چند روز پس از سخنان معاون وزیر کشور ایران درباره موافقت نیکلاس مادورو با واگذاری یک میلیون هکتار زمین کشاورزی در ونزوئلا به جمهوری اسلامی برای «کشت فراسرزمینی»، فعالان و مخالفان دولت ونزوئلا آن را واگذاری زمین و آب کشورشان توصیف کردند و درمورد استفاده نظامی ایران از این زمینها هشدار دادند.
محسن کوششتبار، معاون اقتصادی وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران، چهارم مردادماه گفت که دولت ونزوئلا یک میلیون هکتار زمین کشاورزی در اختیار ایران قرار داده است. کوششتبار افزود که اگر امروز ونزوئلا یک میلیون هکتار زمین کشاورزی در اختیار ایران قرار میدهد آن هم در زمانی که مشکل ذخایر راهبردی در دنیا وجود دارد، نشاندهنده این است که ایران قدرتمند و بزرگ به سطحی از تبادلهای علمی رسیده است که کشورهای دیگر سراغ آن میآیند.
معاون اقتصادی وزیر کشور بدون اشاره به جزئیات این قرارداد و اینکه یک میلیون هکتار زمین در ونزوئلا در اختیار چه شرکتها یا کدام سرمایهگذاران ایرانی قرار خواهد گرفت، گفت که این موضوع قطعا نشاندهنده دانش فنی شرکتهای دانشبنیان ایران در سطح بینالمللی است.
خردادماه سال جاری در جریان سفر نیکلاس مادورو، رئیسجمهوری ونزوئلا به تهران سند همکاری ۲۰ ساله بین دو کشور به امضا رسید که همکاری در حوزه کشاورزی یکی از مفاد آن است.
مادورو در تهران گفت که یکی از اولویتهای دولتش برای گسترش همکاریها، بهرهگیری از فناوریهای ایران برای تولید محصولات کشاورزی است و ونزوئلا ۳۳ میلیون هکتار اراضی قابل کشت مناسب و آب کافی برای تولید محصولات کشاورزی دارد.
او گفت که حدود ۷۰ درصد ایران، سرزمینهای خشک و کم آب است، اما این کشور با کشت در مناطق کویری یک معجزه را رقم زده است.
نیکلاس مادورو گفت که قرارداد همکاری ۲۰ ساله ایران و ونزوئلا شامل همکاریهای گسترده در عرصههای نفت، گاز، پالایشگاه و پتروشیمی هم خواهد بود و خط پروازی مستقیم میان تهران و کاراکاس نیز بهزودی افتتاح میشود.
ابراهیم رئیسی نیز در جریان سفر مادورو به تهران، افزایش همکاریها در زمینه انرژی، خدمات فنی و مهندسی، دفاعی و نظامی و نیز کشاورزی را نشانه ظرفیت بالای ونزوئلا و ایران برای گسترش روابط دانست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
چند هفته پس از امضای این قرارداد، علی رضوانیزاده، رئیس انجمن کشت فراسرزمینی، در پانزدهم تیرماه اعلام کرد که ونزوئلا با هدف کشت فراسرزمینی یک میلیون هکتار زمین کشاورزی در اختیار ایران قرار داده است.
رضوانیزاده افزود: «ونزوئلا مستعدتر از برزیل و روسیه برای کشت فراسرزمینی است و باید از روابط خوب سیاسی شکلگرفته بین ایران و ونزوئلا برای ایجاد امنیت غذایی بهره بگیریم و پیشتر در این مورد فرصت سوزی زیادی داشتهایم.»
رئیس انجمن کشت فراسرزمینی ایران افزود که اقلیم ونزوئلا برای کشت گندم مناسب نیست، اما برای کشت محصولات راهبردی چون ذرت و سویا مناسب است.
رضوانیزاده همچنین سویا را راهبردیترین محصول کشاورزی توصیف کرد و گفت که کنجاله سویا در تولید مرغ و دام بسیار کاربرد دارد و کشت سویا در هر هکتار حاشیه سود ۱۵۰ درصد دارد، درحالیکه حاشیه سود گندم در هر هکتار کمتر از ۳۰ درصد است.
رئیس انجمن کشت فراسرزمینی ایران عنوان کرد که ایران میتواند با کاشت سویا و ذرت در ونزوئلا و فروش آن در بازار جهانی، درآمد چشمگیری کسب کند و از محل این درآمد از کانادا، استرالیا و کشورهای دیگر گندم خریداری و وارد کند.
رضوانیزاده همچنین گفت که نزدیکی جغرافیایی روسیه پیشازاین تجربههای کشت فراسرزمینی برای برخی شرکتهای ایرانی را فراهم کرده است.
او با اشاره به فاصله جغرافیایی ونزوئلا و ایران، گفت: «کشت فراسرزمینی در روسیه با دو هزار هکتار زمین نیز ممکن است، چون امکان حمل محصول با شبکه حملونقل ریلی، جادهای و دریایی میسر است، اما حمل محصول در کشت فراسرزمینی دوردست، به کشتی ۱۵۰ هزار تنی نیاز دارد و ازاینرو باید دستکم ۵۰ هزار هکتار زمین در اختیار داشته باشیم.»
ایران و ونزوئلا هر دو از کشورهای صادرکننده نفت و البته هر دو تحت تحریمهای ایالات متحدهاند و همکاریهای دو کشور طی دو دهه گذشته رو به افزایش بوده است.
جمهوری اسلامی در سالهای گذشته، ازجمله در فاصله سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ که نیکلاس مادور در سفر خردادماه گذشته به تهران آن را سالهای سخت برای دولتش توصیف کرد، کمکهای بسیاری به دولت ونزوئلا انجام داده است.
کمکهای ایران به ونزوئلا از اعزام نفتکشهای حامل بنزین و نفت خام تا ارسال کمکهای فنی برای بازسازی زیرساختهای صنعت نفت و تعمیرات پالایشگاههای ونزوئلا را در برمیگیرد.
علاوه بر این نیویورکتایمز جمعه گذشته در گزارشی از ونزوئلا با عنوان یکی از دریافتکنندگان پهپادهای ایرانی نام برد و افزود که وزارت دفاع ونزوئلا از سال ۲۰۰۷ خرید قطعات پهپاد نظامی را از ایران آغاز کرده است.
در این گزارش تاکید شده که توسعه تولید انواع پهپاد به حکومت ایران کمک کرده است تا علاوه بر یافتن منابع مالی تازه، نفوذ سیاسیاش را در برخی کشورها گسترش دهد.
هنوز مشخص نیست که قرارداد کشت سرزمینی ایران با ونزوئلا تا چه اندازه و در چه ابعادی اجرایی میشود، بااینحال واکنشها به این قرارداد رو به افزایش است.
سوزانا رافالی، متخصص تغذیه و فعال ونزوئلا که به دلیل اقدامهایش برای کاهش گرسنگی در ونزوئلا و فعالیتهایش در طول همهگیری کرونا جایزههای جهانی دریافت کرده است، به قرارداد دولت مادورو برای واگذاری زمین کشاورزی به ایران اعتراض کرد.
او در توییتی نوشت که دولت مادورو درحالیکه انبارهای خود ونزوئلا نیمه خالی است، با این قرارداد میخواهد زمین و آب این کشور را نیز واگذار کند.
رسانههای نزدیک به مخالفان مادورو نیز در واکنش تاکید کردند مادورو با واگذاری یک میلیون هکتار زمین در ونزوئلا به جمهوری اسلامی، به این «دولت حامی تروریسم» امکان میدهد تا هرگونه برنامه سیاسی یا نظامیاش را تحت عنوان «همکاری اقتصادی» پنهان کند.
همه اینها در حالی است که دولت بایدن از چند ماه پیش اعلام کرد با دولت مادورو در حال مذاکره است تا ونزوئلا را به جمع صادرکنندگان نفت به آمریکا بازگرداند.
اما مخالفان مذاکره دولت بایدن با دولت مادورو تاکید کردند که ونزوئلا در حال حاضر ظرفیت فنی، صنعتی و اقتصادی لازم برای تبدیل شدن به تامینکننده بخشی از نفت مورد نیاز آمریکا را ندارد و اقدامهای دولت بایدن فقط به منظور مشروعیت بخشیدن به دولت مادورو بوده است.