نتایج خوبی دست پیدا کنیم.»
روسیه و ایران قصد دارند در روند صلح آستانه درباره مناقشه سوریه با ترکیه مذاکره کنند؛ آن هم در شرایطی که روسیه خود در جنگ با اوکراین درگیر است و جدال جمهوری اسلامی ایران با جامعه جهانی همچنان ادامه دارد. با این حال، وجه تشابه هر دو کشور این است که از بشار اسد حمایت میکنند. در سوی دیگر ماجرا، ترکیه قرار دارد که حامی مخالفان دولت اسد است.
اردوغان زمزمه حمله دوباره به شمال سوریه را از مدتی پیش سر داده و گفته بود که حمله جدیدی را علیه شبهنظامیان آغاز خواهد کرد. دولت سوریه تهدیدهای اخیر ترکیه برای سازماندهی عملیات جدید را محکوم کرده است.
ترکیه از سال ۲۰۱۶ حملات خود به سوریه را آغاز کرد. در پاسخ به این حملهها، شبهنظامیان کرد سوری، گروه داعش و حامیان بشار اسد هم حملاتی را به ترکیه ترتیب دادند.
اردوغان ادعا میکند که برای ایجاد منطقهای امن و عاری از یگانهای مدافع خلق کرد و حزب کارگران کردستان به شمال سوریه حمله میکند؛ با این حال شواهد آشکار میکند که هدف آنکارا تغییر بافت جمعیتی مناطق کردنشین سوریه است و قصد دارد مانع از ایجاد یک منطقه خودمختار در مرز خود شود.
حمله هوایی ترکیه به منطقه عفرین و درگیری نظامی سوریه و ترکیه در منطقه عفرین را میتوان نقطه عطف درگیریهای دو کشور خواند. در جریان این درگیری در ژانویه ۲۰۱۸، اماکن تاریخی عفرین هدف قرار گرفتند و هزاران غیرنظامی کشته و آواره شدند.
سازمان عفو بینالملل در دوم اوت ۲۰۱۸ گزارش داد که نیروهای ترکیه به گروههای مسلح سوریه اجازه میدهند تا در مواجهه با ساکنان شمال شهر عفرین حقوق بشر را هم نقض کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در سال ۲۰۱۹، پیمانی ۱۰ مادهای با نام سوچی در روسیه امضا شد که به موجب آن، یگانهای مدافع خلق کرد متعهد شدند به پشت منطقه امن در عمق ۳۰ کیلومتری مرز ترکیه عقبنشینی کنند. همچنین دو کشور روسیه و ترکیه بر سر پیمان آتشبس و ایجاد منطقه حائل در ادلب توافق کردند. با این حال روسیه به حمایت از نیروهای اسد و حملات ارتشش به ادلب ادامه داد و ترکیه نیز از نیروهای اپوزیسیون حمایت کرد و همین باعث شد درگیریها ادامه پیدا کند.
در فوریه ۲۰۲۰، پس از حمله هوایی رژیم اسد به ادلب سوریه، اردوغان در یک نشست خبری گفت که با حملات هوایی و زمینی انتقام این اقدام را از رژیم اسد میگیرد.
در جریان درگیریهای ادلب، نزدیک به سه میلیون نفر از ساکنان این منطقه با خطر گرسنگی، آوارگی و مرگ مواجه شدند و سازمان ملل متحد گزارش داد که آوارگان سوری برای رساندن خود به مکانهای امن به سمت مرزهای ترکیه روانه شدهاند یا در کمپهای پرجمعیت آوارگان در سوریه مسکن گزیدهاند.