نتایج انتخابات بولیوی خبر از پیروزی مجدد «اوو مورالس» رییس جمهور فعلی در انتخابات می‌دهد. اعلام این خبر با موجی از اعتراضات در بولیوی همراه شد. مخالفان مورالس با اعلام تقلب در انتخابات، نتیجه را نپذیرفتند و به برخی از ساختمان‌های دولتی حمله کردند. آنها با شعار «تقلب تقلب» به دفاتر حزب متبوع مورالس یورش بردند و در ادامه ساختمان دیوان انتخابات را آتش زدند. درادامه نیز برخی از صندوق‌های رای تجمیع شده را نیز به آتش کشیدند. آن‌ها همچنین در سایر شهرهای بولیوی نیز اعتراض کرده و به خیابان‌ها آمدند.

در پی ناآرامی‌ها، وزارت خارجه آمریکا با انتشار یک پیام توئیتری نوشت: واشنگتن«تلاش دیوان انتخابات بولیوی برای به تباهی کشاندن دموکراسی با تاخیر در روند شمارش آرا و اتخاد تصمیم‌های مخرب نسبت به اعتبار انتخابات در این کشور را نمی‌پذیرد.» اوو مورالس پیشتر در مورد دخالت‌های واشنگتن در آمریکای لاتین هشدار داده بود. او نسبت به تلاش‌های آمریکا برای تضعیف و سرنگونی دولت‌های چپ‌گرای این منطقه هشدار داده بود.

ماجرا از زمانی شروع شد که صبح روز دوشنبه و با اعلام نتایج اولیه، اوو مورالس از حزب «جنبشی برای سوسیالیسم» با ۴۵ درصد آرا پیشتاز انتخابات بود و رقیب وی «کارلوس مسا» رییس جمهور سابق از حزب «جبهه انقلابی چپ» با ۳۸ درصد آرا در جایگاه دوم قرار داشت. با این نتیجه انتخابات به دور دوم می‌رفت و مردم باید مجدا روز ۱۵ دسامبر برای رای‌گیری پای صندوق می‌رفتند. مطابق با قوانین انتخاباتی بولیوی، نامزد پیروز کسی است که بیش از پنجاه درصد آرا را کسب کند و یا در صورت کسب حداقل ۴۰ درصد آرا، بیش از ۱۰% با نفر دوم فاصله داشته باشد. اما پس از شماره ۳/۹۵ درصد از آرا، رای‌های آقای مورالس ۸۷/۴۶ و آرای آقای مسا ۷۳/۳۶ اعلام شد و در نتیجه آقای مورالس در همان دور نخست پیروز انتخابات اعلام شد. نامزد سوم انتخابات اسکار اورتیز ۵۰ ساله که تاجری راستگراست، باقی آرا را به خود اختصاص داده است. لازم به توضیح است که طبق قانون اساسی بولیوی شرکت در انتخابات برای تمامی افراد واجد شرایط زیر ۷۰ سال، اجباری است.

مورالس از سال ۲۰۰۵ تا امروز بر مسند ریاست جمهوری بولیوی تکیه زده است. او در ۴ دوره متوالی و در سال‌های ۲۰۰۵، ۲۰۰۹، ۲۰۱۴ و ۲۰۱۹ پیروز انتخابات شده است. وی نخستین رییس جمهور چپ‌گرایی است که در این کشور قدرت را در دست گرفته است. او ابتدا با رهبری اتحادیه کارگران فعالیت سیاسی خود را شروع کرد و نهایتا در سال ۲۰۰۵ با پیروزی بر کارلوس مسای سوسیال دموکرات، که از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ رییس جمهور بود، قدرت را به دست گرفت. در سال ۲۰۱۶ مورالس طرحی را به همه پرسی گذاشت که محدودیت برای انتخابات ریاست جمهوری را لغو می‌کرد. مردم در این رفراندوم با ۵۱ درصد مخالفت، به طرح مورد نظر او رای ندادند. با این حال وی با طرح شکایت به دادگاه عالی کشور، توانست مجوز نامزد شدن در دور چهارم انتخابات را بگیرد.

انتقادات از او به شرکت مجدد در انتخابات محدود نیست. پیش از این به خاطر عدم توجه وی به آتش‌سوزی و نابودی ۴ میلیون هکتار از جنگل‌های بولیوی، مورد اعتراض حامیان محیط زیست بود. آنها معتقدند سیاست‌های مورالس برای افزایش تولیدات کشاورزی منجر به نابودی جنگل‌ها شده است.

البته مورالس دستاوردهایی نیز داشته است. از زمان روی کار آمدن اوو مورالس میزان فقر کاهش داشته و به لطف صادرات گاز طبیعی، رشد اقتصادی بولیوی قابل توجه بوده است. این کشور طی دوران صدارت مورالس، سریع‌ترین رشد اقتصادی در آمریکای جنوبی را تجربه کرده است. همچنین سیاست‌های او طی ۱۳ سال گذشته، باعث کاهش اختلاف طبقاتی و پیشروی کشور به سوی صنعتی شدن بوده است. به‌رغم هشدارهای صندوق بین‌المللی پول نسبت به کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت و گاز، در سال ۲۰۰۶ مورالس صنعت نفت و گاز را ملی اعلام کرد. او معتقد بود استعمار اجازه استفاده مردم بولیوی از منابع سرشار زیرزمینی را نداده و باید منابع زیرزمینی صرف رفاه عمومی شود. او سیاستی کاملا متضاد با پیشنهادات نئولیبرالیستی صندوق بین‌المللی پول در پیش می‌گیرد.

مدل اقتصادی مورالس مبتنی بر دخالت دولت در بازار و اقتصاد است. وی موتور محرکه اقتصاد را تولید و مصرف داخلی می‌داند. با این حال خود صندوق پس از بررسی اقتصادی کشورهای آمریکای لاتین، بولیوی را بالاتر از برزیل و آرژانتین و با اعلام بالاترین میزان رشد اقتصادی در رتبه نخست قرار داد و پیش‌بینی کرد این کشور در سال جاری و ۲۰۲۰ با ۹/۳ و ۴ درصد رشد، همچنان در صدر باقی بماند. وزارت اقتصاد بولیوی اعلام کرد طی سالهای ۲۰۰۵ تا امروز، طبقه متوسط این کشور از ۳۵ درصد به ۶۲ درصد ارتقا داشته است. این یعنی بیش از نیمی از مردم بولیوی از شرایط اقتصادی مطلوب و پس انداز برخوردارند. همچنین فقر نسبی در این کشور از ۶/۶۰ در سال ۲۰۰۵ به ۶/۳۴ در سال ۲۰۱۸ کاهش یافته است. اینها دستاوردهایی است که اوو مورالس را همچنان بین بخش قابل توجهی از مردم بولیوی محبوب نگه داشته است.

لوئیس آرسه وزیر اقتصاد بولیوی اعلام کرد در دور جدید ریاست جمهوری آقای مورالس، او قصد دارد سیستم بهداشت رایگان را برای ۵۱ درصد از مردمی که به بهداشت همگانی دسترسی ندارند، فراهم کند. وی قصد دارد ۵۵ بیمارستان و ۳ مرکز پزشکی هسته‌ای را تا پایان دور جدید خود احداث کند. پروژه‌هایی که ساخت برخی از آنها پیشتر آغاز شده است.

با توجه به دستاوردهای اقتصادی مورالس و شکل‌گیری طبقه متوسط، از این به بعد باید عملکرد او در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی را نیز پیگیری کرد. به نظر می‌رسد مدل بولیوی به‌عنوان یک نمونه از اقتصاد سوسیالیستی، می‌تواند انگیزه برخی کشورها برای الگوبرداری از آن را افزایش دهد.