ائتلافی از سازمان‌های حقوق بشری در بریتانیا می‌گویند دولت این کشور به صورت شرم‌آوری هزاران شهروند افغان را که در ۲۰ سال گذشته با نیروهای بریتانیایی در افغانستان همکار بوده‌اند، به حال خود رها کرده است. این افراد از ترس گرفتار شدن به دست طالبان، یک سال پس از سقوط دولت جمهوری همچنان در خفا به‌سر می‌برند.
روزنامه گاردین در گزارشی که روز یکشنبه منتشر کرده است می‌نویسد ۹ گروه متخصص در امور افغانستان در یک نشست پارلمانی، طرح‌های اسکان مجدد دولت بریتانیا برای افغان‌ها را برنامه‌های محدودکننده توجیه نشدنی خواندند و از آن‌ها انتقاد کردند. آن‌ها گفتند که بسیار نگران‌کننده است که دولت در حال حاضر مسیر امنی را برای بسیاری از زنان و دختران افغان یا گروه‌های اقلیت تحت ستم ارائه نمی‌دهد.
به گفته گاردین، دولت بریتانیا پس از سقوط جمهوری در افغانستان دو طرح داشت؛ یکی طرح کمک و جابه‌جایی در افغانستان (ARAP) که حدود ۱۰ هزار و ۱۰۰ نفر از افغان‌های واجد شرایط را به بریتانیا آورد، طرح دیگر به نام اسکان مجدد شهروندان افغان (ACRS) که بریتانیا اعلام کرد ۲۰ هزار افغان دیگر را در این کشور مستقر خواهد کرد.
اما اکنون سازمان‌های حقوق بشری از شکست این طرح و ناگزیری افغان‌ها برای انتخاب راه‌های خطرناک دیگر برای فرار از افغانستان ابراز نگرانی می‌کنند. به گفته این نهادها، در سه ماه اول سال ۲۰۲۲ بزرگ‌ترین گروهی که جان خود را برای گذر از کانال مانش به خطر انداخته‌اند، افغان‌ها بوده‌اند.
سازمان دیده‌بان حقوق بشر در بریتانیا که نماینده مترجم‌های افغان همکار با نیروهای بریتانیایی است می‌گوید در حال حاضر حتی برنامه (ARAP) به درستی کار نمی‌کند و چالش‌های زیادی دارد. یکی از سازمان‌هایی که برای انتقال افغان‌ها فعالیت می‌کند می‌گوید از مجموع ۲۵۰ کارمند نهاد آدام اسمیت اینترنشنال که روی پروژه‌های بریتانیا در افغانستان کار می‌کرد، تنها ۲۴ نفر مجوز انتقال به این کشور را به‌دست آورده‌اند و پس از اوت ۲۰۲۱ دیگر هیچ درخواستی از این کارمندان پذیرفته نشده است.
دانیل پلیموت، مدیر نهاد آدام اسمیت می‌گوید اکثر همکاران افغان ما تا امروز کوچک‌ترین خبری از بریتانیا در مورد انتقال نشنیده‌اند و تعدادی از درخواست‌ها هم رسما رد شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او می‌گوید شرم‌آور است که بریتانیا این افراد را رها کرده است و مشخص نیست که آینده آنان چه می‌شود. یکی از گروه‌های دیگری که به حال خود رها شده‌اند، معلمان همکار با بریتیش کانسیل‌اند (British Council) که در زمینه آموزش در افغانستان فعالیت می‌کردند. مسئولان بریتیش کانسیل می‌گویند ۱۰۹ معلم همکار با بریتانیا که بر اساس شیوه‌های درسی این نهاد به دانش‌آموزان آموزش می‌دادند، همچنان در بلاتکلیفی و سردرگمی به سر می‌برند.
جوزف سیتون، معاون بریتیش کانسیل (در فاصله سال‌های ۲۰۱۶ الی ۲۰۲۰) می‌گوید بی‌تفاوتی در قبال این معلمان تمامی میراث این نهاد در افغانستان را مخدوش کرده است.
او می‌گوید: «بسیاری از کارهایی که ما انجام دادیم واقعا به نفع مردم محلی بود و به بهبود تدریجی آموزش در افغانستان کمک کرد، اما ناکامی بریتیش کانسیل و دولت بریتانیا در تضمین ایمنی معلمانش، کار بزرگ آن‌ها را در این کشور به‌شدت خدشه‌دار کرده است.»
محمود یکی از معلمانی است که سال‌ها با بریتیش کانسیل در شرق افغانستان همکاری کرده است. او می‌گوید قبل از سقوط دولت افغانستان، طالبان دو بار برایش نامه تهدیدآمیز نوشتند و او را به جاسوسی برای بریتانیا متهم کردند و گفتند که قتلش واجب است. به گفته محمود، پس از سقوط دولت پیشین او مجبور شده است ۱۷ بار نقل مکان کند، زیرا طالبان مداوم در تعقیب اوست و حتی دختر هشت ساله‌اش را برای افشای محل اختفای پدر شلاق زده‌اند.
سازمان‌های حقوق بشری همکار با افغان‌ها می‌گویند هر دو طرح (ARAP) و (ACRS) مشکل دارد و جوابگو نیست و آنان مجبورند منتظر طرح سومی باشند، درحالی‌که زندگی این افراد هر روز با تهدید روبرو است.
تنها دغدغه و نگرانی سازمان‌های حقوق بشری در بریتانیا، مسئله انتقال افغان‌های همکار نیست، زیرا حدود ۱۰ هزار و ۵۰۰ نفری که به بریتانیا منتقل شدند هنوز هم در هتل‌ها زندگی می‌کنند و دورنمای زندگی‌شان روشن نیست. بسیاری از این افراد در خانه‌های موقت زندگی می‌کنند و تاکنون نتوانسته‌اند برای آینده خود و خانواده‌شان تصمیمی بگیرند و حتی دچار مشکلات روانی شده‌اند. یکی از کسانی که یک سال قبل به بریتانیا منتقل شده است می‌گوید یک سال در هتلی در شمال غرب انگلیس گذارنده است.
او می‌گوید: «احساس می‌کنم که ما کاملا فراموش شده‌ایم، در یک سال گذشته هیچ پیامی از دولت دریافت نکرده‌ایم. گاهی فکر می‌کنم اگر در افغانستان می‌ماندم و با سرنوشتم به دست طالبان روبرو می‌شدم بهتر بود.»
با این حال سخنگوی وزارت کشور بریتانیا می‌گوید دولت سابقه افتخارآمیزی در ارائه خدماتی دارد که افغان‌های انتقال یافته به آن نیاز دارند. او همچنین می‌گوید بریتانیا با برنامه جدیدش تا ۲۰ هزار افغان را به این کشور انتقال خواهد داد. برنامه (ACRS) قرار است علاوه بر افغان‌های همکار با بریتانیا، کسانی که در افغانستان آسیب‌پذیرند، به‌ویژه اقلیت‌ها، زنان و دختران را نیز به این کشور منتقل کند. با این حال سازمان‌های مدنی و حقوق بشری و همچنین پارلمان بریتانیا بارها از شیوه مدیریت انتقال افغان‌ها انتقاد کرده‌اند.
